1 aisjui uj,s 1uMuauiju
Puntje erbij
met een pilletje
Liever geen sloot koffie bij die Ritalin
II
10 ZE
Delta berekent hogere gasprijzen door aan klanten
Hogere gasprijzen dwingen Delta tot
verhoging van de energieprijzen voor
klanten met een contract met
variabele prijs.
medicinal chemistry
Marc*, een 20-jarige student
procestechniek uit Zeeland, is een
paar weken geleden glansrijk geslaagd
voor zijn examen. „Foutloos. Ik had één
pil op van 200 mg Modafinil", zegt de
mboér.
Klanten van Delta met een varia
bele energieprijs zijn vanaf t juli
meer kwijt aan energiekosten. Bij
een gemiddeld verbruik (3.000
kWh elektriciteit en 1.450 kubieke
meter gas) is de prijsstijging 67
euro per jaar.
Er verandert uiteraard niets voor
Delta-klanten met een contract
met een vaste prijs dat nog min
stens een half jaar tot maximaal
tweeënhalf jaar doorloopt.
De verhoging van de prijzen van
de variabele contracten wordt vrij
wel volledig veroorzaakt door ho
gere gasprijzen. Het gastarief gaat
voor een contract met een variabele
prijs omhoog van 61,9 cent per ku
bieke meter naar 65,4 cent. De elek
triciteitsprijs stijgt met 0,4 cent per
kWh.
Opvallend is dat de gasprijs voor
nieuwe contracten met een vaste
prijs vanaf 1 juli lager is dan de va
riabele. Voorheen was het juist om
gekeerd. In vergelijking met de
nieuwe variabele prijs is een klant
met een nieuw contract met een
vaste prijs gemiddeld 40 euro per
jaar goedkoper uit, heeft Delta be
rekend.
Delta wijst op de sterke wisselin
gen van prijzen in de energiemarkt
en dan vooral de prijs van gas. Vorig
jaar waren de klanten die voor een
variabel tarief hadden gekozen nog
spekkoper. Het tarief daalde op
1 juli 2016 met liefst 117 euro, vol
gens Delta het laagste prijsniveau in
twaalf jaar. Nadien zijn de prijzen
gestegen. Op 1 januari ging de vari-
Vorig jaar waren
klanten die kozen
voor een variabel
tarief nog spekkoper
abele energieprijs omhoog met 15
euro voor een huishouden met een
gemiddeld energieverbruik.
Delta is traditiegetrouw de eerste
leverancier die zijn nieuwe varia
bele prijzen publiceert. Hoewel die
vaak een goede indicatie vormen
voor wat de overige bedrijven doen,
is dat niet altijd zo. Afgelopen ja
nuari verhoogde Delta de tarieven,
maar volgde lang niet elke leveran
cier de lijn van Delta. Bij Eneco
steeg de prijs 66 euro, bij Essent
daalde die juist 35 euro. Ook bij
Nuon ging het tarief omlaag. Wat
de andere energieleveranciers gaan
doen, is nog niet bekend. De ver
wachting is dat zij komende maand
met hun nieuwe tarieven komen.
Voor deze zomer gaat de vergelij
kingssite Gaslicht.com uit van een
stijging van het gastarief bij alle le
veranciers. „Dat baseren we op de
ontwikkelingen in Groningen en
het verder dichtdraaien van de gas
kraan daar", zegt Anniek Has-van
der Wolk. „Hierdoor worden we af
hankelijker van andere gasleveran
ciers, eventueel Rusland.
Delta ging bij haar berekening tot
voor kort uit van een gemiddeld gas-
Het gemiddelde
gasverbruik is met
350 kuub gedaald
door betere isolatie
en efficiëntere cv-
ketels
verbruik van 1.800 kubieke meter
per jaar. Dat getal geeft inmiddels
geen goed beeld meer. Dankzij bij
voorbeeld betere isolatie en meer ef
ficiënte cv-ketels is het verbruik in
de loop der jaren zo sterk gedaald dat
Delta vanaf nu een gasverbruik van
1.450 kubieke meter per huishouden
hanteert bij de berekeningen.
pil kan niet alles goedmaken. Je
moet er wel echt voor gaan zitten
en leren." Een andere gebruiker
schat dat het misschien één punt
scheelt.
Van bijwerkingen heeft Mare
met Modafinil geen last. „Eerder
heb ik Ritalin gehad. Daar kreeg
ik hartkloppingen van, ik kon
niet goed slapen, ik had geen
honger meer. Die bijwerkingen
gaven me het idee dat het erg
slecht is voor je gezondheid."
Of iemand bijwerkingen er
vaart, verschilt nogal per per
soon. Mare probeerde het eerst
met Ritalin, maar switchte naar
Modafinil vanwege hartkloppin
gen, gebrek aan eetlust en moeite
om in te slapen. Een 18-jarige
student marketing en communi
catie reageert weer heel anders:
„Je gaat echt als een trein met Ri
talin." Gisteren heeft hij er ook
een geslikt. „Bij leerwerk doe ik
het minder vaak. Maar een ver
slag typen, opdrachten maken,
daarbij ga ik met een pil op super
effectief te werk. Je wilt die shit
gewoon afkrijgen."
Een jaar of twee geleden
slikte hij voor het eerst
een pil om beter te leren.
„In het begin gemiddeld
één a twee keer per maand",
schat hij. Thuis ligt er een voor
raadje. Voor het geval hij - zoals
wel vaker gebeurt - te laat begon
nen is met leren. „Modafinil ver-
Ik kan helderder
denken. Ideaal.
'Wow, keurige focus
vandaag', denk ik dan
groot mijn leervermogen, maar
ik heb nooit het gevoel gehad dat
ik minder zou bereiken zonder.
Het helpt me gewoon om te doen
wat ik moet doen. Vaak als ik ein
delijk mijn boeken open doe, ben
ik snel afgeleid. Dit werkt tegen
uitstelgedrag en ik kan helderder
denken. Ideaal. 'Wow, keurige fo
cus vandaag', denk ik dan. Maar
je moet wel realistisch zijn. Zo'n
Preventiemedewerker Leo de Pan
van Indigo Zeeland is verbaasd.
„Zoveel?" Hij ziet een verband met
de prestatiemaatschappij. „Triest
dat ze naar deze middelen moeten
grijpen." In het 'drugskoffertje' dat
hij naar scholen meeneemt om
voorlichting te geven, zit ook Rita
lin. Het bekendste medicijn tegen
adhd. Ik leg uit dat artsen het
voorschrijven omdat het adhd'ers
rustiger en georganiseerder maakt.
Maar het vergt veel van je hart en
bloedvaten en het kan angsten en
depressies versterken. Daarom
worden zulke middelen door een
arts voorgeschreven."
Lavinia Stegemann is verbonden
aan de website Changingperspec-
tive.info, die voorlichting geeft over
drugs. Als BSc. farmacoloog kijkt
Stegemann naar de werking van
medicijnen in het menselijk li
chaam. „De werkzame stof in Rita
lin en Concerta is methylfenidaat,
dat als cocaïne werkt", legt zij uit.
„Dexamfetamine - merknaam Am-
fexa - werkt als amfetamine. Speed
dus. Betrekkelijk nieuw is dat ook
Modafinil soms tegen adhd wordt
voorgeschreven. Het is ontwikkeld
tegen narcolepsie of slaapziekte.
Ritalin vergt veel van je
hart en bloedvaten
en kan angsten en
depressies versterken
Hoe Modafil precies werkt, is ei
genlijk niet goed bekend."
Naar adhd-medicijnen is veel -
maar nog veel te weinig - onder
zoek gedaan. Stegemann: „In de me
dische databank Pubmeb krijg ik al
op de combinatie methylfenidaat
studeren zo'n 1.000 hits. Maar zijn
die onderzoeken goed uitgevoerd,
kun je er harde conclusies aan ver
binden? Het zegt alleen iets over de
aandacht voor dit onderwerp."
Stegemann ziet geen grote geva
ren bij incidenteel gebruik, maar
wijst erop dat er een alternatiefis:
betere begeleiding bij het inplan
nen van studie-activiteiten. „Wees
je in ieder geval bewust van de risi
co's. Lees de bijsluiter. En pas op. Ga
je denken dat je zonder niet meer
goed kunt presteren? Dan loop je ri
sico op geestelijke afhankelijkheid.
Drink je er heel veel koffie bij, of
energiedrankjes? Dan gaat je hart
slag nóg meer omhoog. En mis
schien leer je wel makkelijker, maar
slaap je slechter. Tijdens je slaap
verankeren je hersens nieuwe in
formatie. Dat proces wordt ver
stoord."
donderdag 11 mei 2017
WA
Meer betalen voor energie
Theo Giele en David Bremmer
Middelburg
OXFORD
Ondine van der Vleuten
- Mare
*Om redenen van privacy is de
naam Mare gefingeerd.
Het Instituut voor Verantwoord
Medicijngebruik (IVM) luidt de
noodklok. Eén op de vier stu
denten zou adhd-medicijnen
gebruiken om beter te leren.
Het IVM wijst op de gevaren: bij
werkingen en mogelijk versla
ving.
f
- Leo de Pan, Indigo Zeeland
