De mooiste
fietsreizen
Kras.nl/fietsreizen
Kinderen willen tóch duidelijkheid, ondanks dood directeur spermakliniek
3
Ouders en donorkinderen van de
voormalige spermakliniek Bijdorp
willen nog steeds via de rechter achterhalen
of arts Jan Karbaat sperma doneerde. Ze
eisen ook na zijn dood een dna-onderzoek.
Het is gek
dat hij er
niet meer
neemt de
geheimen
mee zijn
Dat haast geboden was met de
rechtszaak, gezien de hoge leeftijd
van Jan Karbaat (89), was wel duide
lijk. Maar dat hij een maand voor de
zitting op 12 mei overlijdt, leidt tot
ongeloof en verbijstering onder ou
ders en donorkinderen van de voor
malige spermakliniek Bijdorp. „Het
voelt als het eind van een heel slechte
film", zegt donorkind Moniek Was
senaar (36). „Het is gek dat hij er niet
meer is. Hij neemt de geheimen mee
zijn graf in."
Wassenaar is een van de eisers in
de gezamenlijke civiele procedure te
gen Karbaat. Ouders en donorkinde
ren stellen hem aansprakelijk voor
onzorgvuldig handelen als directeur
en fertiliteitsarts in Medisch Cen
trum Bijdorp. Daar werd gesjoemeld
met de gegevens, screening en om
schrijvingen van donoren. Ook het
afgesproken maximumaantal kinde
ren (zes) per donor werd overschre
den. Er zijn ook sterke aanwijzingen
dat Karbaat in die jaren zijn eigen
sperma doneerde in de kliniek.
Voor ouders en donorkinderen
moest de rechtszaak het slotstuk
worden van jaren vol onrust en onze
kerheid over de afstamming. Hoewel
de zaak een rare wending heeft ge
kregen, betekent dat niet het einde
van de procedure, zeggen kinder
rechtenorganisatie Defence for Chil
dren en Stichting Donorkind, die de
families bijstaan. Ondanks het over
lijden van Karbaat zijn er nog metho
den om zijn dna te vergelijken met
dat van zijn vermeende donorkinde
ren. Familieleden kunnen contact
opnemen met de organisaties of hun
advocaat Tim Bueters.
Onzekerheid
„Wij begrijpen dat deze zaak belas
tend is voor de nabestaanden in deze
moeilijke tijd", zegt Laura Bosch, ju
rist bij Defence for Children. „Tege
lijkertijd willen wij ook aandacht
voor de moeilijke situatie van de
groep donorkinderen en hun fami
lies, die in voortdurende onzekerheid
moeten leven over hun afstamming.
Ik hoop dat wij met zijn familieleden
deze ingewikkelde situatie zorgvul
dig en passend kunnen oplossen."
Moniek Wassenaar, in 1980 met
een anonieme donor verwekt in Bij
dorp, is mogelijk een van de nakome
lingen van Jan Karbaat. Na een kran
teninterview in 2010 kreeg Wasse
naar een geanonimiseerd facebook-
bericht van een dochter van Karbaat.
„Ze schreef dat ik veel op haar leek. Ik
moest er rekening mee houden dat
haar vader de donor van mijn moe
der was. Ik was met stomheid gesla
gen."
De afzender was na dat ene bericht
niet meer te traceren. Wassenaar
mailde Karbaat en werd bij hem
thuis uitgenodigd. Als ze hem voor
het eerst ziet, speurt ze naar fysieke
overeenkomsten. „Er stond een
kleine, oude man voor me met een
sprekende kop. We hebben allebei
een hoog voorhoofd en een brede
mond. Hij zei dat het kon kloppen
dat ik zijn donorkind was. Toen ik
binnenkwam, wilde hij eerst mijn
handen zien. Daaraan kon hij het
zien, want al zijn kinderen hadden
grote handen."
Het bezoek duurde twee uur. Kar
baat gaf toe ook zelf sperma gedo-
neerd te hebben. Hij zou minstens 60
donorkinderen hebben. „Hij was
heel open. Ik wilde weten wat zijn
gedachte was achter het gebruik van
zijn eigen zaad. Karbaat voelde zich
niet beschaamd, maar sprak er met
trots over. Hij was gezond en slim, zo
kon hij de wereld wat van zijn genen
meegeven. Hij zag het als iets nobels,
had geen gevoel voor ethiek en baga
telliseerde de impact op donorkinde
ren."
Wassenaar - net als Karbaat gepro
moveerd arts - vond het maar een
vreemd verhaal. Ze vroeg hem of hij
bloed wilde afstaan om dna te testen.
Dat weigerde hij. „Hij vroeg: wat wil
je met die wetenschap? Hier kerst ko
men vieren?"
Wassenaar liet de zaak daarna rus
ten tot ze door Defence for Children
werd benaderd om aan te sluiten bij
de rechtszaak tegen Karbaat. „Als ik
hiermee anderen tot nut kan zijn, is
dat prima. Ik hoop dat we op de een
of andere manier dna van hem kun
nen krijgen."
Langs de Moezel
Het Loiredal
Langs de Bodensee
Berlijn Potsdam
of 0900-9697 70 cpg 3
dinsdag 25 april 2017
GO
Rechtszaak
om dna van
overleden
donorarts
Tonny van der Mee
Amsterdam/Leiden
Moniek Wassenaar
is een van de eisers
die dna van wijlen Jan
Karbaat willen laten
onderzoeken, fotojean-
PIERREJANS
De onlangs overle
den Jan Karbaat zou
zeker 60 donorkinde
ren hebben.
5 dgn v.a. 379
Het Thüringerwald
7 dgn v.a. 499
Normandië Mont St.-Michel
7 dgn v.a. 549
7 dgn v.a. 549
De Duitse Oostzeekust
7 dgn v.a. 549
7 dgn v.a. 549
7 dgn v.a. 599
Moniek Wassenaar