Leve de duisternis
Het ligt wel lekker, zo ruggelings in het
knapperige mos. Het lampje op de helm
trekt een witgele streep omhoog naar de
takken van een naaldboom. En daarboven
prijkt een sterrenhemel die wel op de
aarde lijkt te vallen. Het uitspansel was
daarnet verborgen achter het wolkendek,
toen het groepje mountainbikers in
dichte duisternis over de bospaden roste.
Tina voorop, Ole aanwijzingen roepend
achteraan. „Terugschakelen. We klimmen
straks een stukje. Licht uit. Nee, aan."
Ole Eskling (56), manager van camping
Mons Klint, kijkt nu ook naar de gespik
kelde hemel. „De steelpan, de Grote
Beer", wijst hij. „In het verlengde van
de opstaande zijde: de Noordster, zwak
schijnsel. En daar! Sterrenbeeld Orion,
de jager die zijn pijl richt op de Plejaden.
Het Zevengesternte. Daar heb ik verhalen
over..."
De verhalen van de bevlogen Ole
duren zelden kort, zo weten de deelne
mers aan de nachtelijke mountainbike-
tocht inmiddels. Begeleider Tina
Toretren mompelt: „Nu even niet." Ze
helpt een van de campinggasten die door
een eigen stommiteit met bike en al van
een heilinkje is gerold. „Zo mooi is
het nergens", gaat Ole gewoon door.
„In Kopenhagen-centrum zie je 150
sterren, in de buitenwijken 500, hier
5.000. Weet je waarom de Melkweg
zo heet? Oppergod Zeus had
een baby aan de borst van de
slapende Hera gelegd. Zijn ge
liefde. Ze werd wakker
en smeet de drinkende baby
Actieve baas
Campingeigenaar Ole
Eskling neemt zijn gasten
mee op nachtelijke uitstapjes.
Ze doen wereld
wijd goed werk,
de mannen en
vrouwen van de
IDA (International
Dark-Sky Associa
tion), gevestigd in
Tucson, Arizona
(VS). Hun doel: de
nachtelijke hemel
voor huidige en la
tere generaties in
zijn natuurlijke staat
behouden of terug
brengen. Dat wil
zeggen, de duister
nis beschermen
tegen lichtvervui
ling. Industrie en
stedelijke agglome
raties stralen grote
hoeveelheden
kunstmatig licht uit,
met als gevolg dat
een zuivere nacht
met alleen het
schijnsel van he
mellichamen op
steeds minder
plaatsen te ervaren
is. De nacht ver
bleekt, terwijl
mensen, dieren,
vegetatie en eco
systemen de nacht
even hard nodig
hebben als de dag.
De IDA wil het be
wustzijn bevorde
ren en stimuleert
maatregelen om
lichtvervuiling tegen
te gaan: lampen uit
schakelen als hun
licht niet nodig is;
ze niet onnodig
omhoog laten schij
nen, de lichtsterkte
verminderen of van
kleur laten verande
ren. De IDA geeft
certificaten uit voor
gebieden die goed
bezig zijn met de
strijd tegen licht
vervuiling. Zij licht
voor over bijvoor
beeld effecten
op energieverbruik,
gezondheid en cri
minaliteit, financiert
wetenschappelijk
onderzoek, draagt
oplossingen aan en
organiseert con
gressen. Jaarlijks is
er de International
Dark Sky Week,
met allerhande
activiteiten onder
de sterrenhemel.
Dark Sky Week
2017 duurt tot
vandaag.
Via de website
darksky.org/idsp/
finder/ zijn de
plaatsen in de
bewoonde wereld
te vinden waar
het donker is. De
Deense eilanden
Mon en Nyord
hebben in 2017
hun certificaten
verdiend. Meer
informatie staat
op darksky.org.
461 zaterdag 29 april 2017
WG
