PEILT DE STEMMING
P
j r t
^SiöSsI
16
I
Traplift 60 jaar!
Nu voordeel op een traplift
van thyssenkrupp
DEZE WEEK: ONDER OOST-EUROPEANEN A
■in
"Ik kom graag bij u
thuis voor persoonlijk
advies op maat"
1
De kloof tussen Oost- en
West-Europa wordt dieper.
Hoe kijken krtitische Oost-
Europeanen in Nederland
naar die ontwikkeling?
fat ze missen in Neder
land? Vaderlandsliefde,
trots op de eigen ge
schiedenis, de wil om
nationale tradities te
verdedigen. Wiskundelerares Mo-
nika Jakubowska (40) uit Bergen op
Zoom, opgegroeid in de buurt van
het Poolse Poznan, drukt het zo uit:
„Ons perspectief is heel anders. Wij
Polen hebben telkens onze vrijheid
moeten bevechten. Nederlanders ge
ven hun soevereiniteit zomaar weg
aan Brussel. Dat begrijpen wij niet."
In Oost- en Midden-Europa be
staan serieuze zorgen over de koers
van de Europese Unie. Temeer nu in
Nederland en Frankrijk - en deze
herfst waarschijnlijk in Duitsland -
pro-EU politici nationale verkiezin
gen wonnen. 'Meer Europa' betekent
voor veel Oost-Europeanen: meer
immigratie, meer islam, meer multi
culturalisme. Een schrikbeeld, zegt
professor dr. Laszló Maracz, docent
Europese Studies aan de Universiteit
van Amsterdam. „In landen als Polen,
Hongarije of Kroatië vragen de men
sen zich af: waar is de EU mee bezig?
Waarom wordt illegale migratie aan
gejaagd? Waar is hun gezond ver
stand gebleven?"
'Antisemitisme'
Maracz, afkomstig uit een Hongaarse
familie, heeft begrip voor de Hon
gaarse premier Viktor Orban, die met
een hek de grenzen afsloot. „Wes
terse media schilderen hem af als
dictator. Frans Timmermans verwijt
hem 'antisemitisme'. Walgelijk vind
ik dat. Orban heeft zes democratische
verkiezingen gewonnen en hij verde
digt notabene de joods-christelijke
traditie tegenover de islam. Hij heeft
juist een enorm mandaat."
Soms lijken het wel parallelle wer-
mgsmtksai.
kelijkheden: die in het Westen en die
in het Oosten. „Je verlaat het com
munisme voor het Westen en denkt
in een soort Walhalla aan te komen",
zegt de Roemeens-Hongaarse juriste
Elisabeth Hunyadi (49) uit Alphen
aan de Rijn, die in 1991 naar Neder
land kwam. „Maar wat blijkt: ook
hier word je geconfronteerd met des
informatie. En ook hier zijn mensen
bang om zich uit te spreken over hei
kele thema's, zoals immigratie en de
islam, omdat ze mogelijk hun carriè
rekansen verspelen.
Fortuyn werd er zelfs om ver
moord, kort nadat ik arriveerde. Dat
was voor mij een grote schok."
Hunyadi, opgegroeid als Hongaarse
in Roemeens Transsylvanië, werd
politiek actief, onder meer voor
Nieuwe Wegen, het vooralsnog wei
nig succesvolle project van ex-
PvdA'er Jacques Monasch. Net als an
dere Oost-Europeanen in Nederland
verbaast zij zich erover 'dat Neder
landers geen enkel gevoel van patri
ottisme lijken te kennen'. „Ik mis dat:
de trots op het eigen land en een ge
voel van saamhorigheid."
Jelena Plotnikova (50), Russin uit
het Oekraïense Donetsk en woon
achtig in Breda, herdacht afgelopen
week de offers die het Rode Leger
bracht tijdens de Tweede Wereldoor
log. „Elk jaar gaan we naar het Rus
sisch Ereveld in Amersfoort", vertelt
Plotnikova. Er bestaat in Nederland
maar weinig belangstelling voor de
inspanningen van de Sovjet-Unie in
de strijd tegen Hitler, is haar erva
ring. „En nu Poetin het Kwaad is,
wordt er bijna uitsluitend in karika
turen gedacht."
Siberië
In Nederland trouwde Jelena met een
nazaat van een Poolse militair uit de
troepen van generaal Maczek, de be
vrijder van Breda. Haar hoogbejaarde
schoonvader, die onder Stalin nog in
Siberië gevangen zat, draagt de tragi
sche geschiedenis van Europa in zich.
Het ontbreekt veel westerlingen te
genwoordig aan kennis van die ge
schiedenis, oordeelt Laszló Maracz.
„In Hongarije gaat het bijna nergens
anders over. Hongaarse media heb
ben het ook voortdurend over wat
zich elders in Europa afspeelt, zoals
over de negatieve gevolgen van de il
legale migratie. Daardoor zijn de bur
gers er beter geïnformeerd."
Monika Jakubowska speelt met de
gedachte naar Polen terug te keren
'als het hier echt fout mocht gaan en
we te maken krijgen met sharia-ach-
tige toestanden'. „Wiskunde geven
kan ik overal. En mijn gezin wil wel
mee." Is dit doemdenken niet schro
melijk overdreven? In de ogen van
Maracz niet. Integendeel. „De West-
Europese samenlevingen islamiseren
zo snel, die ontwikkeling lijkt mij
niet meer te stoppen. De politiek
heeft er ook totaal geen antwoord op.
Westerse politici hobbelen maar ver
der in dat multiculti-patroon. Ze roe
pen de ondergang over zichzelf af. Zo
zien Oost-Europeanen het: we zijn
getuige van het langzame stervens
proces van de eigen beschaving."
Onherroepelijk moeten die geheel
andere inschattingen van de ontwik
kelingen in Europa leiden tot een
splitsing in de EU, is Maracz inschat
ting. „Dat is de grote vraag: kan de EU
die twee tegengestelde ideologieën
verenigen? Ik ben er somber over."
Voor meer informatie
0800-5003 (gratis)
trapliften.nl
zaterdag 13 mei 2017
'Jullie zijn niet trots op je land'
CAABA
E-CTV
-
la*-- V. - s
A Jelena Plotnikova
op de Russische ere
begraafplaats.
FOTO MARCO OKHUIZEN
\L j'jM II
Maarten Adriaanse
Adviseur Zeeland
