Impeachment, wat is dat?
Comey is voor
8
Het woord impeachment, het afzetten van president Trump, zingt
rond in Washington. Zijn vertrek is niet langer slechts een fantasie van
Democraten. Maar een realistisch scenario is het daarmee nog niet.
TRUMP AFZETTINGSPROCEDURE
Als de beschrijving van een memo
over een gesprek tussen Donald
Trump en toenmalig FBI-baas
James Comey correct is, is een af
zettingsprocedure gerechtvaar
digd, beaamt Justin Amash, een Republikeins
lid van het Huis van Afgevaardigden, tegenover
journalisten. Daarmee is gefilosofeer over im
peachment ook doorgedrongen tot Trumps ei
gen partij.
De chaospresident zou een belangrijke grens
kunnen hebben overschreden door Comey te
zeggen dat hij hoopt dat de FBI een onderzoek
naar een van zijn mensen kan 'laten gaan'.
David Gergen, oud-adviseur van vier presi
denten, onder wie twee die met afzettingspro
cedures te maken kregen, oordeelt op CNN dat
Trump zich daarmee in 'impeachmentgebied'
heeft begeven. „Het lijkt erop dat hij het onder
zoek probeerde te belemmeren. Hij gebruikt
zijn macht om dat te doen. Toen James Comey
daar niet in meeging, ontsloeg hij hem." Dat
kan opgevat worden als obstructie van rechts
gang, wat de voornaamste reden was voor
zulke procedures aan het adres van Nixon en
Clinton.
Het lijkt erop dat Trump het
onderzoek probeerde te
belemmeren. Hij gebruikte
zijn macht om dat te doen
Democraten fantaseren al langer over het afzet
ten van Trump, en roepen er nu steeds luider
om. Een van hen, Al Green uit Texas, verzocht
gisterochtend in het Huis van Afgevaardigden
officieel om afzetting. De steun voor dat idee
wordt langzaamaan breder. Ook de onafhanke
lijke senator Angus King antwoordt op CNN
'met tegenzin ja' op de vraag of een mogelijke
afzetting van Trump dichterbij komt.
De meeste Republikeinen gaan niet zover als
afgevaardigde Amash, maar de onvrede in de
partij is ontegenzeggelijk toegenomen. Een
prominente Republikein, Jason Chaffetz, eist
alle documentatie van de FBI op over het be
wuste gesprek tussen Trump en Comey.
Partijleider Paul Ryan wil het memo daar
over ook zien. Maar hoe vaak het i-woord ook
valt, en hoezeer sommige Republikeinen de
opeenvolgende crises in het Witte Huis ook
beu zijn, het blijft heel onwaarschijnlijk dat een
door Republikeinen gedomineerd Congres de
Republikeinse president afzet.
Trump mag dan een historische impopu
laire president zijn, Republikeinse kiezers
zijn wél overwegend positief. In peilingen,
afgenomen voor het laatste schandaal, is
tot op heden zo'n 8o procent van hen te
vreden.
Congresleden willen herkozen worden
door de kiezers in hun district, en zullen
dus niet snel tegen de wensen van hun
achterban ingaan.
5 VRAGEN OVER
Barack Obama sprak duide
lijke woorden toen hij Co
mey in 2013 voordroeg als
FBI-directeur. Hij noem
de de man 'woest onaf
hankelijk' en 'diep in
teger', iemand die
'niks geeft om poli
tiek' en 'alleen
maar wil dat de
klus geklaard
wordt'.
President
Trump sprak
ook duidelijke
woorden toen
hij Comey de deur
uit schopte. Een 'op
schepper', was zijn oordeel, ie
mand 'die alleen maar voor de
bühne speelt'.
donderdag 18 mei 2017
GO
Chaospresident blijft
Karlijn van Houwelingen
Washington
—David Gergen
Er gaan in de Verenigde Sta
ten steeds meer stemmen
op om Trump af te zetten
vanwege berichten over het
verhinderen van een FBI-on-
derzoek. Kan de president
worden weggestuurd? En zo
ja, hoe werkt dat precies?
Gerben van 't Hof
Wat is obstructie?
Simpel gezegd: het voorko
men dat de autoriteiten,
zoals politie, justitie of FBI, on
derzoek kunnen doen.
2 Heeft Trump zich wel
schuldig gemaakt aan
obstructie?
Obstructie een breed begrip.
Het bedreigen van een jurylid in
een rechtszaak valt eronder
maar ook het intimideren van
een getuige of het belemmeren
van de rechtsgang. Juristen
weten niet goed wat Trump
precies heeft gedaan en of dat
onder obstructie valt. De aan
klager moet kunnen aantonen
dat de president zich actief in
het onderzoek heeft gemengd.
3 Het bewijs ligt er toch?
De inmenging van Trump
zou zijn opgenomen in de
notities van FBI-directeur
James Comey, die altijd gede
tailleerde verslagen maakt van
zijn gesprekken. Zijn memo's
kunnen waardevol zijn als het
komt tot een onderzoek naar
obstructie. Juristen verwachten
dat zo'n onderzoek verzandt in
een welles-nietesspelletje.
Trump kan zeggen dat hij
slechts zijn bedenkingen uitte
over iemand met wie hij lange
tijd samenwerkte. De zaak
wordt sterker als Comey onder
ede wil verklaren wat er precies
in de Oval Office is gezegd.
4 Als het tot een afzet
tingsprocedure komt,
hoe werkt dat dan?
Hiervoor moeten onderzoekers
het bewezen achten dat de pre
sident willens en wetens een
FBI-onderzoek heeft onder
mijnd. De bevindingen worden
voorgelegd aan het Huis van Af
gevaardigden. Daar volgt dan
een stemming. Als een meerder
heid (218 van de 435 stemmen)
vóór stemt, moet de president
voor de Senaat verschijnen.
Daar is een tweederde meerder
heid nodig om hem uit zijn ambt
te zetten.
5 Hoe vaak is er zo'n af
zettingsprocedure ge
weest?
Twee keer. De presidenten
Johnson en Clinton kregen
ermee te maken. Geen van bei
den werd ontslagen. Johnson
kreeg in 1868 impeachment
aan zijn broek nadat hij de mi
nister van Defensie probeerde
te vervangen zonder toestem
ming van het Congres. Uitein
delijk besloot de Senaat dat
Johnson niet weg hoefde. Clin
ton moest zich in 1998 verant
woorden wegens meineed in
het Lewinsky-schandaal. Hij
had een affaire met haar maar
ontkende dat, zelfs onder ede.
M Ex-FBI-
directeur
James
Comey.
F0T0EPA
Als er één man is voor wie Do
nald Trump het in zijn broek
moet doen, dan is het James
Comey. De ex-FBI-directeur
deinst voor niemand terug en
weet ook precies hoe hij zich
moet indekken.
Mark van Assen
Rotterdam
