Sabine wil alleen nog een grote bak kaarten
Kees de Kok vliegt op 95-jarige leeftijd naar geëmigreerde broers en zussen
4
Kees de Kok uit
Lewedorp is 95, maar
dat weerhoudt hem er
niet van de reis van
zijn leven te maken.
Hij gaat op bezoek bij
zijn geëmigreerde
broers en zussen
in Canada.
PC
Het wordt geen All you
need is love-tafereel met
mensen die over straat
rennen om hun geliefde
vervolgens huilend in de
armen te vallen. Daar
voor is de 95-jarige Kees de Kok uit Le
wedorp een tikkeltje te nuchter en, toe
gegeven, misschien ook een tikkeltje te
oud.
Toch wordt de reis naar Canada er
eentje om nooit te vergeten. Het is
waarschijnlijk de laatste keer dat Kees
zijn geëmigreerde broers en zussen ziet.
Alle 'De Koks' zijn ver in de tachtig of
begin negentig, maar ze komen woens
dag 10 mei allemaal naar de stad
Lethbridge om het diamanten huwe
lijksfeest van Huib en Jannie de Kok te
vieren. Kees wijst naar de antieke buf
fetkast, waar de 'boosdoener' staat: de
uitnodiging van zijn jongere broer en
schoonzus die hem deed besluiten nog
één keer op het vliegtuig te stappen. Sa
men met zoons Gerard en Frans reist
Kees dinsdag af naar Canada voor een
tiendaags verblijf. De familie in Canada
kan nog steeds niet geloven dat ze hun
broer van 95 weer gaan zien, vertelt
Vandaag precies een jaar geleden
kreeg Sabine te horen dat ze een
hersentumor had. Ze had al tijden
last van migraine, dacht men. Maar
er bleek meer aan de hand: een
kwaadaardig gezwel dat maar bij
weinig kinderen voorkomt. De
overlevingkansen waren heel erg
klein.
Sabine zit op de bank in de woon
kamer van haar nieuwe huis in
Hulst en vertelt het rustig: ze is uit-
behandeld en ze beseft dat ze bin
nen afzienbare tijd zal sterven. „Uit
de MRI-scan bleek dat de medicij
nen niets meer hebben gedaan. We
hebben afgesproken dat ik dan zou
stoppen met de medicatie. Ik wilde
al langer stoppen, maar ik vond het
moeilijker dan ik dacht. Nu lig ik
hier heel kwetsbaar, omdat ik niet
weet wat er gaat gebeuren."
Ze is even wakker, de meeste tijd
slaapt ze. In het nieuwe huis, vlak
bij opa en oma en de andere familie
in Vogelwaarde en Kloosterzande,
vindt ze het fijn. Een vriendin uit
Den Haag komt dit weekend op be
zoek, haar vriendje komt langs en
haar grote broer Sol. Ze is selectief
in wie ze nog wil zien. Dat de krant
nog mag komen, is dan ook een
wonder, zegt haar vader Peter Wor
telboer. Maar Sabine heeft er een
reden voor: ze wil alle mensen die
haar gesteund hebben, op deze ma
nier nog bedanken.
Sabine was een engeltje, zeggen
hij en zijn vrouw Ilse even later in
de keuken, als Sabine weer naar bed
is. En dat zeggen ze niet omdat ze
nu weten dat het einde nabij is.
„Nee echt niet. Als kind al rende ze
niet, ze zwééfde over straat. Ze viel
nooit. Ze was heel wijs voor haar
leeftijd."
„Zingen was haar lust en leven.
Ed Sheeran, Meja, Tina Turner:
google maar op Sabii, haar arties
tennaam. Ze zingt prachtig. Heeft
meegedaan aan de voorrondes van
The Voice Kids. Laatst waren we bij
een concert van Ed Sheeran in Zig-
godome. Zijn cd was net uit en ze
kende alle songteksten al uit het
hoofd."
Sabine noemt het 'ongelooflijk'
dat er afgelopen jaar zoveel geld -
ruim drie ton - is ingezameld tij
dens de crowdfundingsactie voor
haar kostbare behandeling bij de
particuliere arts Burzynski in
Houston, Texas. De stichting No
Guts No Glory die onverzekerbare
behandelingen helpt financieren,
deed een flinke duit in het zakje.
Net als veel familieleden, vrienden
Ik wilde al langer
stopppen, maar ik
vond het moeilijker
dan ik dacht
- Sabine Wortelboer
en bekenden van broer Sol Wortel
boer - bekend als presentator van
tv-programma's als PekingExpress
en Don't try this at home. Sabines
voormalige klasgenoten van het
Segbroekcollege in Den Haag orga
niseerden onlangs nog een volley
balnacht en opa en oma Strobbe uit
Vogelwaarde hielden in maart een
benefietconcert met hun J0R0
Choir in Kloosterzande.
Ze verontschuldigt zich, bij
monde van haar moeder: „Als je zo
met je behandeling bezig bent,
wordt geld steeds minder belang
rijk." Maar dankzij het geld kon ze
het in elk geval proberen. Dat 'het
niet meer gaat lukken', is een harde
dobber. Haar laatste wens is niet zo
groot. „Ik zou het heel fijn vinden
om nog een keer een hele grote bak
lieve kaarten van heel veel mensen
te krijgen." Door de kaartjes weet
ze dat mensen haar haar denken.
tuurlijk
schouderophalend. In het verleden
werd ook niet veel stilgestaan bij de
emigratie en het gemis. „Daar werd
toentertijd amper over gepraat. Boven
dien had ik mijn handen vol aan mijn
werk en gezin." De wens om naar Ca
nada af te reizen was er altijd wel, maar
schoondochter Tine. „Wij lieten de kin
deren van Huib weten dat 'ome Kees'
naar Canada zou komen. Zij lieten dat
bericht aan hun vader lezen en filmden
zijn reactie. Zijn mond viel letterlijk
open en hij riep in plat Zeeuws iets van:
'Nee, komt 'n noe echt naer'ier?"'
Kees verheugt zich erg op zijn vakan-
tie.„Ik wilde mijn broers en zussen
graag nog eens zien, maar had niet ge
dacht dat het er nog van zou komen. Ik
ben blij dat ik het mag meemaken." Hij
is benieuwd of hij zijn familie na dertig
jaar nog herkent. Hij zag ze voor het
laatst in 1988, toen hij en zijn vrouw
Pietje voor het eerst en gelijk ook voor
het laatst samen het vliegtuig in stapten
om alle geëmigreerde broers en zussen
van Kees te bezoeken. Van de elf kinde
ren in het gezin De Kok zijn er in de ja
ren vijftig zeven naar Canada vertrok
ken. Drie broers en vier zussen bouw
den een nieuw bestaan op aan de andere
kant van de wereld. Zelf had Kees die
behoefte niet. „Ik had het erg naar mijn
zin in Lewedorp."
Samen met drie andere broers bleef
Kees in Nederland wonen. Inmiddels
zijn zijn vrouw en de drie broers over
leden, waardoor Kees de enige van zijn
familie is die nog in Zeeland woont.
Toch mist hij zijn broers en zussen nu
niet meer dan voorheen. „Het is al zo
lang zo, ik weet niet beter", zegt hij
Ik neem een boek
mee en misschien
slaap ik wat
het kwam er lange tijd niet van. Kees tilt
zijn linkerarm op van de leuning van
zijn sta-op stoel en wrijft de topjes van
zijn duim, wijs- en middelvinger over
elkaar. „Ik had best vaker willen
gaan, maar vliegtickets kosten
een hoop geld en dat moet je
wel hebben." Kees is waar
schijnlijk de oudste passagier
aan boord van het vliegtuig en
hij heeft een lange vlucht voor
de boeg, maar daar ziet de 95-ja-
rige niet echt tegenop. „Ik neem
een boek mee en misschien
slaap ik wat. Te
mooie meiden
in de rij vo
me zitten,
dan doe
ik mijn
ogen
na-
niet dicht."
zaterdag 29 april 2017
Nog één keer naar Canada
Ellen Jobse
Lewedorp
'Het is, denk ik, tijd om afscheid
te gaan nemen', schrijft de vijf
tienjarige Sabine Wortelboer uit
Hulst op haar blog. Na een inten
sieve, uiteindelijk vruchteloze
chemotherapie uit Amerika
staakt Sabine de behandeling
tegen de agressieve tumor in
haar hoofd en moet ze aanvaar
den dat er geen genezing meer
mogelijk is. Wel hoopt ze nog zo
veel mogelijk ansichtkaarten te
ontvangen.
Pascalle Cappetti
Hulst
Het adres van Sabine Wortelboer
is: Dullaertstraat 33, 4561 KA,
Hulst.
-4 Kees de Kok ziet niet op
tegen de lange vliegreis.
FOTO RUBEN OREEL
- Kees de Kok