14 ZE
ONDERZOEK MISBRUIK IN DE SPORT
11 procent krijgt
te maken met
misbruik
Hoe komt een sporter zover dat hij zich overgeeft aan
seksueel misbruik? Volgens Nicolette Schipper-Van
Veldhoven kan onderzoek hier mogelijk antwoord op geven.
Dan moeten wel tientallen slachtoffers hun verhaal doen.
zv.
De steun en toeverlaat in
de sport voor wie je alles
over hebt, toont ineens
ongezonde interesse in
je lijf. Wat doe je en wat
doet het met je? Daarover weten we
nog veel te weinig, zegt Nicolette
Schipper-van Veldhoven.
De Arnhemse doet al bijna tien jaar
onderzoek naar grensoverschrijdend
contact in sport. Ze is een veel geci
teerde autoriteit op het gebied van
misbruik in de sportwereld. Schip
per-Van Veldhoven werkt onder
meer voor NOC*NSF en Hogeschool
Windesheim in Zwolle.
Aan aandacht voor deze groep slacht
offers van seksueel misbruik ont
breekt het in Nederland niet. Recent
nog was er ruime aandacht voor prof
voetballers uit Engeland die snik
kend hun verhaal hierover op tv ver
telden. „Dat maakt dat het nu eve-
Kreten als 'ik
zetje uit het
team' zorgen
ervoordateen
sporter
instemt met
misbruik
neens veel aandacht krijgt. Maar het
misbruik gebeurt in alle perioden,
helaas."
In Nederland is nog geen groot on
derzoek gedaan naar het eigen ver
haal van sporters die werden mis
bruikt. Onder leiding van oud-mi-
nister Klaas de Vries is een groot na
tionaal onderzoek in voorbereiding.
Wat precies zal worden onderzocht,
hoe en door wie is nog niet duidelijk.
De commissie opende recent de web
site simonderzoeksport.nl waarop at
leten zich kunnen melden.
Schipper-Van Veldhoven denkt dat
getuigenissen van zeker 25 tot 30
misbruikslachtoffers nodig zijn om
goede conclusies te kunnen trekken
over ontstaan en verloop van seksu
eel misbruik.
Slachtoffers vinden die willen mee
werken, is niet eenvoudig. „Maar er
zijn vast sporters die eraan toe zijn
om hun verhaal te doen. Die zich
daar misschien opgelucht bij voelen."
De onderzoeker verzette, alleen of
met anderen, al het nodige werk op
dit terrein. Bijvoorbeeld over de
werkwijze die daders toepassen. Ze
gaan doorgaans heel gericht te werk,
blijkt uit studies.
Ze hoopt dat het proces van over
meesteren van slachtoffers de ko
mende tijd precies kan worden vast
gelegd. Dat moet helpen om in de
toekomst eerder in te kunnen grij
pen. „Er is een vooronderstelling dat
daders van misbruik in sport vaak
grooming gebruiken," zegt ze. De
pleger werpt zich op als vaderfiguur.
Hij of zij schenkt veel aandacht aan
het privéleven van het slachtoffer.
Die krijgt daarmee het gevoel bijzon
der en veilig te zijn en belandt meer
en meer in de val.
Monster
De dader probeert uiteindelijk toe
stemming te krijgen voor een seksu
ele handeling. Wordt er tegengestrib
beld, dan verandert de zo begripvolle
trainer of verzorger soms in een
monster. Dreigementen als 'ik zet je
uit het team als je dit niet doet' kun
nen ervoor zorgen dat de sporter stil
zwijgend toestemt met misbruik,
weet Schipper-Van Veldhoven.
Maar hoe dit nou precies gaat, kun
nen slachtoffers waarschijnlijk zelf
het best verwoorden. „Het zou goed
zijn hen ernaar te vragen."
vrijdag 7 april 2017
Dr. Nicolette Schipper-van Veldhoven is met haar onderzoeken een autoriteit op het gebied van misbruik in de sport, foto marc pluim
Waarom? Dat weet
alleen de sporter zelf
André Valkeman
Leon van Wijngaarden
-Nicolette Schipper
Een 20-jarige man uit Heumen
bleek in 2010 tientallen jongens
onheus te hebben benaderd. Hij
was jeugdleider bij voetbalclub
SV Hatert uit Nijmegen.
Onder de slachtoffers waren
spelers uit het team, waardoor
de club vol in de schijnwerpers
kwam te staan.
De jongens van tien tot vijftien
jaar oud dachten dat 'Suzanne'
hen leuk vond. De dader stuurde
hen namelijk een naaktfilmpje
van een meisje. Zo probeerde hij
de tieners zover te krijgen dat ze
zich voor de webcam uitkleed
den en seksuele handelingen
met zichzelf verrichtten.
De dader bekende alles. Hij
kreeg 30 maanden celstraf,
waarvan de helft voorwaardelijk.
Ook mocht hij vijf jaar niet meer
met minderjarigen werken.
SV Hatert vraagt sindsdien aan
alle medewerkers een Verklaring
Omtrent Gedrag (VOG). De club
had al een vertrouwenspersoon
en heeft die nog steeds.
Uit een panelonderzoek van
onder meer Schipper-Van Veld
hoven blijkt dat 11 procent van de
volwassenen in hun jeugd te
maken heeft gehad met matig
tot ernstig seksueel misbruik.
Het onderzoek werd gehouden
onder 4000 Nederlanders en
Vlamingen.
De daders bleken voor 38 pro
cent medesporters te zijn, voor
18 procent coach en voor 61 pro
cent een andere rol te hebben
(dat kan materiaalman of verzor
ger zijn). De meeste daders zijn
mannen. Topsporters, allochtone
sporters en gehandicapte spor
ters lopen meer risico seksueel
misbruikt te worden. Zij zijn of
kwetsbaar en/of sterker afhan
kelijk van de pleger dan gemid
deld.
