•- i***- •••- JMs&£HRk
SBsSSS*
M.
a
I
MINUTES
inavië
3F*
mm*
EUWS 11
Jonge vluchtelingen bij herdenking op Ereveld Loenen
'Bi
Oorlog. Na 1945
mocht het nóóit
meer gebeuren.
Maar het gebeurt
steeds weer. Op het
Ereveld in Loenen
spreken vluchte
lingen van toen en
nu over bommen
in hun leven.
Na de oorlog
zeiden we:
deze ellende
nooit weer!
Maar het is nog
steeds overal
oorlog
1449
Och, ik heb zo vaak aan
mensen als jullie ge
dacht de afgelopen
tijd", zegt Liane Bre-
dée (84) uit Breda.
„Ik zie in uw ogen dat u onze pijn
begrijpt", antwoordt Johnny
Dkdan (23), uit Aleppo. „Mensen
als u geven mij de kracht om door
te gaan."
Mijlenver liggen ze doorgaans
uit elkaar, de werelden van Liane
en Johnny. Een hoogbejaarde Hol
landse dame achter een rollator en
een jonge, christelijke Syrische
vluchteling op hippe schoenen en
met dito bril. Toch kwamen hun
levens deze week bij elkaar, aan de
rand van een oud graf op een ere
veld vol gesneuvelden. Terwijl in
hun hoofden de echo's van dui
kende Stuka's (Duitse jachtbom
menwerpers) en inkomende gra
naten weerklonken, praatten ze
samen zacht over hun gedeelde
pijn. Johnny: „Als ik naar u kijk, zie
ik mezelf in de toekomst."
Lianne was 6 jaar toen ze
vluchtte uit Breda. Op 12 mei 1940
wordt de stad geëvacueerd uit
angst voor de naderende Duitse
troepen. Een lang lint van duizen
den Bredanaars trekt te voet rich
ting België. Onderweg worden ze
beschoten door Duitse Stuka's.
Zeker veertig mensen komen om.
„Ik zie mezelf er nog lopen", zegt
Liane. Daar doen de inmiddels
bijna 77 verstreken jaren niets aan
af. „We hadden alles achter ons
gelaten, de Stuka's scheerden over.
Alles is ineens onzeker."
Aleppo
Johnny was 21 jaar oud toen hij uit
Aleppo vluchtte. De tweede stad
van Syrië waar iedereen elkaar be
streed en niemand zijn leven meer
zeker was. Waar regeringstroepen
en Russen bommen op de ene helft
van de stad gooiden en rebellen en
jihadisten granaten terugschoten
naar de andere kant. „En iedereen
zei dat wij, christenen, niet bij hen
hoorden. We waren zo bang, we
konden niet blijven." Johnny ging
en kwam in Nederland terecht.
Samen staan ze nu op een drui
lerige middag in mei naast een
graf van een van de slachtoffers
van de Vlucht van Breda, een jon
gen van 5 jaar. Zojuist zijn alle
f/ -
i r
3900 Nederlandse oorlogsslacht
offers die hier op het Ereveld Loe
nen begraven liggen, herdacht
met de Last Post en een minuut
stilte.
Voor het eerst waren bij die her
denking 'nieuwe' vluchtelingen
uitgenodigd. De organisatie wist
dat dat controversieel was, wist
dat ieder jaar onder een vergroot
glas ligt wie er herdenken en her
dacht worden op 4 mei. „De
vluchtelingen van nu, zijn de ver
zetsstrijders van toen. Het zijn
mensen die zich niet wilden con
formeren aan de machthebbers in
hun land. Ook nu zijn er Anne
Franks en soldaten van Oranje",
vindt Nathalie Toisuta, coördina
tor van de herdenking.
Ook bij Vluchtelingenwerk
moesten ze, vanwege die gevoelig
heid, even nadenken over het ver
zoek of zij vluchtelingen kenden
die wilde komen. „Maar omdat de
nabestaanden van de mensen die
hier begraven liggen zelf aangaven
dat ze graag met vluchtelingen in
gesprek wilden, hebben we mee
gedaan. Zij vinden dat we moeten
blijven praten over oorlog en
vrede waar dan ook ter wereld",
zegt woordvoerster Saskia Bolt.
Zainab Osman vluchtte 23 jaar
geleden als jong meisje voor de
burgeroorlog in Ethiopië. Nu
werkt ze al jaren in Nederland in
de zorg. En houdt ze een speech
tijdens de herdenking op het Ere
veld. „Ik wil een stem zijn voor ie
dereen die nu op de vlucht is voor
oorlog. Voor iedereen die een deur
zoekt die open gaat en toegang
geeft tot een veilige plek", zegt ze,
geëmotioneerd, tegen honderden
aanwezigen. „Nederland gaf mij
de kans op een nieuw leven. Ik
herdenk de mensen die hier lig
gen begraven, maar ook mijn
broer, mijn neven, mijn buur
vrouw, die de oorlog in Ethiopië
niet overleefden, die geen nieuwe
kans kregen."
Geëxecuteerd
Na de herdenking spreekt Zainab
met Cissy Le Griep (78). Haar vader
Jan Le Griep was in de oorlog leider
van een verzetsgroep, werd verra
den en in 1942 geëxecuteerd. Hij
ligt begraven op het Ereveld. „Ik
was pas 3 jaar, maar het is een pijn
en gemis dat nooit meer overgaat."
Net zoals Zainab nog pijn voelt over
haar gesneuvelde broer. Op dagen
als deze volgt Cissy met extra ver
bazing het nieuws. „Na de oorlog
zeiden we: deze ellende nooit weer!
Maar het is nog steeds overal oor
log. En zie wat we nu doen: we
houden de vluchtelingen met prik
keldraad tegen aan de grenzen van
Europa."
Johnny kon nog om dat prikkel
draad heen. De Syrische tandarts-
in-opleiding studeert nu in Ne
derland verder, niet langer bepa
len de bommen van Aleppo zijn
leven. Liane, die na een vlucht van
een paar dagen weer terug naar
Breda kon: „Dat is hoe het moet
jongen. Blijf jezelf. Dan hoop ik
dat de wereld ooit nog bij zinnen
komt."
V- -
(PD
woensdag 3 mei 2017
GO
'Blijf praten over vrede'
Cyril Rosman
Loenen
WW»» 9
ffX V tv4; 1
De 84-jarige Liane Bredée
(m) praat op het Ereveld in
Loenen met de Syrische
vluchteling Johnny Dkdan (r)
en Zainab Osman uit Ethiopië.
FOTO KOEN VERHEIJDEN
—Cissy Le Griep (78)
13r^25*i8 Cj
Oad
Nationale Parken van Noorwegen
gegarandeerd vertrek op 22/5 en 19/6
o.a.Geirangerfjord en Oslo va 849
10 dagen oad.nl/BENO02 9
Hoogtepunten van Noorwegen
gegarandeerd vertrek op 12/6
o.a. cruise door het Lysefjord 1249
10 dagen oad.nl/BRN04l
Fjordenland Noorwegen
gegarandeerd vertrek op 24/6
o.a. Hurtigruten vanaf Alesund
va.
12 dagen oad.nl/BRN042 W
Denemarken Zweden
gegarandeerd vertrek op 10/6
o.a. Kopenhagen en Stockholm 1399
12 dagen oad.nl/BRSC43
Boek nu op oad.nl/pzc C. 0547 28 44 88 (ma-za)
of ga naar uw reisbureau
Prijzen zijn vanaf prijzen, p.p., exd. res. kosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typefouten,
