Meeste
kans op
een lintje in
Kapelle
Covra stelt experts eindberging kernafval aan
3
In Noord-Beveland is het
al driejaar achtereen
droog gebleven tijdens de
traditionele lintjesregen. Zou
het Zijne Majesteit dit jaar
wel hebben behaagd?
Dat een Zeeuwse burge
meester tijdens de lintjesregen
niets te doen heeft, is betrekke
lijk zeldzaam. Sinds 1996, toen
het huidige decoratiestelsel
Op Noord-
Beveland is men
heel nuchter: doe
maar gewoon,
dan doe je al
gek genoeg
werd ingevoerd, is dat negen
keer gebeurd: één keer in Bor-
sele, twee keer in Kapelle en
zes keer in Noord-Beveland,
waaronder dus de laatste drie
jaar.
Van de 687 Zeeuwse lintjes
die tussen 2010 en nu werden
uitgereikt belandden er slechts
vier op Noord-Beveland. Ook
als er rekening mee wordt ge
houden dat het de kleinste
Zeeuwse gemeente is (7.400
inwoners), is het opvallend
weinig. Toch zijn er zeker ook
goede jaren geweest. In 2001
noteerde Noord-Beveland ze
ven onderscheidingen en in
zowel 2005 als 2008 vier.
Jaarlijks brengt de lintjesre
gen Zeeland zo'n honderd on
derscheidingen. Afgezet tegen
het aantal inwoners zouden er
gemiddeld twee op Noord-Be
veland moeten belanden.
Oproepen
Nóg een lintjesloos jaar wilde
burgemeester Delhez dan ook
zien te voorkomen. „Je hoopt
toch altijd vrijwilligers in het
zonnetje te kunnen zetten. We
streven er daarom naar elk jaar
gedecoreerden te hebben."
De burgemeester heeft zich
de afgelopen tijd extra inge
spannen om kandidaten in
beeld te krijgen. Het resultaat
zal morgen blijken.
„We hebben oproepen ge
daan aan iedereen om mensen
bij ons aan te melden die even
tueel voor een onderscheiding
in aanmerking zouden kunnen
komen. En ja, dat is ook ge
beurd."
Aantal lintjes per gemeente
-
Het opbergen van radioactief afval
diep onder de grond lijkt in Neder
land op dit moment de enige optie.
Er bestaan twee varianten: opslaan
in klei- of in steenzoutlagen. De
zoutlagen bevinden zich vooral in
noordelijk Nederland. Klei is op
veel meer plaatsen beschikbaar.
Beide zijn in potentie geschikt, zegt
Ewoud Verhoef, plaatsvervangend
directeur bij de Covra.
Om de eindberging voor te berei
den, haalt Covra experts in
huis. Beiden moeten verstand heb
ben van ondergrondse berging van
radioactief afval. De een moet on
der meer onderzoeken hoe lang af-
valverpakkingen in diepe onder
grond intact blijven en hoe je tun
nels op 500 meter diepte maakt.
Daarbij is kennis van zout- en klei
lagen een voorwaarde. De ander
moet thuis zijn in de zoutmecha-
nica. Een aantal vragen zijn: is defi
nitieve berging van radioactief afVal
in steenzoutformaties mogelijk,
hoe bewegen radioactieve stoffen
zich door de ondergrond en kun je
op de bergingslocaties de veiligheid
aan de oppervlakte berekenen?
Over de exacte eindbergingsme-
thode wordt pas over 83 jaar een be
slissing genomen. In het jaar 2100.
Pas in 2130 volgt de daadwerkelijke
ondergrondse berging. Dat staat in
Er bestaan twee
varianten: opslaan
in klei- of in
steenzoutlagen
het Nationale programma voor het
beheer van radioactief afval en ver
bruikte splijtstoffen, dat in 2015
werd gepubliceerd. Verrassend was
het rapport nier. Dat het kabinet
toen koos voor een lange periode
van bovengrondse opslag van ra
dioactief afval, was al langer be
kend. De Covra in Borssele kreeg al
een vergunning voor uitbreiding
met twee gebouwen: één voor de
opslag van verarmd uranium en de
ander voor hoogradioactief afval.
Desondanks heeft Covra nu al
twee vacatures voor deskundigen
die zich bezig moeten houden met
oplossingen voor de eindberging.
Volgens plaatsvervangend direc
teur Ewoud Verhoef loopt Covra
beslist nier re ver voor de muziek
uit. „Je wilt er bijvoorbeeld zeker
van zijn dat de manier waarop we
het radioactief afval nu verpakken
zich verhoudt met manier waarop
het straks ondergronds wordt ge
borgen. De eindberging moet ook
veilig zijn. Dat vereist onderzoek."
Er ligt bij de Covra 100 kubieke
meter hoogradioactief afval opge
slagen. Dat is een flinke zeecontai
ner vol. De Covra bewaart verder
ïr.ooo kuub laag- en middelradio-
actief afval van de industrie, zie
kenhuizen en kernenergieproduc
tie. Ook heeft de Covra t7.ooo kuub
radioactief materiaal in de depot
dat afkomstig is van natuurlijke
materialen. Er ligt er bijna 30.000
kubieke meter aan radioactief afval.
Dat is in 2130 ruim zijn verdubbeld
tor 70.000 kuub, waarvan 401 ku
bieke meter hoogradioactief afval.
Hoogradioactief afval moet dui
zenden tot een kwart miljoen jaar
veilig worden beheerd tot het stra
lingsniveau zover is gedaald dat het
niet meer gevaarlijk is voor mens
en natuur.
dinsdag 25 april 2017
Burgemeester
Marcel Delhez.
FOTO MECFITELD JANSEN
- Marcel Delhez,
burgemeester
Noord-
Beveland
verdient
ook een
lintje
per 1000
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 totaal inwoners
Kapelle
7
6
7
7
3
6
9
Tholen
11
12
13
10
11
4
5
ïlï
Schouwen-Duiveland
18
16
4
12
12
7
15
Veere
7
8
9
15
3
1
5
Sluis
7
7
7
6
7
8
9
Reimerswaal
6
6
5
4
11
7
3
Hulst
3
10
11
8
3
5
5
Goes
5
6
8
10
12
7
12
Terneuzen
17
6
17
4
13
13
14
Middelburg
10
9
16
3
7
10
14
Borsele
7
7
5
4
3
4
2
Vlissingen
10
3
15
5
5
7
3
Noord-Beveland
1
1
1
1
0
0
0
Totaal
109
97
118
89
90
79
69
578
<;V-'
Wie hoopt op een koninklijke
onderscheiding, kan het beste
in de gemeente Kapelle wonen.
Daar werden de afgelopen
zeven jaar 45 mensen geëerd
tijdens de lintjesregen. Dat komt
neer op 36 onderscheidingen
per 10.000 inwoners, zeven
keer zo veel als op Noord-Beve
land.
Sinds 2010 werden bijna 700
lintjes uitgereikt in de dertien
Zeeuwse gemeenten. Veruit de
meeste kwamen terecht in de
gemeenten Terneuzen en
Schouwen-Duiveland: allebei
84. Samen met Kapelle zijn Tho-
len en Schouwen-Duiveland tra
ditiegetrouw de gemeenten
waar de burgemeester het -
naar verhouding - het drukst
heeft met onderscheidingen.
Vlissingen scoort vaak juist laag.
Lintjesrecord
2012 was het provinciaal re
cordjaar als het gaat om het to
taalaantal lintjes: 118. Drie keer
eerder kwam de oogst boven de
100 uit: in 2005, 2009 en 2010.
In 2015 werden slechts 79 lint
jes uitgereikt, het laagste aantal
sinds 2002.
Het Zeeuws lintjesrecord staat
op naam van Schouwen-Duive
land. Daar werden in 2009 tij
dens de lintjesregen maar liefst
25 koninklijke onderscheidingen
uitgereikt.
Nederlands radioactief afval
wordt pas over ruim honderd
jaar diep in de aarde opgesla
gen. Toch wil de Covra (Centrale
organisatie voor radioactief
afval) in Borssele, met het oog
op de eindberging nu al twee
deskundigen aanstellen.
Frank Balkenende
Borssele
