L
w
P
Waarom moeten we werken op Bevrijdingsdag?
r
9
gen leven. Weinsteins vader Moshe,
een vioolbouwer uit Litouwen, emi
greerde kort voor de oorlog met zijn
jonge vrouw naar het toenmalige
Mandaatgebied Palestina. Het bleek
zijn redding; meer dan 400 achterge
bleven familieleden werden in Eu
ropa vermoord. Ook de familie
van Weinsteins moeder werd wegge
vaagd. Het trauma was zo groot dat er
thuis in Tel Aviv jarenlang met geen
woord over werd gesproken.
Weinstein zwijgt even en kijkt
voor zich uit. Hij lijkt de viool in zijn
handen te zijn vergeten. „Ik kan er na
al die jaren nog altijd niet bij dat mijn
familie willoos door de nazi's naar de
slachtbank werd geleid. Dat de Duit-
sers de mensen op weg naar de gas
kamers rustig hielden door een or
kestje vioolmuziek te laten spelen.
Het onvoorstelbare cynisme."
Beroemde musici
Voor Weinstein zijn de Violins of
Hope een manier om de stemmen
van de slachtoffers meer dan 70 jaar
na de Tweede Wereldoorlog nog
overal te laten klinken. Door zijn sta
tus als meestervioolbouwer heeft hij
connecties met beroemde musici
over de hele wereld. In Nederland
trad violist Gil Sharon, de eerste con
certmeester van het Limburgs Sym
fonie Orkest, met de instrumenten
op. „Ik ken Weinstein nog uit mijn
jeugd in Tel Aviv. Zijn vader repa
reerde mijn viool, en we raakten be
vriend. Nu wil ik een concert met de
instrumenten in Amsterdam organi
seren."
Voor Weinstein wordt het concert
in Nederland onderdeel van een
voortdurende wereldtournee. Vol
gende week Miami, de week erna
Boekarest. Hij vliegt van hot naar her,
het liefst samen met zijn vrouw Assi,
met wij hij al 42 jaar getrouwd is.
„Stel je voor: uit deze instrumenten
kwam de laatste muziek die mensen
hoorden voor ze werden vergast. Ik
bouw een mausoleum voor onze do
den. Violen zijn iets levends. In deze
instrumenten zit hun stem."
Deborah Jongejan
Den Haag
Gerdi Verbeet van het Nationaal Co
mité 4 en 5 mei probeerde het deze
week maar weer eens. Ze riep de for
merende partijen op van Bevrijdings
dag een collectieve vrije dag te maken.
Nu geldt dat alleen voor ambtenaren
en leraren. In het bedrijfsleven hebben
de meeste mensen geen vrije dag op
5 mei of slechts eens in de vijfjaar.
Al velen zijn Verbeet voorgegaan
met een oproep om iedereen een vrije
dag te gunnen. De Tweede Kamer
nam al in 1980 een motie aan die vroeg
van Bevrijdingsdag een nationale
feestdag te maken. (Grappig detail: die
motie kwam van Wim Meijer, de hui
dige geliefde van Verbeet.)
Die feestdag kwam er, alleen wei
gerde het toenmalige kabinet te veror
donneren dat 5 mei voortaan een vrije
dag zou zijn. „Omdat het te veel geld
kostte", zegt Ilse Raaijmakers van het
Arq kenniscentrum Oorlog, Vervol
ging en Geweld. „De discussie komt
steeds terug, maar elke keer blijkt dat
een extra vrije dag te duur is." Het
scheelt de economie al gauw een mil
jard euro, stellen werkgevers.
Bovendien gaat de politiek er hele
maal niet over. Nergens is wettelijk
vastgelegd dat we met feestdagen als
kerst en Pasen vrij moeten zijn. Dat is
een cao-afspraak, die per sector wordt
gemaakt door de werkgeversorganisa
ties en vakbonden. De werkgevers
staan in elk geval niet te springen om
van Bevrijdingsdag een vrije dag te
maken. „Als er behoefte aan is kunnen
er cao-afspraken over gemaakt wor
den, maar het kost natuurlijk wel
wat", zegt Edwin van Scherrenburg
van VNO-NCW. „Bovendien werken
we al de minste uren van heel Europa,
minder dan in Griekenlandbijvoor
beeld."
Vakbond FNV wil zijn vingers er
evenmin aan branden. „Als je dit voor
iedereen wilt regelen, kan de regering
dat het beste doen via een wet", stelt
woordvoerder Linda Vermeulen.
D66 heeft wel eens geopperd om
een christelijke feestdag in te ruilen
voor Bevrijdingsdag. Bijvoorbeeld
door te werken op Tweede Pinkster
dag en in plaats daarvan thuis te blij
ven op 5 mei. In het huidige politieke
klimaat ligt dat veel te gevoelig. Be
halve de christelijke partijen, maken
ook VVD en PVV zich tegenwoordig
druk om de teloorgang van de 'joods-
christelijke cultuur'. De afgelopen tijd
leidden de 'verstopeieren' van de
Hema (in plaats van paaseieren) en de
feeststol van Albert Heijn (geen kerst
stol) al tot verhitte discussies. Wie wil
nu zijn nek uitsteken om een christe
lijke feestdag te schrappen?
Voorlopig zullen de meeste werkne
mers dus gewoon moeten ploeteren
op Bevrijdingsdag. „Het zou heel mooi
zijn als 5 mei een vrije dag wordt, maar
ik vrees dat aan de oproep geen gehoor
wordt gegeven", voorspelt onderzoe
ker Raaijmakers.
donderdag 4 mei 2017
I
f-*»
Amnon Weinstein restaureert violen in Tel Aviv.
Ambtenaren en leraren hebben
mazzel: zij hebben morgen een
vrije dag. De rest van Nederland
moet gewoon aan het werk.
Waarom zijn we niet allemaal vrij
op 5 mei?
Genoeg leuks te
doen op 5 mei, voor
wie niet moet werken.
FOTO LEX DE MEESTER