Das Jahr der Patrioten
L'année des patriotes
10
INTERVIEW JAMES KIRCHICK
Hoogste tijd voor
Europa om wakker
te worden. Het
oude continent dreigt
te verkruimelen
tussen Rusland en de
Verenigde Staten,
concludeert James
Kirchick, auteur van
het boek' Het einde
van Europa.
Europa
worstelt
met zichzelf
en Rusland
en Amerika
doet niets
e spiegel die hij
Europa voorhoudt,
toont een genade
loos beeld. Europa
valt uiteen, onder
mijnd door eigen
falen en gestook
van buitenaf, vooral door Rusland.
„Europa is steeds minder democra
tisch, stagneert economisch, wordt
door extremisten van allerlei slag be
dreigd en daalt langzaam maar zeker
af op het eens ondenkbare pad dat
naar oorlog leidt", aldus James Kir
chick.
Het ontbreekt Europeanen volgens
hem aan historisch besef. „Vrede en
vooruitgang zijn niet vanzelfspre
kend. Europa ging 75 jaar geleden nog
gebukt onder afschuwelijk oorlogs
geweld en genocide. Daarna is er
hard gewerkt aan de vestiging van
duurzame vrede en vrijheid. Die
vooruitgang heeft onderhoud no
dig", zegt de jonge dertiger.
Kirchick waarschuwt voor het op
komend populisme in het Westen.
„Het verleden heeft ons geleerd dat
populisme, nationalisme en protecti
onisme nooit hebben gewerkt en
toch wint dit hokjesdenken aan ter
rein. Ook jongeren willen de lessen
van de geschiedenis niet zien. Kijk
naar Frankrijk waar liefst 40 procent
van de jongeren het Front National
van Marine le Pen steunt. Een onge
looflijk cijfer."
In zijn bestseller 'Het einde van Eu
ropa' beschrijft de Amerikaanse jour
nalist crises die Europa ondermijnen.
Van migratie, het gebrek aan een ge
meenschappelijk beleid, uitholling
van de democratie (bijvoorbeeld in
Hongarije), gebrekkige economische
groei tot geruzie over de eurozone.
„Al die crises zijn koren op de molen
van Vladimir Poetin die niets liever
ziet dan het uiteenvallen van de EU
en de NAVO. Hij stookt vuurtjes op,
speelt partijen tegen elkaar uit om
Europa zo zwak mogelijk te maken",
legt Kirchick uit. „Bovendien lijkt het
erop dat Europa Donald Trump een
zorg zal zijn. Hij steunt de Brexit,
heeft niets met de Europese Unie en
de NAVO behandelt hij als een stief
kindje. Arm Europa. Het worstelt
met zichzelf en met Rusland, en
Amerika haalt slechts de schouders
op."
„Hij had op geen slechter moment
kunnen worden gekozen. Net nu Eu
ropa alle steun behoeft, helpt hij anti-
Europese populisten en zoekt hij toe
nadering tot Rusland. Hij breekt met
zeven decennia van pro-Europees
Amerikaans beleid. De drijvende
kracht achter deze ommekeer is zijn
belangrijkste politieke adviseur Step
hen K. Bannon. De man van de ge
vaarlijke uitspraak dat 'nationalisti
sche landen de beste buren zijn'. In
Bannons strijd tegen globalisme en
supracentraal bestuur moet ook de
EU kapot."
Kirchick: „De reconstructie begint op
9 mei in 2022. Op het Rode Plein
denkt Vladimir Poetin tijdens een
parade met plezier terug aan de Rus-
sische invasie van Estland, een van de
Baltische staten, eerder die week. In
de aanloop daar naartoe is Rusland al
heer en meester geworden in Kiev,
zijn bijna alle Amerikaanse troepen
weg uit Europa, zegt Marine le Pen
het Franse lidmaatschap van de EU
op en is Geert Wilders aan de macht
in Nederland. Nu lijkt dit alles on
werkelijk maar zeg nooit nooit", al
dus de Amerikaan. „Ook de Brexit en
de verkiezing van Trump werd voor
onmogelijk gehouden. Net als met
het boek wil ik met dit verhaal waar
schuwen voor het verval van Europa.
Wees alsjeblieft zuinig op de twee
organisaties die zo'n lange tijd vrede,
stabiliteit en voorspoed hebben ge
bracht: de EU en de NAVO."
Kirchick: „Europese landen zijn af
zonderlijk te klein zijn om een vuist
te maken. Om voor zichzelf op te ko
men. Daar zijn de problemen te com
plex voor. Alleen met de Unie en de
NAVO kun je het opnemen tegen
Rusland en Poetins pogingen om de
wereldorde naar zijn hand te zetten.
Ook de problemen rond de migratie
kun je alleen in gezamenlijkheid op
lossen", aldus de analist. „Dat geldt
ook voor een innovatief, groen ener
giebeleid dat Europa minder afhan
kelijk maakt van het Kremlin. Nu ligt
Europa aan een Russisch gasinfuus,
kwetsbaar voor chantage uit Mos
kou."
Kirchick schuift naar het puntje
van zijn stoel. Hij verheft zijn stem.
Benadrukt: „En om dit alles te berei
ken mist Europa leiders met visie en
passie om iedereen uit te leggen
waarom de Unie zo belangrijk is. Lei
ders die constant wijzen op de lessen
van de geschiedenis", zegt hij be
schuldigend.
Kirchick: „Op basis van de tegenval
lende steun voor Wilders in Neder
land kun je nog niet van een weder
opstanding van de redelijkheid spre
ken. Ook Saarland is te klein om er op
Europees niveau conclusies uit te
kunnen trekken. Een veel betere lak
moesproef worden de verkiezingen
in Frankrijk en Duitsland. Winst of
verlies voor Marine le Pen, de op
komst van de Duitse AfD, zeggen
veel meer over de toekomst van Eu
ropa."
„Een groot voordeel is dat Europea
nen aan de gebeurtenissen in de VS
zien dat populisten niet kunnen re
geren. Ze maken er een puinhoop
van als ze aan de macht zijn. Kijk
naar Trump. Populisten verdelen,
spelen mensen tegen elkaar uit.
Daarmee breken ze alleen af, bouwen
ze niets op. Dat brengt kiezers tot in
keer. Dat is een hoopvolle gedachte
voor een Europa dat weer sterk moet
worden."
Europa del
e della^fl
vrijdag 31 maart 2017
'Rusland en VS dreigen
Europa te verkruimelen'
Hans van Zon
Amsterdam
Alsof al deze somberheid al niet ge
noeg is, waarschuwt u voor de
machtspolitiek van Poetin en de
stommiteiten van Trump. Hoe ge
vaarlijk zijn die?
Wat bezielt Donald Trump?
U waagt zich voor het tijdschrift Fo
reign Policy aan een voorspellend
verhaal over hoe de NAVO uit elkaar
zou kunnen vallen.
James Kirchick ziet
Geert Wilders van de
PVV, Frauke Petry van
Af D en Marine le Pen,
gefotografeerd eerder
dit jaar op een bijeen
komst van Europese
populisten, als een be
dreiging voor Europa.
FOTO ROBERT PFEIL/AFP
—James Kirchick
Hoe trekt Europa zichzelf uit het
moeras?
Maar achter alle zwartgalligheid
gaat toch hoop schuil? Kijk naar de
jongste verkiezingsuitslagen in Ne
derland en Duitsland (Saarland)
waar het populisme niet zo sterk is
als werd gedacht?
