II
fjJ
dküu
33 va
4
Nederlandse kunstenaar test revolutionair systeem op zonnestroom in Mali
Wetenschappers
verklaarden de
Haagse kunstenaar
Ap Verheggen voor
gek: je kunt geen water
maken in de woestijn.
Maar hij testte het idee
op de Nederlandse
legerbasis in Mali en het
lukte hem ook nog. Een
enorme doorbraak.
Hoe extreem wil je het hebben:
elke dag is het in Kamp Castor in
Mali bijna 50 graden celsius, en
gortdroog bovendien. De lucht be
vat zo weinig waterdruppeltjes dat
meters ze niet hebben kunnen
waarnemen. En toch is dit de plek
waar Ap Verheggen het onmoge
lijke probeerde: water maken uit
woestijnlucht. „Want als het hier
lukt, dan kan het overal."
Het idee klinkt absurd. Ont
stond ook nog eens in een kroeg.
Een plek waar zoveel grootse plan-
Het is een
spotgoedkope
techniek. Daar zit
toekomst in
nen worden geboren, die vaak ook
al snel weer zijn vergeten. Zo niet
bij Verheggen en een paar be
vriende techneuten. Zij geloofden
in hun idee en gingen daadwerke
lijk aan de slag. Samen knutselden
ze meerdere apparaten in elkaar
om met zonne-energie condens-
druppels op te wekken.
De meest in het oog springende
creatie doopte Verheggen DC O3.
In dit ontwerp draait alles om een
simpel plaatje dat niet meer kost
dan 3 euro. Dit zogenoemde Pel
tier-element wordt normaal ge
sproken gebruikt om chips van
computers te koelen. Krijgt dit
plaatje stroom van bijvoorbeeld
een zonnepaneel, dan wordt de
onderkant ijskoud, en de boven
kant bloedheet. De truc is om
hiermee lucht zo ver af te koelen
dat er condensdruppels op een ke
geltje ontstaan. Die worden opge
vangen in een glas en voila: water.
Drinkwater
Hoe fantastisch zou het zijn als
met dit principe families in
warme, afgelegen gebieden hun
eigen water konden produceren,
droomde Verheggen voordat hij in
het vliegtuig naar Mali stapte.
Daarmee zouden ze zelf hun ak
kers kunnen beregenen. Of elke
dag vers drinkwater hebben. Het
zou een groot probleem de wereld
uit helpen. Meer dan 750 miljoen
mensen op deze aarde hebben
geen toegang tot betrouwbaar
drinkwater. Dat is 10 procent van
de hele wereldbevolking. Een wa
tercrisis is volgens het World Eco
nomie Forum een van de grootste
bedreigingen voor de mensheid in
de komende decennia.
Verheggen testte het apparaat in
Nederland en kreeg het al vrij snel
aan de praat. Maar hier is genoeg
water. Hij moest het testen in de
hitte. In Mali. En daar werkt alles
net even anders, ondervond de
kunstenaar. Ook hij vergiste zich
in de extreme omstandigheden
waarmee hij te maken kreeg. „Een
blikje cola uit de koelkast conden
seert in Nederland al als het ver
schil met de buitentemperatuur
vijftien graden is. Om iets te laten
condenseren in Mali moet dat ver
schil veel groter zijn, meer dan
vijftig graden", zegt Verheggen.
De eerste drie dagen kwam er
dan ook geen druppel water uit de
apparaatjes die ze testten. Met
hulp van zijn techneuten ging hij
net zo lang door tot hij de ideale
opstelling had gevonden en er
daadwerkelijk waterdruppels in
een beker vielen. En dat met niet
meer stroom dan nodig is voor een
klein lampje in de afzuigkap. Een
euforisch moment. Surrealistisch
ook. „Het klimaat is niet alleen vij
andig, maar de omgeving ook. We
zaten daar op een legerbasis. Die
druppels water werden daarmee
de druppels van hoop."
Een half glaasje water in zes uur
is het meeste dat Verheggen heeft
geproduceerd. Daar kan een fami
lie niet van leven, geeft hij toe.
Maar de kunstenaar heeft bewe
zen dat het kan. Het is nu aan an
deren om met deze techniek aan
de slag te gaan. Verheggen schreef
alle universiteiten aan die hij kon
bedenken. „Ik hoop echt dat zij dit
oppakken en er iets moois mee
doen. Het is een spotgoedkope
techniek. Daar zit toekomst in."
Defensie
In die toekomst gelooft Defensie
ook. Zij zitten al langer te springen
om spullen waarmee legerbasis
sen zelfvoorzienend kunnen zijn.
„Nu moeten we water uit de grond
pompen en halen met vrachtwa
gens. Daar belasten we de lokale
bevolking enorm mee", zegt gene
raal Tom Middendorp.
Verheggen hoopt ooit nog een
hele gletsjer in de woestijn te kun
nen bouwen met zijn uitvinding.
Hij blijft tenslotte kunstenaar.
SunGlacier
111
Bij Bolderman
aanbetalen niet verplicht!
5/8 dagen
Sonthofen in de
Beierse Allgau
5 dagen
Odenwald,
Main- en Neckerdal
5 dagen
Drielandenreis
Valkenburg
5 dagen
Blankenberge, Brugge,
Gent, Belgische Kust
Hi r üroc,!?ureen (0318) 58 09 58 i,
Ti oe ,ngen www.bolderman.nl h
5 dagen
Van der Valk
LandhotelSpornitz
5 dagen
Dresden en omgeving
woensdag 26 april 2017
GO
Water maker in de woestij n
Ap Verheggen (rechts) werkte op de Nederlandse legerbasis in Mali aan zijn uitvinding, foto defensie
Raymond Boere
Den Haag
Ap Verheggen
Hoe maakt deze
opstelling water
van zonne-energie?
Warmte-afvoer
Ui? Een Peltier-
element zet
zonnestroom
om in warmte
(boven) en
kou (onder).
De kegel kern
II koelt af tot -27°C.
Water condenseert
en druipt omlaag.
Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.
Vertrekdata: 15,29 mei
5,19 juni 3,10,17 juli etc.
Vertrekdata: 29 mei
26 juni 24 juli 21 aug etc.
Vertrekdata: 29 mei 12 juni
3, 24 juli 14 aug 4 sept etc.
Vertrekdata: 12,19 juni
3, 24 juli/ 7, 28 aug etc.
Prijs p.p. o.b.v.% pers. kamer excl. Calamiteitenfonds reserveringskaiten
Vertrekdata: 22 mei 5,19 juni
10, 24 juli 14 aug etc.
Vertrekdata: 8 mei 19 juni
10,31 juli21 aug 11 septetc.