De ultieme
bodembedekker
44
3
<D
C
C
2
ROMKE VAN DE KAA
Honkvast Van Hoensbroek tot Oosterbierum zocht Steff ie
van den Oord naar oude mensen in oude huizen. Hun
verhalen verzamelde ze in het boek 'Honkvast'. „Deze
mensen creëren lichtpuntjes. Zoals de aardbeienoogst."
Eikenhouten vloer... of niet?
Column
Als groenschrijver ontkom je er niet aan:
een stukje over bodembedekkers.
De bodembedekker is de reddingsboei
voor iedereen die niet echt van tuinieren houdt.
Want laten we eerlijk zijn: als je planten alleen
maar ziet als middel om zo snel mogelijk zo veel
mogelijk tuin te bedekken, dan is de creativiteit
ver te zoeken. Maar goed. Wie zichzelf populair
wil maken, propageert een politiek van grote
stappen, gauw klaar.
We zijn nog niet zo ver als Londen, waar de
aanwezigheid van een tuin de prijs van een huis
naar beneden brengt. Maar het verschil tussen
lust en last wordt ook hier steeds kleiner. En als je
ziet hoeveel mensen
hun bodem met tegels
of gemalen puin bedek
ken, zou je het gebruik
van planten als bodem
bedekker natuurlijk
moeten toejuichen.
Een paar tips: plant
bodembedekkers altijd
in grond die vrij is van
onkruid. De bodembe
dekker mag dan het on
kruid onderdrukken, maar dat geldt alleen voor
nieuwe aanwaaiers en niet voor gevestigd on
kruid. En ten tweede: kijk uit voor bodembedek-
kende rozen. Die bestaan, maar als er zich onver
hoopt toch een brandnetel in zou vestigen, dan
krijg je die er niet uit zonder je vingers en armen
te schrammen, om van winde of zevenblad maar
helemaal niet te reppen.
principe is alles wat in de breedte groeit geschikt.
Neem Clematis x jouiniana, die niet klimt, maar
als een deken op de grond ligt of Juniperus com
munis Hornibrookii, een kruipende jeneverbes
die 's winters groen blijft en in zijn eentje een
flink aantal vierkante meters bedekt. En er zijn
meer groenblijvende, kruipende heesters, zoals
de rododendrons Red Carpet en Moerheims
Pink, of het struikje Lonicera nitida Elegant.
Liever vaste planten? De lijst is lang. Veel ooi
evaarsbekken komen in aanmerking, zoals de
breed groeiende Geranium macrorrhizum in wit
of roze, en natuurlijk de tophit Rozanne met
blauwe bloemen van nu tot Sint Juttemis. De eer
ste verdraagt wat schaduw, de tweede heeft liever
zon. In zware schaduw zou je Geranium phaeum
kunnen planten: oersaai, maar effectief. Een an
dere, minder bekende schaduwliefhebber is Pa-
chyphragma macrophylla met groot, rond blad en
luchtige pluimen vol witte pinksterbloemen.
Zelfs ik heb hier weinig over te zeuren, hoewel -
een groot vlak van hetzelfde is saai, al zou je het
eufemisme 'rustgevend' kunnen gebruiken.
Niets weerhoudt je ervan om zo'n eentonige
vlakte te doorbreken met struisvarens die er
dwars doorheen groeien en die je in een jong sta
dium nog kunt eten ook. Denk trouwens niet dat
je voorgoed van tuinwerk verschoond blijft. Ook
bodembedekkers hebben voedsel nodig en
groeien beter als je er elk jaar wat koemestkorrels
tussen strooit. De ultieme bodembedekker is ze
venblad, ook eetbaar. En voor wie een veldje ze
venblad saai vindt, bestaat er een bontbladige
vorm.
De creativiteit
is ver te
zoeken, maar
alles is beter
dan tegels
BOEKEN
OVER HUIS,
TUINEN
KEUKEN
e zijn niet te
googelen. Ik vind
honkvaste oude
mensen door op pad
te gaan, dorpen af te
I rijden, rond te
I vragen, aan te bellen.
Noem het fysiek googelen.
Getipt door iemand die de hond
uitlaat, beland ik bij Annie Gieling
die al 88 jaar aan het uiteinde van het
Achterhoekse gehucht Olburgen
woont. In haar ouderlijk huis met de
groene luiken kijkt ze uit op het
kerkhof. „Rustiger buren kun je niet
hebben", zegt ze aan tafel in de
woonkamer met de warme haard.
„Mijn verhuizing zal makkelijk gaan,
die paar meter. Maar sterven zit er
voorlopig niet in. Eerst moet Dora za
lig worden verklaard."
Annie praat over de Olburgse mys-
tica en zieneres Dora Visser (1819-
1876) als over een vriendin. „Haar
graf kan ik van hieruit zien", wijst ze
bij het raam, tussen de witte glasgor-
Sterven zit er
voorlopig niet
in. Eerst moet
Dora zalig
worden
verklaard
dijnen. „Ik vertel haar altijd alles. Als
ze zalig wordt verklaard, mag ik naar
Rome. Naar de paus." Bij de voordeur
van haar huis, ooit een kruideniers
zaak, hangt een bak enveloppen voor
een bijdrage voor de reis.
Oude mensen in oude huizen heb
ben mij altijd gefascineerd. Als kind
al, toen ik kleverige dropmatjes kocht
in de snoepwinkel van de kromgebo
gen en geheimzinnige Anna van het
Hoekske in mijn geboortedorp Am-
merzoden. Honkvaste mensen, ont
dek ik tijdens het schrijven, hebben
een eigen, verrassende kijk op de we
reld. Los van de waan van de dag. Ze
zijn oud, soms stokoud, maar spring
levend en zullen nooit meer verkas
sen. Ze zijn in hun ouderlijk huis ge
boren en getogen. Of ingetrouwd en
vergroeid geraakt met de plek.
Nachtpo
Ik kom van alles tegen. In een negen-
tiende-eeuws pand tref ik een zwaar
antieke, gietijzeren badkuip aan. Een
man wiens huis instortte, slaapt in
de stal in een bed met oranje dekens
en kraakheldere lakens. Ook hij is
stellig: „Ik woon hier mijn hele leven
al. Ik ga niet weg."
De herenboerderij van Riek Hen-
driks-Uijen (103) uit Wanroij staat
aan de achterkant eveneens op in
storten en is omringd door dikke, op
vallend sterke rozen. „Het geheim?
De inhoud van de nachtpo", ve-
trouwt ze me toe. In de keuken staat
een spekkast waar ooit vlees te dro
gen hing, de vloertegels zijn 150 jaar
oud, de appelmoes wordt hier nog
bereid op de oliekachel.
De oudste mens die ik tref, is een
slechtziende politieagent van 105 jaar
in Middelstum, Groningen. Met twee
stokken die hij als voelsprieten voor
TIPS NIEUWS
vrijdag 5 mei 2017
De meest effectieve bodembedekkers?
Maagdenpalm en klimop zijn de populairste. In
Reageren? r.vandekaa@persgroep.nl
GO
Vrouwen
ingcrs
Vrouwen met
groene vingers
zijn buitenge
woon: over vrou
wen en tuinen.
(AUP, 19,95)
De merel schetst
een portret van
een bijzonder
kleurrijke vogel
die zich bijna
overal thuis voelt.
(Atlas, 21,99)
Oogst staat vol
groentegerech
ten voor elk sei
zoen. (Nieuw Am
sterdam, 34,99)
Niet weg te
branden
44
Annie Gieling
T Het graf van
mystica Dora Visser
kan Annie Gieling zien
vanuit haar (ouderlijk)
huiS. FOTOSHODYCAREMAN
Is het nu echt hout
of niet?
Niet. Maar de pvc-
vloeren uit de Im-
press-collectie van
Moduleo zijn niet van
echt te onderschei
den. Ze hebben de
uitstraling van hout,
maar dan met de
praktische voordelen
van onverwoestbaar
pvc.
Zelfs de nerven,
knopen en groeven
zitten op de goede
plek en zijn niet
alleen zicht-, maar
ook voelbaar.
De vloeren zijn ver
krijgbaar in verschil
lende houtdessins
zoals het verweerde,
rustieke Castle Oak
en het nostalgische
Scarlett Oak.
1
2
Romke van de Kaa
over de hits van het
tuincentrum
