In Venezuela
is het stenen
tegen kogels
9
Venezuela gaat ten
onder aan het
straatgeweld dat
een dagelijkse routine
is geworden. In ruim
vier weken zijn er al 38
doden en honderden
gewonden gevallen.
Elke dag gaan menig
ten de straat op om
van de dictatoriale
president Nicolas Ma-
duro nieuwe verkie
zingen te eisen. Elke
dag stuurt hij oproer
politie en gewapende
milities op hen af om
het protest te smoren.
Met zoveel geweld dat
ook betogers radicali
seren. Zij beantwoor
den de terreur van
traangas, wapenstok
(fe: en gericht geweervuur
met stenen. Uit de
losse hand of afge-
schoten met katapul
ten.
Het 38ste slachtoffer
heet Miguel Castillo.
De 27-jarige student
communicatie, op de
universiteit Santa
Marta, was gisteren
met tienduizenden
anderen op weg naar
het Hooggerechtshof
in de hoofdstad Cara
cas. Om te betogen te
gen de rechters die de
president voortdurend
in het gelijk stellen bij
het vertrappen van de
democratie. „Weer
een Venezolaan die
door de regering is be
roofd van zijn toe
komst", zegt Stalin
Gonzalez, een parle
mentslid van de oppo
sitie die door Maduro
is verboden. Het is een
van de vele decreten
waarmee de president
zich vastklampt aan de
macht. Maduro, die
van Venezuela een
failliet land heeft ge
maakt, wil nu met een
speciale vergadering
de grondwet naar zijn
hand zetten.
Roekeloos, vond men het in
de VS. Toen Kim Jong-un
een kernproef op poten
leek te zetten, meldde Do
nald Trump dat een oor
logsvloot op het Koreaanse schierei
land afkoerste. De wereld hield de
adem in, maar Kang Chol-hwan zag
het tevreden aan. Kim Jong-un moet
weten dat het menens is, vindt hij.
Kang (48) bracht zijn jeugd door in
een Noord-Koreaans gevangenen
kamp. Hij wist later via China Zuid-
Korea te bereiken en werd bekend
dankzij een boek over de jaren van
dwangarbeid, ondervoeding en ver
plicht aanschouwen van publieke
executies in het strafkamp van Kim
Jong-il.
Diens zoon Kim Jong-un, in de
ogen van Kang nog een graadje bru
ter dan de man die hem zijn jeugd
ontnam, kon onder Obama nog vrij
onbezorgd door het leven, denkt
Kang. Obama was een man van
woorden, niet van daden - en dat
wisten ze in Pyongyang ook. „Bij
Trump krijg je tenminste het idee dat
hij écht tot militaire actie kan over
gaan." Kim Jong-un is als de dood,
concludeert Kang. „Hij heeft zijn ver
dedigingssysteem herschikt, zodat
het minder opvalt op satellietbeel-
den. Hij heeft meer elitetroepen voor
zijn bescherming om zich heen. De
woorden van Trump hebben effect."
Machtsvertoon
Kang doet zijn verhaal in een café na
bij het Empire State Building in New
York. Hij is in de VS om met politici
en diplomaten van gedachten te wis
selen over de toekomst van zijn
thuisland en steun te verzamelen
voor de aanpak die hij het meest
kansrijk acht. Militair machtsvertoon
van de VS is nodig, vindt hij, op z'n
minst als drukmiddel. Maar voor de
lange termijn heeft Kang zijn hoop
gevestigd op Hollywood.
Zijn North Korea Strategy Center
smokkelt films en series op USB-
sticks Noord-Korea in, waar burgers
Amerikaanse
series zorgen
ervoordatde
Noord-
Koreaanse
bevolking zich
vragen gaat
stellen
hun vrijheid of zelfs hun leven riske
ren om de inhoud te kunnen bekij
ken. Zuid-Koreaanse soaps, waaruit
de kijker kan opmaken dat de buren
met meer voedsel en minder angst
leven. Documentaires over de val van
het communisme in Oost-Europa of
de Arabische Lente, die de Noord-
Koreanen erop wijzen dat dictaturen
eindig zijn. Amerikaanse series als
Desperate Housewives, die maken dat
ze zich realiseren dat Amerikanen
niet het Grote Kwaad zijn, maar ge
wone moeders en vaders met affaires
en lastige kinderen. „Allemaal anders
dan wat ze wordt verteld. Het zorgt
dat ze vragen gaan stellen", legt Kang
uit. Dat moet de machtsbasis van
Kim van binnenuit afbreken.
Seks
Via zijn smokkelaars en illegale han
delaren hoort Kang wat leeft in zijn
potdichte thuisland. Dat mannen
graag naar series met veel seks en ge
weld kijken bijvoorbeeld - HBO-se-
rie Rome is populair. Vrouwen zien
liever alledaags leven in series. Scan
dal, een Amerikaanse politieke thril
ler, deed het ook goed. „We krijgen
feedback via de Noord-Koreaanse
ambtenaren en diplomaten die voor
zaken naar China reizen. Ja, over-
heidsmensen. Zij kijken ook."
Kang zegt effect te zien. Toen vorig
jaar grote delen van het grensgebied
met China overstroomden en naar
schatting 100.000 mensen dakloos
raakten, vroegen bewoners zich af
waarom hun leiders geen interesse
toonden. „In de gesmokkelde films
en series zien ze een president of pre
mier die het rampgebied bezoekt om
medeleven te betuigen. Ze dachten:
waarom gebeurt dat hier niet?" Vol
gens Kang voelden de bazen in Pyon
gyang zich gedwongen alsnog een
hoge afgevaardigde te sturen, en
meer legereenheden in te zetten om
te helpen. „Het hoofd van het natio
nale veiligheidsbureau boog zijn
hoofd en gaf zelfs fouten toe. In het
verleden werd alles toegedekt."
Kang is ervan overtuigd dat het
niet lang meer duurt voordat het re
gime valt. „Het is lopen op dun ijs,
elke dag," zo schat hij de situatie in.
Kim voelt zich zo bedreigd, dat hij
mensen in eigen kring executeert en
de enige overgebleven bondgenoot
China begint te bekritiseren. Trump
draagt tot Kangs vreugde bij aan de
druk op het regime, maar één ding zit
hem dwars. Het hoofd van het Ame
rikaanse leger in de regio, admiraal
Harry Harris, zei in het Congres dat
het doel is om 'Kim Jong-un bij zin
nen te brengen, niet om hem op de
knieën te dwingen'. Dus geen veran
dering van regime. Washington
hoopt zo Kim in onderhandelingen
over kernwapens te lokken: de dicta
tor meent ze nodig te hebben als af
schrikmiddel tegen eenieder die pro
beert zijn bewind omver te werpen.
Minister van Buitenlandse Zaken
Tillerson was duidelijk: „We zijn niet
uit op een machtswissel, ineenstor
ting van het regime of versnelde her
eniging van het schiereiland. We zijn
uit op een kernwapenvrij Koreaans
schiereiland." Kang vindt dat aspect
van Trumps beleid 'onzin'. „Dat is
niet aan de Amerikanen, maar aan
het Noord-Koreaanse volk. Zij willen
wél van Kim af. Als het nucleaire
vraagstuk is opgelost, zijn we er nog
niet."
vrijdag 12 mei 2017
Hans van Zon
Hollywood als
wapen tegen
Kim Jong-un
Karlijn van Houwelingen
New York
Desperate
Housewives
—Kang Chol-hwan
