SI
Als lezer zil je op de eerste rij
als hel plol zich ontvouwt
n de boekwinkel herken je de actie
thriller al op afstand. Vaak bestaat de
titel uit slechts één woord. Dit jaar
verschijnen bijvoorbeeld Opperbevel,
Valstrik, Nachtvlucht, Spookschip, Dood
vonnis, Hellepoort en Overmacht. Ook de
cover voldoet aan bepaalde criteria. Zo
zien we geregeld zwaar bewapende mili
tairen in woestijnhitte dan wel een win
ters decor, afweergeschut, een duikboot
op volle zee of een neerstortend vliegtuig
afgebeeld.
De hoofdpersoon is doorgaans een
eenling die het tegen een grotere macht
moet opnemen. Het zal waarschijnlijk op
toeval berusten, maar de voornamen van
de bekendste helden die het van papier
ook tot het bioscoopscherm hebben ge
schopt, beginnen allemaal met een J: Jack
Reacher (creatie van Lee Child), James
Bond (Ian Fleming), Jack Ryan (Tom
Clancy) en Jason Bourne (Ludlum). De
vijand komt vaak uit het Midden-Oosten,
zoals de nietsontziende keeldoorsnijders
van IS, maar ook Rusland ofNoord-Korea
behoren
regelmatig
tot de te
genstanders.
„Het fysieke
element moet de boventoon voeren",
definieert uitgever Steven Maat van
A.W. Bruna het fenomeen actiethriller.
„Het moet een opzwepend adrenaline-
gehalte hebben, een sterke, liefst con
stante dreiging, een stoere held(in), veel
verschillende locaties en uiteraard strijd
en fysieke spanning." De aantrekkings
kracht van dit soort piefpafpoefboeken
zit in de snelheid waarmee het verhaal
SPOOKSCHIP
wordt verteld, betoogt collega-uitgever
Marga de Boer (Luitingh-Sijthofï). „Als
lezer zit je letterlijk op de eerste rij ter
wijl het plot zich ontvouwt. Door het
tempo en de duidelijke opbouw naar de
ontknoping leest zo'n boek vaak makke
lijk weg en is het een prima afwisseling
voor wat zwaardere kost."
„Op z'n tijd trekt het me aan", zegt
rechercheur en thrillerschrijver Simon
de Waal. „Er moet fijne actie in zitten, en
spanning. Heel basaal eigenlijk. Ik vind
het mooi als
het verhaal
je vanaf
bladzijde 1
meesleurt
en niet meer loslaat." De Waal noemt
The Boys from Brazil van Ira Levin een
van zijn favorieten. Hij werkt nu aan een
boek dat komende winter moet verschij
nen. „Maar ik betwijfel of je daar het eti
ket actiethriller aan kunt hangen. Er is
veel actie, maar het is voor een groot deel
ook psychologisch."
Vuurkracht
Boekverkoper Wim Krings uit Sittard,
oud-lid van het DWDD-boekenpanel, is
geen groot fan van het genre. „Meestal
blijven de karakters te eendimensionaal.
Je krijgt weinig grip op de persoon achter
de held. Dat verandert zodra het meer
diepgang heeft, zoals bij Ik ben Pelgrim
van Terry Hayes en Orphan X van Gregg
Hurwitz." Krings kan zich voorstellen
BESTE BOEKEN
waarom vooral mannelijke lezers deze
thrillers aantrekkelijk vinden. „Het gaat
om een held die het kwaad bestrijdt. Mis
schien willen de lezers zelf zo zijn."
Bestsellerauteur Esther Verhoef
schreef samen met haar man Berry onder
het pseudoniem Escober een viertal
snoeiharde thrillers. In hun boek Chaos
is de held een Britse ex-militair die het
nog altijd over 'op negen uur' heeft als
het gevaar van links komt en de vuur
kracht van een Skorpion VZ.61 feilloos
weet te benoemen. „Pure actiethrillers
vinden Berry en ik niet interessant", zegt
de schrijfster. „Zonder context, zonder
dat je meeleeft met de personages, zal het
je een biet wezen wie de eindstreep haalt
en hoe." Juist de combinatie van actie
met psychologische diepgang typeert
hun thrillers, benadrukt ze. Fans van de
'Escobers' moet ze teleurstellen: voor
lopig staat zo'n boek niet op stapel.
Er zijn weinig Nederlandse auteurs die
pure actiethrillers schrijven, beaamt De
Boer. „Misschien is het een kwestie van
volksaard. Of heeft het te maken met de
literaire waardering van spannende boe
ken in Nederland. In elk geval komt er
een mode-aspect bij: 'psychologisch'
en 'thuisdrama' doen het tegenwoordig
goed. Denk je eens in: een Hollander
(m/v) die doorbreekt met een onversne
den actiethriller, dat zou een mooie
verrassing zijn." 41
OVERMACHT
V
magazine 39
niimandsland
NIEMANDSLAND
Ode van Simon
Tolkien aan zijn be
roemde grootvader
en alle anderen
die vochten in WOI.
(THB, €22,50)
EERSTE
WANDELAAR
WANDELEN
Flip van Doorn
treedt in de voet
sporen van Jaco
bus Craandijk, 'de
eerste wandelaar'.
(Thomas Rap, €23)
BOB DYLAN
BOB DYLAN
Bindervoet en Hen-
kes vertaalden de
liedteksten die Bob
Dylan schreef tus
sen 2002 en 2012.
(Nijgh, €20)
^ft bewaankF.
GEVONDEN
Anthony redt voor
werpen zonder
eigenaar in de
debuutroman
van Ruth Hogan.
(HarperCollins, €18)
Op de cover
van actiethril
lers is vaak een
eenzame held
afgebeeld die
eigenhandig
het onrecht
bestrijdt.
FOTOCOVER VAN
HET BOURNE BEVEL
VAN ROBERT LUDLUM
WllilOWIJDI IfSTSILlllAUTIUI
OPPERBEVEL
Alle boeken op deze pagina's zijn te koop
bij debesteboeken.nl.
MATTHEW BETLEY
WG
