E 17
INTERVIEW ARNO VISSER
Van veel belastinggeld is het volstrekt onduidelijk of
het nuttig wordt besteed. President Arno Visser van de
Algemene Rekenkamer wil dat burgers waar voor hun geld
krijgen.
Te vaak worden
plannen in te
grote haast
gemaakt. Nu
is er wel tijd
Arno Visser be
leefde gisteren
zijn jaarlijkse
hoogtepunt tij
dens Verant
woordingsdag,
de dag waarop
de president van de Algemene Re
kenkamer traditiegetrouw de over
heid de oren wast. Visser lacht:
„Wij zijn degenen die op het
feestje de lichten aandoen." Ter
wijl ministeries in hun jaarversla
gen hun triomfen vieren, krijgen
ze van de Rekenkamer een veeg uit
de pan.
Ook dit jaar worden er harde no
ten gekraakt. Een schrijnend voor
beeld is de 2,4 miljard euro die in
het passend onderwijs is gestopt,
waardoor kinderen met een beper
king zoveel mogelijk naar een ge
wone school moesten kunnen. Zo
als zo vaak in Den Haag was er bij
de invoering geen gebrek aan
goede bedoelingen.
Visser: „Er waren duidelijke af
spraken gemaakt om de effectivi
teit te meten. Onze conclusie is nu:
het geld is niet te volgen, doordat
scholen allemaal verschillend rap
porteren. Er is geen inzicht of het
geld terecht is gekomen bij de kin
deren die het nodig hebben. We
weten alleen dat minder kinderen
ondersteuning krijgen
dan voorheen. Maar
waar dat aan ligt? Geen
idee."
De reactie van minis
ter Jet Bussemaker van
Onderwijs liet zich vol
gens Visser niet moeilijk
raden. „Ze zegt: we doen
er wat aan. Maar dat heb
ben we vaker gehoord."
Haast
Visser noemt het een
'cultuurding'. Politici
moeten de wil tonen om
te verantwoorden wat ze
met belastinggeld hebben gedaan,
vindt hij. „Maar dat is niet altijd
gemakkelijk. Te vaak worden plan
nen in te grote haast gemaakt. Dat
zag je vier jaar geleden bij de tot
standkoming van het huidige kabi
net. Onder druk van noodzakelijke
bezuinigingen was snelheid gebo
den. Nu is er wel tijd om maatrege
len beter voor te bereiden."
De kortingen op het defensie
budget - waar zowat alle partijen
nu spijt van hebben - zijn een
voorbeeld van hoe het niet moet.
De Rekenkamer constateert dat er
met name in de ondersteunende
functies bij de krijgsmacht is ge
sneden. Dat heeft grote invloed op
de hele organisatie. Als militairen
op missie een probleem hebben
met hun materieel, kunnen ze in
het weekend niemand in Neder
land bellen die het voor ze oplost.
Visser: „Zo kom je vanzelf in een
situatie waarin militairen tijdens
oefeningen 'pang pang' roepen."
Onmogelijk
Sommige bezuinigingen, zoals op
de Voedsel en Warenautoriteit en
de AIVD, bleken zelfs onmogelijk
en werden teruggedraaid. Bij de
Belastingdienst gaat een investe
ring van ruim een miljard euro
bijna helemaal naar een vertrekre-
geling voor personeel dat de fiscus
graag had willen houden. „Er is bij
het hele Rijk een groot tekort aan
specifieke expertise, zoals inko
pers, financieel specialisten en
ict'ers. Tegelijkertijd moeten er
nog 9.000 voltijdsbanen weg. En
de werkdruk is toch al hoog."
Volgens Visser moeten politici
zich beter afvragen welke taken
kunnen verdwijnen en of de uit
voering dan nog lukt. Over de door
vele partijen gewenste hervorming
van het belastingstelsel moet goed
nagedacht worden, waarschuwt
Visser. „De Belastingdienst kent
1600 systemen. Sommige zijn sterk
verouderd. Kunnen die zo'n stel
selwijziging aan? En op sommige
afdelingen is veel expertise verlo
ren. Wie doet straks het werk?"
Visser vreest voor fact free poli
tics: dat besluiten worden geno
men die niet op feiten zijn geba
seerd. Daarom hamert hij op lan
delijke normen, waarmee gekeken
kan worden of maatregelen nuttig
zijn of juist niet. Het Rijk heeft
veel taken uitbesteed aan gemeen
ten, zonder duidelijke spelregels te
bepalen.
„In elke gemeente hebben ze
weer een andere definitie van wat
een zwerfjongere is. Dat is heel erg
zonde. Je wilt juist graag dat beleid
dat werkt, navolging krijgt en dat
ongericht beleid stopt. Zo kun je
beter verantwoorden hoe belas
tinggeld wordt besteed."
donderdag 18 mei 2017
GO
Rustig aan,
denk na'
Deborah Jongejan
Laurens Kok
Arno Visser
Den Haag
