Od
16
PSYCHOLOGELD
ZELFSTANDIG WONEN BUREAUCRATIE
Dolgraag blijven ze zelfstandig wonen, vaak kan dat
alleen met slimme en kostbare hulpmiddelen. Maar als ouderen
financiële steun vragen, wordt het moeilijk. Elke gemeente heeft
weer andere regels voor wat wel en niet wordt vergoed.
Als ik een promotiefilm voor de mens
heid zou moeten maken, dan ging ik
niet draaien tijdens de uitverkoop bij
de H&M. Of nog erger: wanneer er kleding
van de nieuwste designersamenwerking in
de winkel ligt. Het is geen fraai gezicht als
mensen elkaar de hersens inslaan voor een
hip bomberjack. Figuurlijk dan. Of toch
niet? Uit nieuw Amerikaans onderzoek
blijkt dat consumenten daadwerkelijk ge
welddadig worden van 'Op Op'-acties.
De limited edition is razend populair in mar-
ketingland. Zo is er op dit moment een spe
ciale rode iPhone te koop, waarmee je direct
bijdraagt aan de strijd tegen aids. Een be
perkte oplage, want het is natuurlijk niet
leuk meer als we allemaal modebewust en
maatschappelijk verantwoord zijn. Gedrags-
econoom Kirk Kristofferson onderzocht wat
er met consumenten gebeurt als bedrijven
doelbewust schaarste creëren. En dat is niet
zo fraai.
In het journaal zag ik laatst een groep
Afrikanen uit het hongersnoodgebied vech
ten om gedropt voedsel. Heel treurig, maar
ook ontzettend begrijpelijk dat je bereid
bent om klappen uit te delen als je kinderen
op sterven liggen van
wege de honger. Kristof
ferson en zijn team ont
dekten dat er in ons
hoofd hetzelfde gebeurt
als we iets uit een be
perkte oplage willen be
machtigen. Dus ook als
het gaat om sneakers of
een leuk jurkje. Ons tes-
tosteronniveau gaat om
hoog en ons lichaam be
reidt zich voor op een
gevecht. En het volgende
moment staan we te duwen en te trekken
boven een graaibak. Of we zitten te vloeken
en te tieren achter onze computer omdat de
rode iPhones zijn uitverkocht.
Bij sommige 'Op Op'-acties proberen
marketeers bovendien onze zelfcontrole uit
te putten. Die toestand van uitgeputte zelf
beheersing wordt ego depletion genoemd.
Volgens de Nederlandse psycholoog Joren
van Dijk gebeurt dat bijvoorbeeld bij de Drie
Dwaze Dagen van de Bijenkorf. Of beter ge
zegd 'gebeurde', want de Bijenkorf vindt de
uitverkoopstunt niet meer bij zijn imago
passen. Via de intercom hoor je telkens
nieuwe acties, alles is gehuld in zwart en
geel en overal zijn drommen mensen. Zie in
zo'n onrustige omgeving maar eens je zelf
beheersing te bewaren.
Kristofferson ontdekte ook dat onze agressie
zich alleen richt op de andere consument,
omdat die een bedreiging vormt bij het be
reiken van ons doel. En dus niet op het be
drijf dat de gewraakte actie heeft bedacht.
Vreemd eigenlijk. Al pleit ik uiteraard niet
voor geweld tegen H&M of Apple. Maar een
vreedzame demonstratie tegen deze marke-
tingreuzen zou ik wel in mijn promotiefilm
opnemen.
Onze
agressie
richt zich
op de
andere
consument
AkzoNobel
SBM
Offshore
Shell
NN Group
De nieuwe generatie ouderen is
mondiger dan de generatie van
voor de eeuwwisseling. De oude
ren kopen zelf zorg in, snuffelen
aan alternatieve woonvormen en
blijven langer actief. Maar daad
werkelijk verkassen naar een klei
nere, aangepaste woning of een
verzorgingshuis, zoals de genera
ties voor hen gewoon waren, is er
niet meer bij.
De huidige ouderen blijven in
toenemende mate hun koophuis
trouw, zegt Danielle Harkes, ma
nager bij het Aedes-Actiz Kennis
centrum Wonen-Zorg. „Oudere
generaties verkochten vaker hun
huis en gingen dan huren", con
cludeert ze.
De 'nieuwe' ouderen passen hun
woning hoogstens aan en blijven
dan zitten waar ze zitten. Het Eco
nomisch Instituut voor de Bouw
berekende dat een woning aanpas
sen, drempels weghalen, wc en
badkamer aanpassen, een traplift
inbouwen en dergelijke, gemid
deld 9.000 euro kost.
Dat kan lang niet elke oudere
betalen. Daarom is een jaar gele-
SENIORENWONINGEN
den de blijverslening geïntrodu
ceerd. Huishoudens kunnen tus
sen 2.500 en 50.000 euro lenen om
hun huis aan te passen. Maar in
maart van dit jaar waren pas twee
leningen verstrekt. „Uit een pei
ling blijkt dat meer dan 100.000
ouderen geïnteresseerd zijn in de
lening", zegt Manon Huisman van
ouderenorganisatie Anbo. „De le
ning wordt maar in 33 van de 388
gemeenten aangeboden en er
wordt veel te weinig voorlichting
over gegeven."
Regelingen zijn een
lappendeken. Het is
een hele opgave om
hulp te krijgen
Stimuleringsfonds Volkshuisves
ting SNv, de bedenker van de blij
verslening, is niet zo pessimis
tisch. „De lening bestaat pas een
jaar en al 33 gemeenten bieden
hem aan en zo'n 100 gemeenten
zijn ermee bezig. Het duurt altijd
even voor zo'n nieuw product be
kend wordt, dat zagen we eerder
bij de starterslening en de duur
zaamheidslening", zegt een
woordvoerder van SNv.
Hulpmiddelen
In het land wordt steeds meer
geëxperimenteerd met handige
hulpmiddelen in huis, maar de
vergoeding blijft een ingewikkeld
proces, weet Saskia Timmermans
van de Emmense zorginstelling
Tangenborgh. „Elk artikel wordt
op een andere manier vergoed,
soms via de zorgverzekeraar en
soms via de Wet maatschappelijke
ondersteuning, die weer in elke
gemeente anders is. Andere keren
moet je het weer uit eigen zak be
talen."
Ouderenorganisatie KBO-PCOB
ondervindt dagelijks hoe ouderen
vastlopen in de bureaucratische
molen voor bijvoorbeeld zorg of
hulpmiddelen om langer thuis te
wonen. „Het is een lappendeken
en een hele opgave om de nodige
hulp te krijgen", zegt een woord
voerder. „Sommige gemeenten
zijn soepel met huishoudelijke
hulp, andere niet. De ene vergoedt
bijvoorbeeld een traplift, de ander
niet. Eigenlijk moet je goed uit
zoeken in welke gemeente je als
oudere het beste kunt wonen."
Reageren? economie@persgroep.nl
O
donderdag 6 april 2017
Beleggers re
ageerden posi
tief op de mel
ding dat PPG
blijft geloven in
een overname.
De maritieme
dienstverlener
zou in de race
zijn voor een drij
vend productie-
en olie-opslag
platform.
Het olieconcern
deed het goed
na de melding
van de verkoop
van activiteiten in
Azië.
De verzekeraar
kon op de beurs,
net als concur
rent Aegon, geen
potten breken.
o
GO
IK Dure vindingen
maken ouderen
langer honkvast
Peet Vogels
Hanneke van Houwelingen
Rotterdam
—Woordvoerder KBO-PCOB
Ouderenbond Anbo
vindt dat er snel meer
seniorenwoningen moe
ten worden gebouwd.
Daarvan zijn er tiendui
zenden te weinig en dat
aantal loopt jaarlijks met
12.000 op. „Daardoor is
er ook geen doorstro
ming op de markt", zegt
Anbo-woordvoerster
Manon Huisman.
Die bouwopgave ligt
voor een groot deel op
het bordje van de wo
ningcorporaties. Maar
die worstelen er zicht
baar mee.
„De seniorenwoningen
en appartementen die
ze bouwen zijn vaak wat
duurder in de huur van
wege allerlei voorzienin
gen, zoals een lift. Dat
maakt ze moeilijker te
verhuren. Ouderen zit
ten ook nog eens vaak
in een goedkoop groot
appartement en willen
niet meer gaan betalen
voor een (veel) kleiner
huurappartement",
zegt Daniëlle Harkes,
manager bij het Aedes-
Actiz Kenniscentrum
Wonen-Zorg.
Maar ook de huisves-
tingsregels knellen.
„Een oudere die bijvoor
beeld bij de kinderen wil
wonen, moet dan ver
huizen naar het gebied
van een andere woning
corporatie. Daar komen
ze dan onderaan de
wachtlijst en moeten ze
jaren op een nieuwe wo
ning wachten."
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.