MINUTES
9
Waarschuwing Akerboom
'Bijna 44.000 boetes in prullenbak'
rjaarsreizen
PROVOCATEUR
Deze serie
gaat me een
hoop gezeik
opleveren
TERUGKEREN
Ik heWMMdMmmloederide
provocateur op
dat helemaal niet
Tijdens de hele reis werden Akyol en zijn ploeg
in de gaten gehouden door de Turkse politie
krachten in Turkije op de Nederlandse televisie te
zien. Dat bedoelt hij met het 'gezeik' dat hij ver
wacht. „Op internet word ik al langer bedreigd
vanwege columns en uitspraken over Turkije. Ik
ben een landverrader, een schande voor Turkije
en een kanker-aleviet. Dat gaat er niet minder op
worden als dit programma op televisie komt."
De grondlegger van het moderne, seculiere Tur
kije, Atatürk, bedacht al in 1920 de jaarlijkse Kin
derdag, die vandaag gevierd wordt - ook op het
centrale plein in Bagcilar. De kinderen zwaaien
met de Turkse vlag, clowns delen ballonnen uit
met dezelfde beeltenis, het volkslied wordt
hardop meegezongen en de lokale politici staan in
hun toespraken lange tijd stil bij de mislukte coup
van vorige zomer. „Verworvenheden als deze dag
wilden de coupplegers ons ontnemen", vertaalt
Akyol de woorden van de speechende prefect.
„Ongelooflijk dat ook zoiets als dit feest gepoliti
seerd wordt door de aanhang van Erdogan."
Hij raakt erover in gesprek met een man in een
net, donkerblauw pak. Hij blijkt leraar en mede
directeur van een basisschool en loopt aarzelend
mee naar een veldje in de buurt voor een inter
view voor de camera. De docent prijst het belang
van het feest, maar als Akyols vragen politieker
worden, vraagt de man of zijn geluidszender als
jeblieft uit mag. Hier kan hij gewoonweg niet op
ingaan. „50.000 van mijn collega's zitten in de ge
vangenis", stamelt hij, als hij zeker weet dat het
niet wordt opgenomen. Als hij even later terug
loopt naar het feest op het plein wordt hij aan de
tand gevoeld door twee agenten in burger.
„Ik ben best wel een provocateur op straat", legt
Akyol uit. „Maar dat kan hier helemaal niet. Er
geldt nog altijd een noodverordening, de politie
heeft niets nodig om je vast te zetten. Het liefste
zou ik tegen die agen
ten zeggen: lekkere
baan heb je, de hele dag
filmen wat wij doen.
Maar dat moet ik echt
niet doen."
Hoe is het in vredes
naam mogelijk dat een
Nederlandse camera
ploeg wekenlang in
Turkije te gast is om te
filmen, terwijl de span
ningen tussen de twee
landen zo hoog zijn?
Akyol: „We zijn inge
haald door de realiteit.
Alle vergunningen en
toestemmingen waren geregeld voordat het refe
rendum gehouden zou worden en Nederland de
Turkse minister uitwees." Maar toch: „Ik hoop dat
ze me zonder problemen het land laten verlaten
als we klaar zijn, want ik heb ook een Turks pas
poort. We hebben al een noodplan gemaakt voor
als ze me tegenhouden. Want je kan niet zeggen
dat we onopgemerkt zijn gebleven."
Verderop in Bagcilar bezoekt Akyol het confec
tiebedrijf van zijn neven Mahsuni en Erdogan
(Akyol: „Dat is hier dus een heel gewone voor
naam.") Hij laat een trucje zien aan de voetbal
lende kinderen op straat, speelt de bal met zijn
rechtervoet om zijn linkerbeen heen en zegt te
gen de jongens: „Ik kom straks terug en als een
van jullie dit kan, krijgt hij 100 lira (zo'n 25 euro,
red.) van me." In het naaiatelier zegt Mahsuni dat
hij trots is op zijn beroemde familielid in Neder
land en dat hij ontzettend benieuwd is naar
Turkse vertalingen van zijn boeken. Akyol glim
lacht als hij de woorden van zijn neef hoort.
In zijn boeken ('waarheidsgetrouwe fictie') is
hij niet lovend over zijn ouders, die eind jaren 70
vanuit Turkije naar Deventer verhuisden. Niet
over hun mislukte integratie, niet over hun wan
kele huwelijk, niet over de drankzucht van zijn
vader en diens fysieke en mentale kwellingen die
'Eus' en zijn broers moesten ondergaan. Maar dat
vertelt hij zijn Turkse familieleden niet als ze vra
gen naar zijn werk. „Ik vertel ze dat ik romans
schrijf over het alledaagse leven, ga niet in op de
tails en vertel ze ook niet over de moeizame rela
tie met mijn vader. Dat zou een andere dimensie
geven aan de gesprekken die ik met ze voer. En
mijn ouders hebben het er ook niet over met ze.
Misschien zijn ze schuldbewust, of voelen ze
schaamte."
Op straat imiteert een van de jochies het trucje
van Akyol perfect. De 100 lira neemt hij met open
mond aan, zijn vriendjes schreeuwen het uit. Met
zijn neef wandelt Akyol naar zijn tante Hanim, de
moeder van Mahsuni. Ze is 84 en onthaalt Akyol,
die ze een paar jaar geleden voor het eerst en het
laatst ontmoette in Istanboel, als een verloren
zoon. Ze knuffelt en zoent hem, haar hoofddoek
schuift naar achteren over het grijze haar. Ze rilt
en zweet als ze haar neef vasthoudt en zegt hem
even later: „Ik heb je moeder nog gezegd dat je
niet naar Turkije moest komen. Het is te gevaarlijk
hier, echt te gevaarlijk."
De tocht van Akyol en zijn ploeg langs vijf Ihrkse
steden begon in Sivas, in het binnenland, waar de
wortels van zijn familie diep in de dorre grond ge
nesteld zijn. „We liepen daar over de bazaar, men
sen vroegen waar we vandaan kwamen. We ant
woordden Nederland en kregen van alles naar ons
hoofd. Dat we fascisten zijn, dat de politie in Rot
terdam honden op Turken af heeft gestuurd. Hal
verwege de bazaar zei ik: als voorbijgangers vra
gen uit welk land we komen, zeggen we dat we
Belgen zijn. Dat levert geen gedoe op."
Op een van de laatste draaidagen, in de conser
vatieve stad Kayseri, gaat het nog bijna mis. Een
woedende menigte Turkse mannen, die net het
vrijdagmiddaggebed in de moskee heeft bijge
woond, eist dreigend dat Akyol en zijn ploeg ver
trekken van het centrale plein in de stad, waar ze
zijn nicht filmen. De politie, die wekenlang niet
van hun zijde week, is de eerste minuten afwezig.
Als het echt uit de hand lijkt te lopen, stellen
plaatselijke agenten wel orde op zaken. Twee da
gen later stuurt hij een Whatsapp-bericht: 'Bijna
geland in Nederland!'
Misschien, overpeinsde Akyol in Istanboel, be
tekent deze serie dat hij nooit meer terug kan naar
Turkije. „Ik voel een verantwoordelijkheid om het
echte Turkije aan Nederland te laten zien. Dat zijn
grote woorden, maar ik vind het te laf om het niet
te doen. Ik heb er lang over nagedacht. Mijn ou
ders willen hier waarschijnlijk wel begraven wor
den. Nou ja, mijn vader interesseert me geen reet,
maar ik zou het heel erg vinden om er niet bij te
kunnen zijn als mijn moeder begraven wordt."
Een halve minuut na het eerste bericht piept de
telefoon weer. 'Geland!'
Akerboom zegt dat in een reactie op
het nieuws van deze krant dat vijf
topmensen van de politie op kosten
van de baas voetbalwedstrijden en
concerten zouden hebben bezocht.
In een rijksrechercheonderzoek
naar de Amsterdamse regiochef Ad
Smit zijn namen genoemd van on
der meer lid van de korpsleiding
Liesbeth Huyzer, net als adviseurs
Bernard Weiten en Hans Schönfeld.
Ook zij zijn volgens verklaringen
op de tribunes gesignaleerd.
De kaartjesrel is de zoveelste
deuk in het imago van de politie, na
eerdere affaires zoals de geldsmijte
rij rond OR-voorzitter Frank Giltay
en het onderzoek tegen voormalig
korpschef Gerard Bouman.
Voorlopig zal de storm niet gaan
liggen, waarschuwt Akerboom:
„Ook de komende maanden zullen
zich zaken voordoen."
Akerboom zegt het te betreuren
dat de politie steeds zo in het
nieuws komt. „Gedurende mijn
eerste jaar hebben zich meerdere
integriteitskwesties aangediend.
Dit raakt de hele organisatie en
heeft impact op de medewerkers,
van hoog tot laag. Ik vind het be
langrijk een duidelijk signaal af te
geven over waar we als politie staan
ten aanzien van integriteit."
Integriteit
In zijn reactie zegt Akerboom te
streven naar een open en transpa
rante organisatie, waarbij politie
mensen elkaar durven aan te spre
ken op fout gedrag. „Integriteit is
meer dan je houden aan de wet. Het
gaat ook over zorgvuldig omgaan
met informatie, bevoegdheden en
gemeenschapsgeld, en over om
gangsvormen. Je moet verantwoor
delijkheid willen afleggen."
De politie zegt de resultaten van
het rijksrechercheonderzoek naar
Ad Smit af te wachten. Die worden
half juni verwacht.
HILVERSUM Bijna 44.000 boe
tes die vorig jaar zijn uitgedeeld,
hoeven niet te worden betaald.
Het gaat om overtredingen die
bij het Openbaar Ministerie te
recht zijn gekomen, maar vaak
door tijdsgebrek zijn verjaard.
Dat meldt RTL Nieuws gisteren.
Het OM behandelde afgelopen
jaar 130.000 overtredingen. Het
gaat vaak om boetes voor (veel)
te hard rijden, verboden wapen
bezit en zwartrijden. De boetes
komen bij het OM als ze lange
tijd niet worden betaald. Bij on
geveer een op de drie gevallen
leidt het echter niet tot vervol
ging, meldt RTL Nieuws.
zaterdag 6 mei 2017
Özcan Akyol wordt op
internet al langer
bedreigd vanwege zijn
columns en uitspraken
over Turkije
De Neven van Eus, vanaf zondag 28 mei,
20.15 uur op NP02.
Politiebaas
vreest meer
schandalen
Er duiken de komende maanden
meer integriteitskwesties bij de
politie op. Daarvoor waarschuwt
de korpschef van de Nationale
Politie, Erik Akerboom.
Koen Voskuil
Amsterdam
Oad
Natuurwalhalla Slowakije
gegarandeerd vertrek op 3/6
o.a.HogeTatrae cs paradijs^
12 dagen oad.in/i_»i—nxJl -
Drie Alpenlanden in één reis
gegarandeerd vertrek op 29/5 en 5/6
o.a. treinreis Bernina Express
10 dagen oad.nl/BEAT03 Mg
Langs de Oostenrijkse Donau
gegarandeerd vertrek op 29/5
verblijf in uitstekend 4* hotel ^49
10 dagen oad.nl/BEATI7
Sprookjesachtig Denemarken
gegarandeerd vertrek op 3/6
verblijf in uitstekende 4* hotels
8 dagen oad.nl/BEDKOI
Boek nu op oad.nl/pzc C. 0547 28 44 88 (ma-za)
of ga naar uw reisbureau
Prijzen zijn vanaf prijzen, p.p., exd. res. kosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typefouten.
