WIM HOFMAN
Krimhild
'J
t.
Psychiater en patiënt staan om beurten op de bühne in dubbelvoorstelling
11
Marjolijn van Kooten beziet haar
paniekstoornis met heel veel
humor. „Maar dat mag ik ook doen
hè, als patiënt."
Krimhild is de naam van een sterke vrouw in
oude sagen. Die verhalen zitten vol strijd en
wapengekletter, lange reizen, gevechten om
vrouwen, duels en botsingen van legers en ruiters.
Afgehakte armen en hoofden vliegen door de lucht.
Men vecht door terwijl alles in de brand staat en men
waadt in het bloed. Een van de hoofdfiguren uit het
verhaal, Krimhild, wil de Nibelungenschat te pakken
krijgen, maar die ligt op de bodem van de rivier de
Rijn. Bovenal wil ze echter de moord op haar man
Siegfried vergelden. Aan het eind van het verhaal
slaat ze de moordenaar dood. Wat er daarna gebeurde,
weet de dichter niet te vertellen. En dat zegt dan de
dichter van het verhaal.
De Duitsers gaven hun bunkers wel eens namen.
Zo had je hier op Walcheren onder meer de steun
punten Rebhuhn, Hohenstaufen, Von Kleist en ook
Krimhild. In het oude verhaal is Krimhild een strijd
vaardige en halsstarrige vrouw. Ik neem tenminste
aan dat de naam van de bunker slaat op Krimhild uit
dat verhaal. In de Duitse versie (er zijn verschillende
verhalen) is ze vooral uit op wraak. Volgens vertaal
ster Hedwig von Bülow zou de naam wel eens 'verbit
terd' kunnen betekenen en volgens mij is dan zo'n
naam voor een bunker wel goed gekozen.
Waar de andere namen vandaan komen weet ik
niet precies. Hohenstaufen en Von Kleist zijn familie
namen. Rebhuhn is een patrijs. Erg heldhaftig klinkt
dat volgens mij niet, maar de vogel heeft wel een heel
goede schutkleur.
Het zijn bijna de laatste
voorstellingen in een
reeks van ruim hon
derd. Cabaretier Mar-
jolijn van Kooten en
psychiater Bram Bakker komen
met de dubbelvoorstelling 'Geen
paniek' naar Zierikzee en Ritthem.
Met een vleugje Zeeuws. Bas Ken
nis van Blof componeerde het lied
'Want als ik dat niet doe', waar
George Groot de tekst van schreef
Marjolijn zelf schreef de rest.
Het is dan ook haar persoonlijke
ervaring waar ze uit put. De 46-ja-
rige cabaretier kampte jarenlang
met een paniekstoornis met agora-
fobie, angst voor zo ongeveer alles.
Ze durfde een tijdlang haar huis
niet uit, werd depressief. Ook om
dat ze het gevoel had de enige te
zijn op de hele wereld met dat soort
gevoelens. „Dat is ook eigenlijk de
reden dat ik dit nu in het theater
breng. En ik merk dat er behoefte
aan is. Oh, ik ben zo blij dat hier
eens iets mee gedaan wordt, zeg
gen mensen na afloop. Mijn deel
van de voorstelling is alleen maar
lachen. Dat relativeert eens lekker.
Het heeft een hoge grapdichtheid.
Maar dat mag ik ook doen hè, om
dat ik zelf patiënt ben."
Het was psychiater Bram Bakker
die Marjolijn, toen ze in therapie bij
hem was, een zetje in de goede
richting gaf. Met twee studies ach
ter de rug (communicatieweten
schappen en commerciële econo
mie) maar continue worstelend
met haar paniek en angsten, was hij
het die haar stimuleerde te doen
wat ze écht graag wilde. Ze schreef
zich in bij de Amsterdamse Thea
teracademie en studeerde daar op
haar 38ste af Dat lijkt misschien
geen voor de hand liggende carriè
reswitch. „Maar ik vind uit eten
gaan net zo eng als optreden." Bo
vendien wil Marjolijn, net als
Bram, dolgraag het taboe op psy
chische stoornissen doorbreken. En
dat is wat met 'Geen Paniek' ge
beurt.
„Ik heb eigenlijk gemaakt wat ik
zo graag had willen zien toen ik
zelf ziek was. Ik voelde me zo'n
kneus, terwijl één op de vijf men
sen last heeft van paniekaanvallen.
Er zit ook veel schaamte en schuld
gevoel bij. Dat is heel anders dan bij
een botbreuk. Je ziet er niets van,
maar je voelt je er wel zelf verant
woordelijk voor." Met nog zes voor
stellingen te gaan, werkt Marjolijn
ondertussen alweer aan de opvol
ger 'Ik zie de bui al hangen', die in
meer algemene zin over depressie,
burn-outs en gelukkig zijn gaat. Op
de twee seizoenen die ze met Bak
ker op de planken stond ('Hij ver
zorgt eerst een soort theatraal col
lege') blikt ze tevreden terug. „Dat
ik dit allemaal heb kunnen omzet
ten in iets nuttigs. Ik doe er zoveel
mensen een plezier mee en dat
vind ik geweldig. Ik heb altijd al
leen maar last gehad van mijn pa
niekstoornis en nu doe ik er iets
goeds mee. Dat vind ik echt een
enorme winst."
vrijdag 5 mei 2017
PC
De wereld van Wim Hofman, schrijver/illustrator
Esme Soesman
Geen Paniek is donderdag 18 mei
te zien in de Nieuwe Kerk in Zierik
zee en vrijdag 19 en zaterdag 20
mei in De Verwachting in Ritthem.
Kaartjes via: theatersaanzee.com.
Bram Bakker en cabaretier Marjolijn van Kooten. foto richardzandberg
Cabaretier schudt
angst van zich af
