Europa komt niet
met felicitaties
voor Erdogan
fjJ
TnmEn]
5
jai va
Uitslag Turks referendum per district
Kanselier Merkel en president Hol-
lande drukken Erdogan op het hart
zorgvuldig om te springen met de
zeer grote minderheid die hem niet
steunt. Ze willen ook dat hij snel
contact zoekt met Brussel en an
dere hoofdsteden over zijn plannen
voor de komende maanden en ja
ren.
De Europese Commissie schortte
een reactie zelfs op tot vaststaat dat
de referendumuitslag rechtsgeldig
is, en onderstreepte nog eens dat
Turkije zelf alle bruggen opblaast
als het zijn voornemen tot herin
voering van de doodstraf uitvoert.
De afschaffing daarvan was meer
dan tien jaar geleden een voor
waarde voor het verre perspectief
op een EU-lidmaatschap. Volgens
Turkije-onderhandelaar in het Eu
ropees Parlement Kati Piri is nau
welijks voorstelbaar dat die onder
handelingen nog blijven doorgaan.
Haar eigen sociaaldemocratische
fractie eist al opschorting - 'meer
dus dan de bevriezing waarvoor
een ruime Parlementsmeerderheid
zich eind vorig jaar al uitsprak'. De
Commissie zelf en de lidstaten zien
tot nu toe geen aanleiding voor be
vriezing van het toetredingsover-
leg, maar de ministers van Buiten
landse Zaken komen eind deze
maand wel met een nieuwe evalu
atie.
Demissionair minister Bert
Koenders is 'bezorgd' over 'de
sterke concentratie van macht in
één hand die gevolgen kan hebben
voor de scheiding der machten en
onafhankelijkheid van de rechter
lijke macht'. Politiek Den Haag re
ageert overwegend negatief op de
referendumuitslag. „Bijna de helft
van de Turken zegt 'nee'. Erdogan
mag zich nauwelijks winnaar noe
men in een tot op het bot verdeeld
land", reageert SP'er Sadet Karabu-
lut. VVD-Kamerlid Han ten
Broeke: „Verregaande bevoegdhe
den na een marginale overwin
ning." Ook PW-leider Geert Wil-
ders reageert in een Engelstalige
tweet negatief: „Turkije koos van
daag voor meer islamofascisme en
totalitarisme."
D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma:
„In een democratie is het cruciaal
dat macht begrensd is en burgers
rechten hebben die de staat niet
kan afnemen. Turkije glijdt af naar
een dictatuur."
het totaal anders. „De Turkse ge
meenschap in Nederland is tot op het
bot verdeeld. Dit referendum heeft
niet geholpen om de polarisatie te
verkleinen of weg te nemen. Het
heeft de verhoudingen juist op
scherp gezet."
Intelligentsia
Erdal had de uitslag verwacht, maar
is toch verrast. „Erdogan heeft er alles
aan gedaan om de intelligentsia
monddood te maken, want die zit
achter slot en grendel. De media zijn
een en al propaganda voor Erdogan
als grote leider. Daardoor had ik een
hoger percentage 'ja' verwacht. Dit is
een grote klap voor Erdogan. In Ne
derland heeft meer dan de helft niet
gestemd. Nee-stemmers durfden
soms ook niet. Ik was van plan om te
gaan, maar vanwege de intimidaties
heb ik niet gestemd. Ik wilde geen ri
sico nemen. Je krijgt zo veel bagger
over je heen. De woorden die je
hoort, zijn verschrikkelijk beangsti
gend. Het is nu aan de internationale
gemeenschap om de druk op Turkije
op te voeren. De spanning wordt op
gevoerd: je bent voor of tegen Erdo
gan. De helft wordt gezien als vijand
en landverrader."
„De tweedeling in de Turkse ge
meenschap in Nederland is gewoon
een verzinsel van de media", zegt
Huseyin Sayilgan, taxichauffeur en
campagneleider van het ja-kamp in
Noord-Nederland. „Ik ben op de
taxistandplaats met baklava langs de
chauffeurs gegaan. Daar zitten ook
extreemlinkse Turken bij. En zelfs ie
mand van de HDP, een Turkse poli
tieke partij die terreurorganisatie
PKK soms steunt. Iedereen moet nu
het resultaat accepteren. Dat is de
mocratie, maar de media maken er
weer iets anders van. Altijd die ver
halen dat Erdogan een dictator
wordt."
Mehmet Cerit, hoofdredacteur van
Zaman: „Zolang Erdogan zijn toon
niet verandert, zal de toon in Neder
land ook niet veranderen. Mensen
horen in de Turkse media al drie jaar
oorlogstaal. Nee-stemmers worden
gezien als landverraders. Mensen
verklikken elkaar. Ja-stemmers zien
het als een jihad om nee-stemmers
te bestrijden. Dat blijft, afhankelijk
van de toon in Turkije. Erdogan en
zijn aanhang denken dat ze gewon
nen hebben, maar ze hebben in prin
cipe verloren. Het is een nipte over
winning. Dit zal ze aan het denken
zetten. Moeten we een andere koers
varen? Als de taal gematigder wordt,
zal dat hier ook effect hebben."
Jongeren
„Erdogan kreeg in Nederland vooral
steun van Turkse jongeren", zegt de
Turks-Nederlandse cultureel antro
poloog en onderzoeker Ibrahim Yer-
den. „Afgelopen maanden zijn er
veel kleinschalige bijeenkomsten ge
weest bij moskeeën en bij mensen
thuis van het ja-kamp. Nee-stem
mers durfden niet samen te komen."
De diplomatieke rel tussen Turkije
en Nederland heeft het ja-kamp al
leen maar gesterkt in zijn opvatting,
stelt Yerden.
'Errü;r!:rr;Z* rv'ivf'
rimmmmmiyi
Bij Bolderman
aanbetalen niet verplicht!
5 dagen
Berlijn Centrum
5 dagen
Odenwald,
Main- en Neckardal
5 dagen Rothenburg,
Würzburg en de
Romantische Strasse
5 dagen
Hoogtepunten
van de Harz
5 dagen
All-Inclusive
in Drenthe
5 dagen
Neuf-Brisach in de
verrassende Elzas
dinsdag 18 april 2017
Istanboel
Samsun
Ankara
Erzurum
Bursa
Izmir
Dyarbakir
Konya
Antalya
Gaziantep
Adana
@1701171 BRON: ANP
Opkomst: 85,32%
JA 25.156.860
NEE 23.777.014
Ja Nee
Europa en Nederland hebben
gisteren uiterst koel tot bijna vij
andig gereageerd op de Turkse
referendumuitslag.
Frans Boogaard
Tobias den Hartog
Den Haag/Brussel
▲Turkse Nederlanders vieren de uitslag in Rotterdam, fotoanp
Zwitserland
38%
JA 19.181
NEE 31.193
Gr.-Brittannië
20%
JA 7.177
NEE 28.247
JA 5.296
NEE 27.397
Oostenrijk
JA 38.215
NEE 13.972
Denemarken
6.604
4.288
""'rAinr*.
Vertrekdata: 8 mei 19 juni
17, 31 juli 14 aug etc.
Vertrekdata: 1,29 mei
26 juni 24 juli 21 aug etc.
Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.
Vertrekdata: 8, 29 mei
19 juni 10,31 juli f21 aug etc.
Vertrekdata: 8 mei 5 juni
17 juli 4 sept 9 okt.
Vertrekdata: 8,29 mei
5,19 juni 17 juli 28 aug etc.
Vertrekdata:24 april/22 mei
19 juni 17 juli 14 aug etc.
