14
Ik was
wel wat
gewend,
maar wat dit
losmaakte...
e bruiloft is in
volle gang, de taart
is net gearriveerd.
De bruid, Colinda
Cornelisse, heeft
wel in de gaten dat
er iets aan de hand
is - een paar mensen kijken bezorgd,
haar vader ziet wat bleekjes. „Er was
een aap ontsnapt, zei iemand", zegt
Colinda nu, tien jaar na dato. „Ik
dacht: een aapje, het zal wel. Kom
maar op met die taart!"
Maar een paar minuten later stor
men politieagenten de Sterrenzaal
van Diergaarde Blijdorp binnen. Ie
dereen moet weg, roepen ze, en wel
meteen. Colinda protesteert. „Ik zei:
'Ik dacht het niet, m'n taart is er net!'
Toen mochten we blijven en hebben
ze de deuren op slot gedaan. Maar
een echt feest was het natuurlijk niet
meer. Die aap had het verpest."
Tien jaar geleden is het nu, en het
verhaal is bekend: Bokito, de to-ja-
rige Rotterdamse gorilla, ontsnapt op
die 18de mei uit zijn verblijf, uitgere
kend op de 150ste verjaardag van de
dierentuin. Het beest bezorgt tiental
len gasten de schrik van hun leven,
brengt een vrouw ernstige verwon
dingen toe en brengt Blijdorp in
grote verlegenheid. Maar hoe verging
het de hoofdrolspelers daarna? Wat
was de impact van de ontsnapping,
die op die dag in mei 2007 even we
reldnieuws was?
Letselschadeadvocaat Maarten
Tromp weet nog hoe het begon. „Ik
had het nieuws net op de radio ge
hoord, toen het AD me belde voor
een reactie. Of er een zaak in kon zit
ten. Ik zei: dat is kat in het bakkie,
zo'n zaak wil ik graag doen. Die
quote stond de volgende dag op de
voorpagina. Toen begon 't gedonder."
Tromp wordt bedolven onder tele
foontjes en mails, vaak vol verwen
singen. „Mijn zus belde: kijk eens op
internet! 'Tromp is een geldwolf,
stond er. 'Stop hem maar in een hok
naast Bokito, of bij de aasgieren.' En
ik kreeg bedreigingen. Ik was wel wat
gewend, maar wat dit losmaakte.
Verdovingspistool
De uitbraak van Bokito is binnen een
paar uur wereldnieuws. Terwijl de
met een verdovingspistool uitgescha
kelde gorilla in een kruiwagen wordt
afgevoerd, en rechercheurs de plaats
delict onderzoeken, verdringen ca
meraploegen zich voor de ingang van
de afgesloten diergaarde. „Ik werd ge
beld door media uit Australië, Ca
nada, tot NBC en Al Jazeera aan toe",
zegt toenmalig Blijdorp-directeur
Ton Dorresteijn. „Dat was allemaal
nog op de eerste dag. Het nieuws
ging als een razende de wereld rond."
Er is medeleven, zelfs van koningin
Beatrix die een bericht stuurt, maar
ook meteen kritiek, tot Kamervragen
aan toe: hoe kon dit gebeuren?
In het Rotterdamse Erasmus-zie-
kenhuis ligt intussen het meest ge
troffen slachtoffer van Bokito:
Yvonne de Horde, een vrouw van 57
uit Zoetermeer. Ze heeft een verbrij
zelde hand, een gebroken pols en el
leboog, een ingedrukte borstkas en
honderd beten op haar armen en be
nen. Haar artsen en familie houden
de pers weg, en vertellen haar niet
over de enorme mediastorm. Op
zondag neemt haar man voor het
eerst contact op met advocaat Maar
ten Tromp. „Ik ben meteen begon
nen, heb maandag contact opgeno
men met Blijdorp en de verzekeraar.
Ik zei: als jullie nu meteen de aan
sprakelijkheid erkennen, scheelt dat
ons allemaal een hoop gedoe. Maar
dat deden ze niet."
In de media ontstaat een felle dis
cussie over de rol van het slachtoffer.
Ze zou een fascinatie hebben gehad
voor Bokito, die ze meer dan weke
lijks bezocht en met wie ze vaak con
tact probeerde te maken. De vrouw
die eerst het onschuldige slachtoffer
van een aap is, wordt steeds vaker
neergezet als 'belager' van de gorilla.
„Er ontstond een tweedeling", zegt
Tromp. „De ene helft van het land
was boos op Blijdorp en die aap, de
andere helft vond mijn cliënte een
uitlokker. En mij een geldwolf."
Rond het verblijf van Bokito wordt
het in de weken daarna niet rustig.
Personeel heeft de handen vol aan
bezoekers die de gorilla proberen uit
te dagen, in de hoop op een nieuwe
uitbraak. Dorresteijn heeft bordjes
laten ophangen met teksten als 'kijk
de gorilla's niet recht in de ogen', en
'tik niet op de ruiten', maar die wer
ken averechts en worden na een paar
weken weggehaald. Dorresteijn: „Op
een ochtend kwam ik het apenver-
blijf binnen, staat er een kerel met
ontbloot bovenlijf voor de hekken.
Recht voor Bokito, trommelend op
z'n borst. Ik zei: 'En nu als de donder
maken dat je buiten de hekken komt,
of ik flikker je zelf naar buiten'."
Moeilijke jeugd
De verzorgers van de gorilla, die tot
nader order in zijn binnenverblijf zit,
breken zich intussen het hoofd over
de vraag: hoe kon het zo ver komen?
Ze zoeken de oorzaak mede in Boki-
to's verleden: de gorilla heeft een
moeilijke jeugd gehad. Werd na zijn
geboorte niet geaccepteerd door zijn
moeder, en daarom de eerste jaren
grootgebracht door mensen. Als een
mensenbaby, inclusief restaurantbe
zoekjes en vakanties. Dat drukte een
stempel op zijn latere gedrag.
„Vanaf zijn komst naar Rotterdam
in 2005 had Bokito last van stress",
vertelt toenmalig dierenarts Willem
Schaftenaar. „Hij braakte geregeld en
at daarna zijn kots op. Typisch voor
een aap die met de hand is opgevoed.
Om hem rustiger te krijgen, is toen
gekozen voor medicatie. Psychofar
maca. Daarmee hebben we de
scherpe kantjes van dat onrustige ge
drag afgehaald." Maar dat blijkt niet
genoeg. En dus begint de discussie
over de toekomst van Bokito. Kan hij
blijven? En zo ja: hoe?
De directie van Blijdorp wordt in
zaterdag 13 mei 2017
—Maarten Tromp,
advocaat