ZEELAND GEBOEKT
Schrijven gaat bijna geruisloos
k
AnneliesVerbekein
Porgy en Bess
Psychiater Bram Bakker
in Boekhandel 'tSpui
Een soort
Google-
poëzie
21
Afgelopen zaterdag verscheen de vierde thriller van Ellen De Vriend. 'Geruisloos'
speelt zich voornamelijk af rond de huisjes op het Nollestrand bij Vlissingen.
e schrijft voor haar plezier, zegt El
len De Vriend (1964). Meestal 's
avonds, als ze de werkzaamheden
voor haar tekstbureau achter de
I rug heeft. „Op de bank in de
woonkamer. Lekker in een joggingbroek. Slof
fen aan. Laptop op schoot. Het is pure ont
spanning."
Overdag wandelt het verhaal in gedachten
met haar mee. Dan kauwt ze op passage's,
kijkt goed om zich heen, neemt de gedragin
gen van mensen waar en vangt gesprekken op.
Alle verrassende invallen noteert ze. „Ik ga
nooit op stap zonder kladblokje." Er ligt ook
eentje op haar nachtkastje. „Als ik 's nachts
wakker word met een idee, sluip ik - om mijn
man niet te wekken - naar de badkamer, en
maak daar aantekeningen."
Net als haar eerdere thrillers Bitterzoet
(2013), Crush (2014) en Vermist (2016) speelt
Geruisloos zich afin Zeeland. Het decor van
zee, zand en duinen is geen metafoor, maar
een realistische, herkenbare weergave van een
omgeving die zij, als trotse Zeeuwse, goed
kent. „Maar ook wie hier nog nooit is geweest,
voelt hoe het is als Stefanie, het hoofdperso
nage, tijdens de gezinsvakantie vanaf de ve
randa van het strandhuisje over de golven
staart", zegt De Vriend. „En wanneer zij naar
het uit hout en glas opgetrokken paviljoen bij
Als we onze honden
uitlieten, prentte ik mij alle
details in
de pier slentert, kunnen alle lezers zich van
Panta Rhei een beeld vormen."
Daarom was field research ook deze keer een
belangrijk onderdeel van haar schrijfproces.
Ze keek rond bij de huisjes, zat op een trapje,
tuurde door de ramen naar binnen, probeerde
zich voor te stellen hoe het zou zijn om er
twee weken te verblijven, las de folders en re
censies. „Als we onze honden uitlieten,
Geruisloos van Ellen De Vriend speelt zich af op het Nollestrand. foto lex de meester
prentte ik mij alle details in: de ribbels in het
harde zand, de jutbak met aangespoelde rom
mel, de trap naar het Nollebos."
De plot dacht De Vriend in grote lijnen van
tevoren uit. Stefanie, net als zijzelf journaliste,
lijkt het te treffen nu ze tijdens het warme
voorseizoen met haar man en dochtertje is
neergestreken aan de Zeeuwse kust. Maar een
paar huisjes verderop blijkt een geliefde van
vroeger te zitten, met zijn vrouw en dochter
tje. Ze voelt zich onweerstaanbaar tot hem
aangetrokken. Dat blijft niet zonder gevolgen.
Wat een ontspannen intermezzo in een druk
jaar had moeten zijn, verandert haast geruis
loos in iets onontkoombaars. Per hoofdstuk
tikken de dagen als een tijdbom af.
De Vriend houdt van thrillers. „Ik werk met
een frame. Alles moet kloppen. Het stimuleert
de lezer om mee te denken. Alles kan immers
iets betekenen. Elk detail duidt mogelijk op
een nieuw aspect." In Geruisloos gaat het trou
wens meer om waaróm iets zo gelopen is, dan
om wie iets heeft gedaan, legt ze uit. „Ik heb
die nuance er met een tweede, korte verhaal
lijn doorheen geweven."
Haar thrillers ontstaan snel. Aan twee vol
gende is ze al bezig. Ze hoopt dat Geruisloos,
net als Vermist, een luisterhoek wordt. En dat
deze onvoorstelbare tragedie bij de lezers hui
veringwekkende herkenning oproept.
Annelies Verbeke, bekend
van Dertig Dagen, komt op
17 mei naar Porgy en Bess
in Terneuzen om te vertellen
over haar nieuwe bundel Halle
luja. Deze verhalen zijn soms
vervreemdend, maar intrigeren
altijd en appelleren vooral aan de
fantasie en het inlevingsvermo
gen van de lezer. In de vijftien
verhalen van Halleluja ontdekken
de personages dat elk begin een
einde in zich draagt en dat een
einde vaak, maar niet altijd, een
nieuw begin inluidt. Annelies
Verbeke is hier op haar best en
weet zoals altijd verrassende en
verontrustende situaties te creë
ren. Een verhalenbundel over
onvermijdelijk verlies en de las
tige lokroep van de schone lei. De
lezing begint om 20.00 uur en
kaarten zijn te reserveren via de
website van Porgy en Bess.
De bekende tv-psychiater
en schrijver Bram Bakker
komt op bezoek bij Boek
handel 't Spui. Hij zal vertellen
over zijn vak, zijn boeken en in
gesprek gaan met het publiek.
Bram Bakker is momenteel
psychiater. Ook is hij uitgever bij
Uitgeverij Lucht en uitgeverij
Water (uitgeverijlucht.nl). Daar
naast schrijft Bakker over zijn
vak en speelt hij sinds 2015 met
Marjolijn van Kooten het pro
gramma Geen paniek in de Neder
landse theaters.
Bakker is als voorzitter van de
Mental Health Foundation ini
tiator van het tweede Depressie
gala dat op blue monday 16 ja-
nuari 2017 heeft plaatsgevonden.
Zaterdag 20 mei om 15.00 uur aan
de Oude Markt 5 te Vlissingen.
Iedereen is welkom en de toe
gang is gratis.
Zeeuwse schrijvers
Ien neme een woord en
dan heeft men al bijna een
gedicht. Ik had lang niet
door het werk van Gerrit Achter
berg (1905-1962) gebladerd, en pas
nu valt me zijn werkwijze op, een
soort Google-poëzie maar dan ge
schreven toen niemand nog aan
Google dacht. Hij neemt een
woord, liefst een woord dat meer
naar exacte wetenschap dan naar
poëzie riekt, een woord als asbest
of autisme, radium of vacuüm,
stuifmeel of globe, en begint dat te
beschrijven.
Ik weet niet precies hoe het mo
menteel met Achterbergs status
staat. Lang gold hij als dé dichter
i.l M I T
1905-1962
van Nederland, maar tegenwoor
dig is hij slechts een van de vele
kandidaten voor deze titel. In elk
geval schreef hij twee van de be-
faamdste 'Zeeuwse' gedichten. In
de bundel Spel van de wilde jacht
(1957) vinden we 'Watersnood'
over de ramp van 1953, met met
een aan het begin beeldspraak die
kunsthistorisch inzicht vereist:
'Beelden van Zadkine stonden
moeders daar/ babies boven de
springvloed uit te beuren.' Op
deze, achteraf gezien misschien al
te sentimentele toon gaat het ge
dicht verder.
Zijn andere beroemde Zeeuwse
gedicht 'Reimerswaal', je vindt het
tussen 'Lasser' en 'Klankleer' in de
bundel Limiet (1945), is sterker en
beslist duidelijker geschreven vol
gens het Achterberg-systeem. En
cyclopedie en poëzie tegelijk. Via
internet heb je tegenwoordig de
feiten over de Zeeuwse stad, vanaf
1530 getroffen door de ene storm
vloed na de andere en een eeuw
later opgegeven, plus de volksver
halen over de klokken van Rei
merswaal die nadien vanuit de
diepte werden gehoord, snel bij el
kaar. Gerrit Achterberg moest ein
deloos veel meer moeite doen.
Desondanks of juist daarom
schreef hij zijn geweldige en ge
heimzinnige gedicht:
Een, die zichzelf niet meer bezit,
is aan de mist geschonken.
Klokken zijn mee verdronken
en luiden dit
ononderbroken.
Maar niemand weet of ziet
de plaats, waar alles ligt gezonken.
maandag 15 mei 2017
PC
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Jacoline Vlaander
- Ellen de Vriend
Geruisloos - thriller
Ellen De Vriend
Uitgeverij: Karakter Uitgevers
ISBN: 9789045212739
Prijs: 15,00
A Annelies Verbeke.
A Bram Bakker.
Mario Molegraaf
Gerrit
Achterberg
