BUITEN
l
7
-yr
Krakeend
11
I
A
I 9q
mstek
Hoofdroute: 5km
Verkorting: 3km
Verlenging: 3km
Voetreizen door
Middelburg beperken
zich vaak tot de
binnenstad, waar het
VOC-verleden tot leven
wordt gewekt. Nu is er
ook het Ommetje Water
en Land, door
hedendaagse wijken.
In drie, vijf of zeven kilometer ont
vouwt zich het verhaal van een ge
bied dat voor de Tweede Wereld
oorlog nog tot de gemeente Koude-
kerke behoorde. Dat tijdens de oorlog
onder water stond. En dat daarna uit
groeide tot een stadsdeel tussen wa
tergangen, singels, kanaal, kreekrug
gen en groene longen.
Veel verhalen uit het routeboekje -
44 pagina's met tekst en beeld, uit
gave van De Drvkkery - zijn me be
kend. De Stromenwijk is sinds 2001
mijn woonwijk. Ook ik heb een 'wa
terhuis': in de oorlog stroomde het
n 1 it.
De deels
hoger gelegen
wijk 't Zand-
verwijzend
naarde
onderliggende
zanderige
kreekrug-
heeft voor mij
enkele
verrassingen
water van Westkapelle over Walche
ren tot aan Middelburg.
Het echte startpunt van het om
metje is Het Getij, een wijkcentrum
in het hart van de Stromenwijk, waar
in de afgelopen tien jaar een brede
school en een winkelcentrum zijn ge
bouwd. Ideaal om wat versnaperingen
voor onderweg in te slaan; behalve op
zondag natuurlijk. Halverwege de
route is trouwens een gratis drinkwa-
terpunt van Join the pipe. Het is maar
twee minuten lopen naar het prach
tige Park Toorenvliedt. Speelplek voor
kinderen, openluchtlokaal voor wie
meer wil weten over de Tweede We
reldoorlog. Het Huis Toorenvliedt
werd door de Duitsers gebruikt als
hoofdkwartier van de Atlantikwall op
Walcheren en de Bevelanden. Eén van
de bunkers is een deel van het jaar te
bezoeken; de andere zijn nu de funda
menten van glij- en kabelbanen.
Het uitstapje naar vogel- en zoog-
dierenopvang De Mikke in het park is
altijd lonend. „We hebben nu een
bosuiltje binnen", vertelt Marloes
Brand, die al tien jaar in het asiel
werkt. Ze voert het jonge dier twee
muisjes. „Het is wel gezond, maar we
moeten het wat bijvoeren. Dan kun
nen we het snel weer vrijlaten."
De deels hoger gelegen wijk 't Zand
-verwijzend naar de onderliggende
zanderige kreekrug - heeft voor mij
enkele verrassingen. De mix van
bouwstijlen met zelfs elementen van
de Amsterdamse school en Art Nou
veau in de lintbebouwing aan de Oude
Koudekerkseweg en Ter Hoo-gestraat
bijvoorbeeld. En Molen De Onderne
ming en de voormalige Hervormde
Kerk uit 1900 in de Vogelstraat, waar
van één van twee kerktorens korter is
omdat de stenen op waren.
Lopend langs watergangen en sin
gels rond de binnenstad is een uit
stapje naar het centrum verleidelijk,
maar de groene bordjes met de rode
pijl en de witte walvis wijzen streng
verder naar het Kanaal door Walche
ren - handgegraven aan het einde van
de negentiende eeuw.
Nog even het tunneltje onder de
drukke Nieuwe Vlissingseweg door
en de vijf kilometers zitten erop. Het
extraatje van twee kilometer door on
der meer de Molukse wijk - kijk uit
naar de blauw-wit-groen-rode ge
schilderde vlag op een muur in de
Rijnstraat - is de moeite waard. Ook al
omdat dat lusje weer langs De Mikke
leidt. Nog even kijken hoe het met het
uiltje gaat.
NATUURJOURNAAL
Vogelsoorten komen en
gaan. De krakeend is zo'n
soort die aan een echte op
mars bezig is en tegenwoordig
broedt de soort zelfs tot in de stad.
Nog geen halve eeuw geleden was
de krakeend als broedvogel een
echte bijzonderheid. Toen de vogel
hier vanaf de jaren tachtigwat al
gemener werd, waren er nog veel
vogelaars die hem over het hoofd
zagen. Vooral het vrouwtje lijkt ta
melijk sterk op dat van een wilde
eend. Maar het dier is slanker en
iets kleiner en de witte vleugel-
spiegel is een onmiskenbaar ken
merk. Het mannetje is heel mak
kelijk herkenbaar. Ook die heeft
een witte vleugelspiegel en daar
naast een opvallend zwart achter
lijf. Als je hem goed bekijkt vallen
bovendien de bijzonder mooi ge
tekende hals en borst op.
De krakeend dankt zijn naam aan
het opvallende, krakende geluid. Je
kan het prima omschrijven als
'krak' en het geluid is zo opvallend
en doordringend dat passanten
vaak denken dat ze een menselijke
stem horen. Volksnamen als
kwekker, snatereend en roeper
verwijzen ook allemaal naar het
geluid. Juist het opvallende geluid
maakte de kraker geliefd als lok
eend in eendenkooien. Ook an
dere soorten worden door het ge
luid aangetrokken. Door kooikers
werd de krakeend wel roepereend
of baanwachter genoemd. Voor de
consumptie was de krakeend ove
rigens minder in trek. Zijn klei
nere formaat gaf aanleiding tot de
naam 'halve eend'. In Zeeland
werd de naam 'oalf entje' ook wel
gebruikt voor een wintertaling
maar in kooikersjargon heten ta
lingen eigenlijk 'derden'; de bout
is maar een derde van die van een
volle eend.
De komst van nieuwe vogels is
voor een vogelaar altijd spannend
en leerzaam. Van de krakeend, die
van origine in Oost-Europa thuis
hoort wordt wel verondersteld dat
hij eigenlijk als een 'klimaatvluch-
teling' moet worden beschouwd.
Dat is dan weer reden om niet
zonder meer blij te zijn met zijn
komst. Immers, de binnenkomst
van nieuwe soorten uit het zuiden
gaat gepaard met het uitwijken
van soorten naar het noorden. Kli
maatverandering is voor veel vo
gels een serieuze bedreiging.
woensdag 3 mei 2017
GO
17.Griffioenpad
KOUSTEENSEDIJK
12. De voormalige hervormde kerk
fj* wa
mwÉ
11. Vogelstraat
4. ParkToorenvliedt
Water en land-reis
Maurits Sep
Een wekelijkse
wandeling door
Zeeland. Vandaag:
het Ommetje Water
en Land in Middel
burg vol historische
verrassingen.
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland
Chiel Jacobusse
Een mannetjes krakeend.
FOTO CHIEL JACOBUSSE
