Bedrijven halen werk
terug naar eigen land
19
Slechte kwaliteit in lagelonenlanden
•5°P,Q
De Kamer van Koophandel doet
hier nog een schepje bovenop en
stelt dat onder bedrijven met min
der dan vijftig werknemers al 14
procent een terugkeer overweegt.
Bij grote bedrijven is dit 24 procent.
Hoogleraar Arbeidsmarkt Ton
Wilthagen (Tilburg University)
waagt zich niet aan percentages,
maar ziet wel dat reshoring meer is
dan een vaag begrip. „Geluiden
wijzen wel op een toenemende be
langstelling."
Ook MKB-Nederland vindt het
lastig om een oordeel te vellen.
„Maar afgaande op een aantal en
quêtes kun je zeggen dat het op be
scheiden schaal voorkomt. Maar het
is niet eenvoudig in beeld te bren
gen", zegt woordvoerder Thomas
Grosfeld.
Een verklaring voor het terugha
len van productie durft Grosfeld
INEPRO
wel te geven. „Nederland heeft lang
vastgehouden aan het idee dat we
ons geld verdienen met dienstver
lening, maar mede door de crisis
werd duidelijk dat ons verdienver-
mogen voor belangrijke mate in in
dustrie zit. Het belang van indu
strie is daardoor steeds groter ge
worden, en door allerlei technolo
gische ontwikkelingen zie je dat
bedrijven nu wél productie in Ne-
Lonen in landen als
bijvoorbeeld China
liggen niet zo laag
meer als voorheen
derland kunnen doen die eerder
uitbesteed moest worden."
Het gebrek aan kwaliteit in som
mige lagelonenlanden kan dan het
beslissende zetje zijn voor resho
ring, weet Wilthagen. „Sommige
bedrijven worden daarop afgere
kend. Als de kwaliteitstoets niet ge
haald wordt, begint hun business
model te wankelen", zegt hij. Maar
ook (hoge) transportkosten, poli
tieke instabiliteit, (te grote) cul
tuurverschillen en het kunnen bie
den van snellere service doen be
drijven op hun schreden terugke
ren. „Daarnaast liggen de lonen in
bijvoorbeeld China niet meer zo
laag als voorheen."
Wilthagen stond zelf aan de wieg
van The Reshoring Connection -
een tool die aan de hand van allerlei
criteria berekent of verplaatsing
van productie naar het buitenland
voor een bedrijf aantrekkelijk is of
niet. Reshoring gebeurt bij grote en
kleine bedrijven. „Airborne in
Ypenburg is hierdoor weer concur
rerend binnen de luchtvaartmarkt,
maar ook voor bloempotproducent
Capi uit Tilburg heeft reshoring
goed uitgepakt."
Hoewel zo'n terugkeer voor veel
bedrijven positief uitpakt, zorgt het
niet altijd voor meer banen.
Wilthagen: „Bij het terughalen van
productie verandert vaak de be
drijfsinrichting en wordt geïnves
teerd in technologie. Al zijn er ook
succesverhalen zoals dat van Philips
Drachten, dat een scheerapparaten-
lijn uit China terughaalde."
De hoogleraar verwacht dat deze
ontwikkeling nog wel even door zal
zetten. Hij wijst daarbij op uitspra
ken van VNO-NCW-voorzitter
Hans de Boer, die zich positief uit
liet over de plannen van de Ameri
kaanse president Trump en de
'nieuwe politieke wind' om bedrij
ven in eigen land te houden.
donderdag 4 mei 2017
GO
omzet Ijdatum
hj hj datum winst p/a
Aalberts
36,86
1 -0,43
9486310
06-07-16
25,70
37,09
02-05-17
1,65
ABN AMRO
24,65
0,28
35777256
06-07-16
14,02
24,72
03-05-17
1,92
Aegon
4,71
1 -0,06
26409606
06-07-16
3,00
5,49
17-02-17
0,29
Ahold Delhaize
18,94
0,24
75029397
02-12-16
17,89
22,20
07-09-16
0,81
Akzo Nobel
79,61
0,43 M
116999409
27-06-16
52,58
83,09
25-04-17
4,15
Altice
22,88
1 -0,09
31890618
08-07-16
12,20
23,01
02-05-17
-0,30
ArcelorMittal
7,00
-3,02
165138516
23-05-16
3,79
8,84
23-02-17
0,62
ASML
123,00
1 -0,36
124064741
24-06-16
79,38
124,95
19-04-17
3,44
Boskalis
34,05
-1,03
16827728
09-11-16
27,89
36,36
04-05-16
-4,40
DSM
66,81
0,51 H
52593128
24-06-16
48,16
66,98
03-05-17
3,55
Galapagos
78,321
-4,37
51990398
06-05-16
39,51
89,75
18-04-17
1,14
Gemalto
52,15
1 -0,57
66940345
02-12-16
46,53
64,22
05-09-16
2,08
Heineken
83,05
1 -0,35
40171406
02-12-16
67,47
84,83
27-07-16
2,70
ING
15,26
0,93
1186680388
24-06-16
8,30
15,28
03-05-17
1,20
KPN
2,75
0,40 M
38333703
02-02-17
2,51
3,61
30-05-16
0,19
NN Group
31,15
1 -0,05
32101071
06-07-16
22,34
33,96
26-01-17
3,66
Philips Koninklijke
32,14
0,64
79461286
27-06-16
20,90
32,14
03-05-17
1,56
Randstad
54,23
-1,29
27876533
06-07-16
31,75
58,41
14-02-17
3,20
RELX
17,90
1 -0,36
41921729
24-06-16
13,92
18,05
03-05-17
0,65
Royal Dutch Shell A
23,95
0,15
207803002
27-09-16
20,81
26,87
04-01-17
0,58
SBM Offshore
15,00
-0,73
17047512
06-07-16
9,59
16,17
11-04-17
0,86
Unibail-Rodamco
227,45
1 -0,07
40607477
02-12-16 203,10
250,55
07-09-16
24,30
Unilever Cert.
48,46
1 -0,30
140791827
11-11-16
36,22
48,69
02-05-17
1,82
Vopak
41,13
M -2,08
39093039
17-02-17
37,52
49,10
08-06-16
4,18
Wolters Kluwer
39,74
1 -0,08
21248894
14-11-16
30,65
40,14
02-05-17
1,66
naam
sk
omzet
Ijdatum
Ij
hj
hj datum
winst p/a
Air France-KLM
7,62
M -2,07
42920469
10-10-16
4,61
8,20
25-04-17
0,39
Aperam
45,90
-1,31
18855323
27-06-16
28,77
51,43
13-02-17
2,74
Arcadis
16,10
1,23
4386873
09-11-16
10,10
▼-
16,40
27-04-17
0,76
ASMI
54,77
U -1,23
12518103
06-07-16
32,21
56,14
24-04-17
2,21
ASR Nederland
27,54
0,13 1
5616730
14-07-16
17,00
27,96
20-03-17
4,01
BAM
5,27
0 46 H
13945590
06-07-16
2,94
5,30
03-05-17
0,17
BESI
46,811
-4,33
17650461
13-05-16
22,73
49,31
26-04-17
1,73
Corbion
27,67
-2,64
7570867
11-11-16
19,78
29,46
28-04-17
1,77
Eurocomm. Prop.
36,24
0,51 M
1517598
15-03-17
32,77
43,43
30-05-16
4,35
Flow Traders
28,45
1 -0,35
1882004
31-08-16
26,32 w
35,22
15-02-17
2,02
Fugro
13,35
-1,44
10595329
04-08-16
12,72 T
17,62
09-06-16
-3,65
GrandVision
23,90
0,00 1
2595705
02-12-16
18,73
26,25
18-08-16
0,92
IMCD
50,17
0,06 1
3166650
28-06-16
33,00
50,39
26-04-17
1,39
Intertrust
18,83
1-0,11
1354396
11-11-16
15,36
21,88
08-08-16
0,12
0CI
18,10
1 -0,17
7691568
09-11-16
10,85
19,48
23-02-17
1,84
Philips Lighting
31,61
n ei m
10567797
24-06-16
19,41
31,82
03-05-17
1,26
PostNL
4,59
-1,18
14424228
18-07-16
3,20
5,13
07-11-16
0,63
Refresco Group
17,82
-0,59
2181062
22-07-16
12,87
▼-
18,15
18-04-17
1,00
Sligro
36,91
-0,77
618454
29-11-16
31,80
37,40
02-05-17
1,65
TKH
45,16
0,58 M
5582453
06-07-16
28,45
45,47
02-05-17
2,04
TomTom
9,40
0,34
9793814
06-07-16
6,01
9,41
03-05-17
0,05
Vastned
34,38
1 -0,06
1555602
28-02-17
32,71
40,75
25-05-16
1,39
WDP
88,20
0,23
1654484
18-11-16
76,81
92,21
26-04-17
6,86
Wereldhave
42,59
0,05 1
5263204
14-11-16
38,14
46,55
30-05-16
2,50
AEX
DAX30
525,20 -0,28 (-0,05%)
12527,84
19,94 (0,16%)
550,0
13,000
.12,000
- 450,0
11.000 r<r~"'
400,0
10.000 f
nov dec jan feb mrt apr mei
nov dec
jan feb mrt apr mei
W DOW JONES
W CAC40
20908,41 -41,48 (-0,20%)
5301,00
-3,15 (-0,06%)
22.000
5.500
20.000
5.000
18,000 J
4.500
16.000
4.000
nov dec jan feb mrt apr mei
nov dec
jan feb mrt apr mei
A EURO/US DOLLAR
A OLIE
1,09 0,00 (0,04%)
50,64
0,18 (0,36%)
1,040
1,000
60,00
52,50
45,00
37,50
feb mrt apr mei
feb mrt apr mei
AANDELEN TOP-IO
Grootste stijgers
Grootste dalers
Meest verhandelde
naam
sk
+/-
naam
sk +/-
naam
sk
omzet
Pharming
0,35
0,03
8,44 Kardan
0,13 -0,01 -6,38
ArcelorMittal
7,00
165138516
Bever
3,75
0,21
5,93 Esperite
0,86 -0,06 -6,09
Pharming
0,35
6748262
Docdata
0,60
0,02
3,45 Lavide Holding
0,85 -0,05 -5,56
KPN
2,75
38333703
Oranjewoud
5,17
0,17
3,40 Galapagos
78,32 -3,58 -4,37
ING
15,26
186680388
Beter Bed
15,39
0,40
2,64 Yatra Capital
5,50 -0,25 -4,35 Royal Dutch Shell
23,95
207803002
AMG
24,78
0,53
2,16 Curetis
5,00 -0,20 -3,85
Aegon
4,71
26409606
Euronext
46,76
0,92
2,01 Takeaway.com
29,00 -1,13 -3,73
Ahold Delhaize
18,94
75029397
AND
9,00
0,13
1,50 Verenigde
2,41 -0,09 -3,68
Unilever Cert.
48,46
140791827
TIE Kinetix
9,80
0,14
1,42 Ordina
1,61 -0,06 -3,59
Philips Koninklijke
32,14
79461286
Fagron
12,86
0,16
1,22 ArcelorMittal
7,00 -0,22 -3,02
RELX
17,90
41921729
EUROTOP
naam
sk
+/-
naam
sk
+/-
naam
sk
+/-
ABB
24,34
-0,07
-0,29
Deutsche Bank
16,80
0,13
0,75
Orange
14,39
0,07 0,45
AB InBev
103,70
1,00
0,97
Deutsche Post
32,30
0,12
0,37
RDS'A'
2018,00
6,00 0,30
Air Liquide
112,95
0,60
0,53
Deutsche Telekom
16,41
0,11
0,64
Rio Tinto
2962,50 -
-83,50 -2,74
ALLIANZ SE NA 0.
176,35
0,25
0,14
Diageo Plc
2251,50
0,00
0,00
Royal Bank of
264,90
0,30 0,11
Anglo American
1044,50
-34,50
-3,20
E.0N SE NA O.N.
7,16
-0,09
-1,30
RWE
15,19
-0,10 -0,65
AstraZeneca
538,50
0,00
0,00
EDF
8,22
0,29
3,68
Saint-Gobain
50,22
-0,40 -0,79
AXA
25,17
0,25
1,00
Engie
13,33
0,15
1,10
Sanofi
87,55
-0,03 -0,03
Banco Bilb.Viz.-
7,51
0,07
0,87
ENI
14,24
-0,06
-0,42
SAP
92,48
-0,32 -0,34
Banco Santander
6,07
0,02
0,28
Ericsson B
57,95
-0,90
-1,53
Siemens
132,45
-0,25 -0,19
Barclays
208,95
-0,90
-0,43
Generali
14,72
0,17
1,17
Telecom Italia
0,83
0,00 -0,36
BASF
89,53
-0,01
-0,01
GlaxoSmithKline
1569,50
-2,50
-0,16
Telefonica
10,32
-0,01 -0,05
BAYER AG NA O.N. 112,65
1,70
1,53
HSBC Holdings
645,20
5,30
0,83
Tesco
176,75
-6,25 -3,42
BMW
86,90
-0,81
-0,92
L'OREAL
184,55
0,10
0,05
Total
46,77
-0,08 -0,17
BNP Paribas
66,15
0,38
0,58
Lloyds Banking
69,06
-0,14
-0,20
UBS Group AG
17,25
0,14 0,82
BP
446,65
-2,95
-0,66
LVMH
230,85
2,80
1,23
UniCredit
15,42
0,29 1,92
BT Group
302,00
-0,50
-0,17
Munich Re
178,20
0,55
0,31
Vivendi
17,92
-0,05 -0,25
Carrefour
21,56
-0,09
-0,42
Nestlé N
77,50
0,30
0,39
Vodafone
202,95
1,05 0,52
Credit Suisse
15,29
0,10
0,66
Nokia Oyj
5,39
0,02
0,28
Volkswagen
146,15
-1,40 -0,95
Daimler
67,81
-0,15
-0,22
Novartis N
76,80
-0,20
-0,26
Zurich Insurance
274,40
0,70 0,26
Danone
64,19
-0,18
-0,28
Novo Nordisk B
282,60
17,90
6,76
VALUTA
VERKLARING
GRONDSTOFFEN
naam
aankoop
verkoop
Amerikaanse
1,21
1,01
Australische
1,60
1,28
Canadese dollar
1,65
1,32
Engelse pond
0,93
0,78
Israëlische Shekel
4,38
3,35
Japanse Yen
135,34
107,60
Turkse lira
4,26
3,29
Zwitserse frank
1,19
1,01
Ij laagste koers afgelopen 12 mnd,
Ij datum datum laagste koers afgel. 12 mnd,
Bron koersen en grafieken: vwdgroup:
naam
APX Elektriciteit
APXGas
LME Copper Cash
London Brent Oil
19:32 uur +/-
59,99 16,28 37,25
16,15 0,15 0,94
5636,56110,00 -1,91
50,64 0,18 0,36
London Gold 15.00 1250,30 -5,15-0,41
Platina - Ie 'maand923,60 ':6i'2Ö'-0,'67
Sugar - ICE US Roll 15,77 -0,11 -0,69
Zilv. $-c./ons Lond. 16,85 -0,10 -0,59
Inepro-directeur Ritske Clewits produceert zijn betaalsystemen liever in Nederland, fotomarcookhuizen
Ontevredenheid over de kwali
teit is een belangrijk motief om
de productie uit lagelonenlan
den terug te halen naar ons kik
kerlandje. TNS Nipo berekende
dat 1 op de 10 mkb'ers al tot
reshoring besloten zou hebben,
en dat 1 op de 20 het over
weegt.
Lennaert Rooijakkers
Nieuw-Vennep
Hoogleraar Ton Wilthagen
Het Nieuw-Vennepse
Inepro besloot hun ap
paratuur niet langer in
India en Oekraïne te
laten maken omdat het
bedrijf ontevreden was
over de kwaliteit.
Het bedrijf uit Noord-
Holland richt zich we
reldwijd op (contact
loze) betalingsoplossin
gen. Zoals vroeger de
muntenautomaat bij de
campingdouche en de
PTT-telefoonkaart.
Banco Santander,
kopieerreus Ricoh en
grote onderwijsinstellin
gen in Europa staan al
lemaal in het klantenbe
stand van Inepro.
Directeur Ritske Clewits
besteedde het maken
van apparatuur een paar
jaar geleden uit naar
India en Oekraïne.
„Goedkoper, inderdaad.
Maar de kwaliteit liet
vaak te wensen over",
zegt hij.
Sterker, het kwam zel
den voor dat de produc
tie in het buitenland
vlekkeloos verliep. „We
kregen het 'kwaliteitsbe
sef' er niet in. Wij zijn
gewend met dit soort
producten te werken en
willen in Nederland het
beste van het beste.
Maar in India moesten
we aan iemand die een
heel eenvoudig bestaan
leidt, uitleggen hoe wij
het in ons welvarende
land graag willen zien.
Dat ging heel moeizaam.
Na een tijd dacht ik: is
dit nu de moeite van die
paar extra centen
waard?"
Voor Inepro was het ge
lukkig een stuk makkelij
ker om de productie el
ders te staken. Clewits
heeft er geen spijt van.
„Wat we eerst in twaalf
maanden deden, lukt nu
in vier. Ik kan hier jon
gens aan het werk zet
ten en door alles onder
één dak te doen, wor
den onze producten op
de lange termijn beter."
