Hoe Hitier de verslagen
natie weer hoop gaf
Breedvoerig
Lees mee met cle boekenredactie
Ik lieb mijn manuscript honderden
keren gelezen en herschreven
OP HET NACHTKASTJE
recensies
Zelden is
over een
nauwelijks
gelezen
boek zo'n collectieve
mening gevormd als
over Me/n Kampf, Adolf
Hitlers blauwdruk voor
de Tweede Wereld
oorlog en de Joden
vervolging uit 1925.
Ewoud Kieft voorziet in
die zin met Het verboden
boek (Atlas Contact, €20)
in een leemte, want de
historicus heeft het werk
van de latere Führer gron
dig gelezen en geduid -
een welkome gids voor
de wetenschappelijke
vertaling die in 2018 in
Nederland verschijnt.
Kieft onderzocht vooral
de vraag hoe zulk rancu
neus proza kon uitgroeien
tot de bijbel van het natio-
naalsocialisme in Duits
land. Hij schrijft dat
vooral toe aan Hitiers
gevoelens van revanche
na de verloren Eerste
Wereldoorlog en de ver
nedering van het Duitse
rijk bij de Vrede van Ver
sailles (1919).
Hij gaf de verslagen natie
hoop en beloofde dat het
land onder zijn regime
wederom de status van
grootste continentale
macht zou verwerven.
De Joden en andere 'nut
teloze vreters' werden
de zondebokken - zij
stonden de bloei van
Duitsland in de weg.
Kieft schrijft met veel
kennis over het onder
werp en analyseert bo
vendien op een prettig
toegankelijke wijze.
Verbijsterend blijft hoe
het scenario in Mein
Kampf destijds werd ver
sleten voor een utopisch
werk, terwijl het het werk
was van een krankzinnige
voormalige korporaal.
—Arno Gelder
MiRKo zilahy Enrico Man-
m 1 cini onder
zoekt een aantal gruwe
lijke moorden die in
Rome worden gepleegd
door iemand die zich
De Schaduw noemt.
Een ongrijpbare moorde
naar die met chirurgische
precisie te werk gaat. Kun
nen de rouwende com
missaris en zijn team hem
ontmaskeren? Prachtige
sfeertekeningen van een
minder bekend Rome en
tot de verbeelding spre
kende personages maken
deel uit van de donkere,
trage thriller Schaduw van
Mirko Zilahy (Xander,
€20), die ernstig te lijden
heeft onder te uitgebreide,
forensische beschouwin
gen en onnodige herha
lingen. Het verhaal is
origineel, maar door
breedvoerigheid en een
gebrek aan spanning
verzandt het uiteindelijk.
—Joop Liefaard
Een periode van pijn en wanhoop. Zo omschrijft de
Britse auteur Joseph Knox het voltooien van zijn debuut.
Maar zijn thriller wordt nu wel alom bejubeld.
Joseph Knox (35) blijkt bepaald
geen lachebekje. Voor hem geen
vrolijke muziek van Ed Sheeran of
meelach-tv van Friends en The Big
Bang Theory, vertelt hij tijdens een
bliksembezoek aan ons land.
De schrijver/boekinkoper laat zich in
spireren door de deprimerende klanken
van Tom Waits en Joy Division, 's Nachts
- hij slaapt door een chronische dwang-
neurose slechts drie uur per etmaal -
speurt hij het internet af op zoek naar
berichten over
duurde maar liefst acht jaar voordat de
schrijver annex boekinkoper van Water-
stone eindelijk zijn laatste punt zette.
Knox over die mentale krachtsinspanning:
„Als klein kind had ik al last van die slape
loosheid en vroeg ik mezelf bij alles af: heb
ik dit wel goed gezegd, had ik dat anders
kunnen doen? Als auteur heb ik dezelfde
obsessie. Ik heb mijn manuscript honder
den keren gelezen, herlezen en herschre
ven om maar mijn eigen stem te vinden.
„Toen ik dacht dat ik bijna klaar was,
vermiste personen
en andere familie
ellende.
Knox: „Het klinkt misschien
ziek, maar ik ben gefascineerd door tragi
sche en verdrietige gebeurtenissen. Vooral
door onopgeloste zaken en vragen als: wat
is een mens zonder naam of identiteit?
Wie ben je eigenlijk zonder traceerbaar
verleden, herinneringen of familie?"
De bevindingen van die nachtelijke
exercities en overpeinzingen goot hij in
zijn debuut Sirenen. Daarin raakt recher
cheur Aidan Waits - vernoemd naar Knox'
muzikale held Tom - verstrikt in zijn
eigen undercoveroperatie, waardoor hij
grip op de realiteit verliest. Hij infiltreert
in de drugs- en seksscene van Manchester,
waarbij hij nog voorzichtiger te werk moet
gaan als de dochter van een politicus zich
bij de criminelen aansluit.
Het resultaat: een aangrijpend portret
van een meedogenloos milieu waarbij
angst, verlies en vertrouwen belangrijke
thema's vormen en de constante dreiging
bijna tastbaar is. De verschillende hoofd
stukken zijn op ingenieuze wijze aan el
kaar gevlochten via tekstfragmenten van
Joy Division.
Het beschrijven van die onderbuik van
Manchester - waar Knox studeerde - ver
liep zeker niet zonder slag of stoot. Het
heb ik 50.000 woorden gewist, de helft
van mijn boek. Ik moest erom huilen,
maar ik was gewoon ontevreden. Het was
een periode van pijn en wanhoop. Kunst
maken heeft nou eenmaal niets met gla
mour te maken, het is een bezoeking. Ik
verdiende mijn geld als inkoper en was
voor het schrijven aangewezen op pauzes,
de avonden en de weekeindes. Daarom
duurde het lang. Zolang dat mijn familie
en vrienden op den duur niet meer geloof
den dat ik echt bezig was met een boek.
Dat zorgde ervoor dat ik nu ontzettend
trots ben dat ik hen eindelijk heb weten
te verrassen met Sirenen."
Als kers op de taart kreeg hij allerlei
complimenten en aanbevelingen van
recensenten en collega's, onder wie Lee
Child. Die zei zwaar onder de indruk te
zijn van de sfeer en schrijfstijl van dit de
buut en liet zich ontvallen benieuwd te
zijn naar de verfilming. Die gaat er zeker
niet komen. „Er is geboden op de rechten,
maar ik verkoop ze niet. Ik ben te bang dat
iemand er een doorsnee film van maakt.
Ik ga voor speciaal, voor uniek. Liever dat
herkenbare geluid van Joy Division dan
die algemene sound van Ed Sheeran." 41
lezen
Ruud Roodhorst: Deze dag, een leven van
Jens Andersen - biografie over Astrid Lindgren,
die ik lees omdat ik binnenkort naar Stockholm ga.
Ellen den Hollander: Child 44 van Tom Rob
Smith - duistere thriller over Rusland onder Stalin.
ERBODEN
BOEK
Historie
Thriller
Commissaris
Schrijven is een
Toksl ANNEMART VAN RHEE
161 zaterdag 29 april 2017
