c*
al
1
fe -
Gebrek aan deskundige dorpelingen in krimpgebieden
Een deskundige vrijwilliger is een
witte raaf op het dorp. Zo iemand is
lastig te vinden. Dat zet in kleine dorpen
het verenigingsleven onder druk.
Kees Zwamborn:
'Ik kan niet normaal
naar een
voetbalwedstrijd kijken'
o>
Meester Paul pakt z'n gitaar en de hele klas
zingt 'Happy birthday to you'. Niet voor één
jarige job, ook niet voor twee, maar voor drie
tegelijk. De enige jongens in groep acht van
de Westkapelse basisschool de Licht
straal; Milan Feleus, Giel Verhulst en Levien
Minderhoud verjaren op dezelfde dag.
Twaalf wordt het trio. En de drie zijn van
jongs af aan ook echte vrienden. Samen bui
tenspelen, logeren en heel veel voetballen.
De drie voetbalden jarenlang samen in een
team bij de Noormannen. Giel (middenvel
der) en Levien (keeper). Rechtsback Milan
is daar inmiddels weg, hij zit bij Jeugd Voet
bal Opleiding Zeeland (JVOZ). Maar de drie
hebben onlangs nog wel even de Walcherse
schoolvoetbalprijs bij elkaar gespeeld. Sa
men met voetballers van de andere Westka
pelse school de Lichtboei. De jongens zijn
gezworen kameraden. Levien: „We hebben
eigenlijk nooit ruzie." Milan grijnzend:
„Nee, maar we discussiëren wel." De andere
twee grinniken. „Milan is het ondeugendst,
maar ook het meest volwassen. Hij gebruikt
het woord disussiëren toch?" geint Levien.
„De oudste, maar wel de kleinste" grapt Giel
over zijn 'volwassen' vriend die een paar uur
eerder dan hij werd geboren. De drie besef
fen dat dit het laatste jaar is dat ze samen in
de klas zitten. Milan gaat naar het Schelde-
mond in Vlissingen, omdat JVOZ daarmee
samenwerkt. De andere twee gaan naar de
CSW in Middelburg. Giel: „We gaan nu al
lemaal naar een andere klas. Best wel span
nend. Maar we blijven elkaar natuurlijk, wel
zien hier."
De jongens vieren 21 april hun verjaardags
feest gezamenlijk. Wat ze gaan doen?
'Da's een verrassing' zegt het trio in koor.
Het wordt steeds moeilijker in
krimpgebieden zoals West-
Zeeuws-Vlaanderen vrijwilligers
met kennis en ervaring te vinden.
Dat zet het verenigingsleven en
sport- en cultuuraccommodaties
onder druk. De samenleving in
krimpgebieden dreigt zijn sociaal-
culturele ruggengraat te verliezen,
stelt het Kennisplatform Demogra
fische Transitie (TDK). Het plat
form deelt en ontwikkelt kennis
over bevolkingsdaling. Partners
zijn onder meer provincies met
krimpgebieden. Naast Zeeland zijn
dat Groningen, Friesland, Gelder
land en Limburg. Ook provinciale
kennisinstituten zoals ZB Planbu
reau zijn erbij betrokken. Het TDK
heeft deze week de Kennisagenda
2017 gepubliceerd. Daarin worden
vragen over de effecten van krimp
geformuleerd.
De problemen zijn in elk krimp-
gebied anders en in die zin zijn ze
lastig vergelijkbaar. Zeeland heeft
een lage werkloosheid, Groningen
een relatief hoge. Wat specifiek in
Zeeland wringt, is de druk op voor
zieningen en leefbaarheid. Sport
en cultuurvoorzieningen verdwij
nen uit dorpen omdat de gemeen
ten ze in een bezuinigingsronde sa
menbalt in een centrumplaats. Ook
wordt steeds meer financiële ver
antwoordelijkheid overgedragen
aan verenigingen. Dat vergt meer
kennis en kunde van vrijwilligers.
Maar, zegt het platform, in
krimpgebieden vergrijzen de hoger
opgeleide vrijwilligers. De genera
tie goed opgeleide professionals die
kwam met de aanleg van de Delta
werken, raakt op leeftijd en zwaait
af. Er is behoefte aan een nieuwe
generatie vrijwilligers die ervoor
zorgt dat verenigingen voldoende
bestuurskracht behouden.
Het punt is dat Zeeland niet al
leen vergrijst, maar ook ontgroent,
Er zijn te weinig jonge
vrijwilligers die het
stokje van de ouderen
kunnen overnemen
waardoor er te weinig jonge vrij
willigers zijn die het stokje in be
sturen kunnen overnemen. Dat
dreigt kleinere gemeenschappen
minder leefbaar te maken. Ze wor
den zo ook minder aantrekkelijk
om je er te vestigen. „We zien voor
zichtig tekenen dat de leefbaarheid
in afgelegen dorpen afneemt", sig
naleert het platform.
Kleine afgelegen dorpen in
krimpgebieden staan in sociaal-
economische opzicht op achter
stand ten opzichte van de rest van
het platteland. Dat soort dorpen telt
relatief weinig werkenden. Gemid
deld heeft de bevolking een relatief
laag inkomen en een lage opleiding.
Daardoor heerst er ook meer ar
moede in zulke dorpen.
Dat wil niet zeggen dat er alge
hele malaise heerst in zulke dorpen.
Onlangs constateerde het Sociaal
Cultuur Planbureau dat de meer
derheid van dorpsbewoners best
tevreden is, ondanks een krim
pende dorpsbevolking en voorzie
ningenniveau.
It
zaterdag 8 april 2017
pzc.nl e-mail: walcheren@pzc.nl
ZEELAND 20
[liuiiriilffr'
I
Het zijn gezworen vrienden en ook nog
op dezelfde dag geboren. Milan, Giel, en
Levien, de enige jongens in groep acht
van CBS de Lichtstraal vieren samen
feest.
Annemarie Zevenbergen
Westkapelle
Slimme vrijwilligers schaars
Frank Balkenende
Oostburg