Vandaege gin zuurkoal, merge gin vat!
12 ZE
Expositie in het kader van de Belgische Week van de Amateurkunsten
Trui Hoste wil haar boomgaard in
Eede delen met anderen. Niet met een
tuinfeest, maar een kunsttentoonstelling.
Het ligt niet aan
jou. Het werk is
waarschijnlijk
waardeloos
0
et een glaasje in de
hand langs kunst
werken lopen in
een boomgaard.
Het klinkt rustge
vend. En dat is het ook, als je je
niet al te veel zorgen maakt over
het feit dat je er niets van begrijpt.
„Het ligt niet aan jou. Het werk is
waarschijnlijk waardeloos", grapt
Daniël Deyne in zijn speech tij
dens de opening van de Boom-
gaerd tentoonstelling afgelopen
zaterdag. Ik denk dat het wel aan
mij ligt. Een beeld tussen de rabar
ber planten, een grote aardappel
die als een ark in een boom bun
gelt... Er zal zeker een verhaal ach
ter zitten, maar je moet je geest er
wel voor open zetten.
Gelukkig lopen de kunstenaars
zelf rond in de boomgaard, dus is
er de mogelijkheid om met hen
van gedachten te wisselen. „Uiter-
aard zit er achter ieder werk een
verhaal, maar dat moet je niet per
se kennen", vertelt kunstenares
Trui Hoste. Zelf maakte ze het 'te
gelpad van mijn vader': een strip
die het leven van haar vader laat
zien. De eerste editie van de
Boomgaerd tentoonstelling in 2015
was zo'n succes dat Hoste dit jaar
nogmaals in zee gaat met dertien
collega-kunstenaars. Ze houdt
haar beeldende kunsttentoonstel
ling, die loopt tot en met zondag 7
mei, in het kader van de Belgische
Week van de Amateurkunsten
(WAK). Het thema van de WAK is
'The Making Of. Aan de ingang
van de tentoonstelling staat dan
ook een bord met foto's van de
veertien kunstenaars die aan hun
werk bezig zijn. Nog een leuk de
tail: zowel de Belgische als Neder
landse vlag hangt te wapperen. „Ik
kom uit het Vlaamse Maldegem,
maar woon nu toevallig in Neder
land. Vorig jaar gaf ik het Belgische
Tv--—-
- 'üvlzA NA
wmmm
adres hiernaast op, maar veel men
sen konden het daardoor niet vin
den", vertelt de kunstenares.
Of de tentoonstelling nu in Bel
gië of in Nederland is, kunst is
kunst. Hoste krijgt dan ook de vol
ledige steun van de wethouder van
cultuur van Maldegem Frank Sie-
rens, die de tentoonstelling afgelo
pen zaterdag opende. „De Week
van de Amateurkunsten is voor ie
dereen. Jong en oud, kunstliefheb
ber of niet. De term 'amateur'
stoot mij eerlijk gezegd tegen de
borst. Want wie bepaalt of het om
amateurkunst gaat? Iedereen is op
zijn eigen niveau professional",
zegt Sierens. Kunstliefhebber of
niet, de boomgaard is de moeite
waard om eens te bezoeken. Al is
het maar om de paarden te aaien.
TIPS
Ik mö spieë, lang es gauw een
teste!" Wat mö je doe a je zoiets
oart? Een teste pakke, dat is een
teiltje. Een teste is een min of meer
ouwerwes woord voe een teêle. Een
echt Zeeuws woord is het nie, want je
kan het zöö opzoeke in de Dikke Van
Dale. Guus zü d'r meêr moeite mie
wan die dienke direct an een toets en
ze zulle ok nie wete wat a ze te wach
ten staèt a je ze dreigt mie 'een klap
tegen je teste'. Het meest bekend is
nog wè de vuurteste of, nog ouwer,
vierteste. De vierteste stoeng, mie
kooltjes d'r in, in de stove om je voe
ten werm t'ouwen.
Opnieuw kwaeme d'r wee eêl wat
reacties op de oproep om vergete
woorden die a ok noe nog bruukbaer
bin, eêle liesten en verhalen zelfs.
„M'n groatmoeder kreeg as kind wè
's een glasje kwast." Kwast is nie echt
Zeêuws, het is citroenlimenade.
Een prachtig en onbekend woord
kwam van de heer Jansens. Die
schreef da z'n buurman een tegeltje
ao mie de volgende tekst: „Ie ei last
van z'n peekonte." Daèvoe most ik op
zoek in ons Zeêuwse woordenboek
en jawel het was te vinden. Peekonte
staè voe ingebeelde ziekte. A je last ei
van je peekonte, dan bï je dus nie echt
ziek.
„Ielkendeên ei wè een oekevaeger."
Ielkendeên ka je soms nog wè 's oare.
Het is een verhaspeling van elk en ie
dereen. Een oekevaeger is een hand
veger. Fernien is ok een moai woord
dat a verschillende keêren enoemd is
en meêrdere beteêkenissen eit: een
fernienig wuufje of ventje is 't er eên
die a gauw kwaed is. Venijn is het Ne
derlandse woord. Fernien word ok
gebruukt voe kleine beêstjes, bijvoor
beeld onweersbeêstjes: daè zit vee
fernien in de lucht. Een woord dat a 'k
nie eêrder ehoaren is geêstkwell'n:
het kwellen van de geest, je krieg wat
lekkers om te proeven, mae te weinig
om d'r van te genieten. Onlest wier
ik uut'enaodigd om sushi te komm'n
ete. Dat was echt geêstkwellen. Je
kreeg een soortement schiefjes van
stieve riest in een blaere erold...
Mie de oproep naè vergete woorden
komme d'r ok aollerlei anekdotes en
uutdrukkingen naè boven. Zö wier
deur'egeve het gezegde 'die is de geite
gae verpinne'. Dat is een soortje 'ge
heimtaal' en beteêkent hetzelfde as
'je zwaeger een and gae geve' of'de
petaoten afgiete'. Even plasse dus en
net wat anders as 'een aes in de spru-
ten' of'de petaoten omzette', wan
dan je joekte an je mannelijkheid.
Schriever en columnist Jan Lauret
stierd'n ok een eêle lieste mie prach
tige uutdrukkingen die a voornaeme-
lijk bestoeng uut familietaai. Een
voorbeeldje: als ik aan een hoogbe
jaarde tante vroeg hoe oud ze was, zei
ze dat ze 'zö oud was as m'n annen,
mao nie as m'n tannen'. D'r echte
leeftied kwam je nie an de weet. Jans
vaoder kwam van Philippine en ge-
bruukt'n ok aollerlei uutdrukkingen.
A 't 'r wat misgieng of omvarre viel,
dan riep 'n: „Boefe, m'n klakke kwijt
en een stik van m'n kloefe." Het zou
een moaie anvulling weze op het
nieuwe boek van Jaap Toorenaar
(oorspronkelijk uut de Willemina-
polder) mie spreuken 'Mijn vader zei
altijd.Van eên die a esturve was is,
wierd 'r ezeid: ie ei z'n kekkelèr gelao-
ten.
Een eêle moaie uutdrukking is "k
za j' es deur de kerdoenze doe'. Ker-
doenze klienkt erg Zeêuws, mae het
komt oorspronkelijk uut het Frans:
cordon, een rije soldaten. Een soldaat
die a straf verdiend ao most deur de
kordons, die a dan mie de kolve van
ulder geweer moste porre op het lief
van de zondaer. Ier eit het de beteêk-
enisse van es goed op je sodemieter
kriege of, netjes ezeid, een pak ram
mel. Me beslute mie een uutdrukking
die a je veelvuldig kan gebruke en ze
ker nie algemeên bekend is: 't Is aol-
tied wat, vandaege gin zuurkoal en
merge gin vat.
dinsdag 25 april 2017
SD
Kunst in de
boomgaard
Gertie de Boey
Eede
In de rubriek Zuiderburen
werpen we wekelijks
een blik over de Belgische
grens. Deze week: kunst in
de boomgaard in Eede.
- Daniel Deyne
v.
<.T--
j*| ff i
Trui Hoste bij het kunsttegelpad voor haar vader.
FOTO PETER NICOLAI
De Boomgaerd tentoonstel
ling is iedere dag geopend
van 14.00 tot 18.00 uur en ligt
aan de Nieuwe Weg 1 in Eede.
De Belgische Week van de
Amateurkunsten is van vrijdag
28 april tot en met zondag 7
mei. Acteurs, fotografen, dich
ters, schilders, muzikanten en
anderen tonen hun werk aan
het brede publiek. Enkele tips
van de redactie:
Zaterdag 29 april van 20.30
tot 23.00 uur: 'Musical, in
other words' in het Fakkel
theater in Antwerpen. De
beste musical- en pophits ver
zameld in één verhaal.
Zaterdag 29 en zondag 30
april om 14.00 uur: 'Planeet
Malem' in de Circuskerk in
Gent. Buurtcircusfestival met
voorstellingen van lokaal en
internationaal talent en ver
schillende workshops.
Vrijdag 5 en zaterdag 6 mei
van 20.00 tot 23.59 uur:
'WAcKo 2017' op de Burg in
Brugge. Gratis festival onder
de bomen met optredens van
lokale talenten.
Voor het volledige pro
gramma: www.wak.be
Engel Reinhoudt
In deze rubriek
belichten we
wekelijks een
Zeeuws dialect.
Deze keer een
verhaal van Engel
Reinhoudt in het
Bevelands.
Beluister de ge
sproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.
