Slechte slaper steelt
eerder van zijn baas
S/<X0
Zo kun je
de weg op
E 17
heel toepasselijk voor mensen als
Heukelom, maar er is ook veel kri
tiek op platformen zoals Uber. Zo
is een van de bezwaren dat het
werken via zo'n platform niet leidt
tot een stabiel inkomen en al hele
maal geen garanties biedt op uit
keringen, pensioen, verlof of an
dere vormen van sociale zeker
heid. De zelfstandig ondernemers
hebben feitelijk nul bescherming
of rechten.
Bovendien moeten zij een flink
percentage afdragen aan de plat
formen, die vaak niet meer doen
dan vraag en aanbod samenbren
gen. In het geval van Uber is dat 25
procent. Daarover zegt Heukelom:
„Een vast contract krijg je bijna
nergens meer. Bovendien bouw je
als zzp'er sowieso geen pensioen
op. En dat zo'n platform er iets aan
wil verdienen, dat snap ik ook
wel."
ritjes aan te nemen. Ook daar
denkt Heukelom anders over:
zij bepaalt zelf wanneer ze wil
rijden. „Je bent je eigen baas, je
bepaalt de tijden waarop je wilt
werken en het aantal uren. Ook
wij moeten ons aan de rusttij
den houden."
En dan is er nog het bezwaar
van de 'gewone' taxichauffeurs:
oneerlijke concurrentie. Heuke
lom snapt dat het voor hen frus
trerend is, maar snapt niet
waarom zij niet massaal over
stappen naar Uber. „Tientallen
taxi's staan urenlang bij Schip
hol te wachten op een ritje. Om
daar te mogen staan, moeten ze
ook nog eens maandelijks zo'n
1.000 euro afdragen aan Schip
hol. Zij verdienen per rit meer,
maar per saldo zijn ze slechter
af."
Overigens staat Heukelom
niet stil. Ze is inmiddels bezig
haar drone-brevet te halen. „Het
is een kwestie van tijd voordat
er zelfrijdende taxi's rondrijden.
We willen als mensen graag
vasthouden aan wat we altijd
hebben gehad, maar je moet ook
durven loslaten en meegaan in
de stroom."
Het verband tussen een slechte
nachtrust en dergelijk ongewenst
gedrag op de werkvloer blijkt uit
promotieonderzoek door Laura
Giurge van de Rotterdam School of
Management. Ze onderzocht de re
latie tussen de kwaliteit van de
nachtrust en de mate van zelfbe
heersing.
Tien dagen lang stuurde Giurge
een sms-bericht naar een groep van
ruim honderd fulltime werkne
mers met de vraag: hoe goed heb je
afgelopen nacht geslapen? „Daarbij
ging het om de kwaliteit van de
slaap, niet per se het aantal uren dat
ze hadden geslapen." Ook moest
het proefpanel aangeven of en in
welke mate er sprake was van onge
wenst gedrag. „De antwoorden wa
ren anoniem; iedereen kon vrijuit
reageren."
Impulsen
Volgens Giurge vertonen we na een
slechte nachtrust sneller 'egoïsti
sche impulsen' die niet door zelfbe
heersing binnen de perken kunnen
worden gehouden. „Iedereen heeft
wel eens de neiging om bijvoor
beeld vroeg naar huis te gaan zon
der de baas te informeren. Meestal
geef je niet toe aan die impuls. Als
je dat toch doet, voel je je erna
meestal schuldig en zorg je dat het
niet nog eens gebeurt. Het is be
kend dat een slechte nachtrust de
zelfbeheersing aantast. Slecht sla
pen houdt onethisch gedrag in
stand."
Sommige bedrijven
creëren ruimtes
waar je even
een dutje kunt doen
Dat niet iedereen hetzelfde reageert
op een slechte nacht, komt volgens
Giurge door hun 'morele identiteit',
met kenmerken als vriendelijkheid
en eerlijkheid. Mensen met een la
gere morele identiteit blijken na
een slechte nachtrust vaker geneigd
hun wangedrag de volgende dag te
herhalen.
De neiging tot ongewenst gedrag is
volgens Giurge een gril, die van dag
tot dag kan wisselen. „Wat de reden
ook is voor ongewenst gedrag, een
slechte nachtrust kan ervoor zor
gen dat het moeilijk is om ermee te
stoppen. Vermoeidheid maakt het
moeilijker je over het gevoel heen te
zetten dat je iets niet goed hebt ge
daan en het de volgende dag beter
te doen." Dat kan volgens Giurge
verklaren waarom in sommige or
ganisaties onethisch gedrag zo
hardnekkig is.
Netjes
Volgens Giurge ligt er niet alleen
een taak voor de werknemer, maar
net zo goed voor bedrijven. „Je
wordt al snel gezien als slechte me
dewerker als je na een slechte
nachtrust wat vroeger naar huis
gaat of later begint met werken. Be
kijk het eens vanuit het perspectief
van de werknemer: waarom zou je
daardoor een slechte werknemer
zijn? Zolang je je uren maakt of je
taak netjes vervult, hoeft dat geen
issue te zijn."
Werkgevers zetten soms al stap
pen om goed uitrusten makkelijker
te maken voor hun werknemers,
soms zelfs onder werktijd. „Werk
gevers kunnen hun mensen niet
beter laten slapen, maar je kunt wel
meedenken over een oplossing.
Sommige bedrijven creëren ruim
tes waar je even een dutje kunt
doen."
EISEN
Taxichauffeur
leek mij een fijne
manier om geld te
verdienen én
mensen te
ontmoeten
Privétijd
Een ander verwijt richting de plat
formen is dat het zorgt voor verva
ging van werk- en privétijd. Men
sen staan daardoor altijd 'aan'.
Chauffeurs worden zo
gestimuleerd om
alsmaar nieuwe
donderdag 30 maart 2017
GO
niet ik
Werknemers die een slechte
nachtrust achter de rug hebben,
nemen eerder extra lange pau
zes, gaan vaker te vroeg naar
huis of stelen van hun baas.
Jules van der Leeuw
Rotterdam
—Laura Giurge, onderzoekster
Wat heb je eigenlijk nodig
om Uber-chauffeur te
worden?
CHAUFFEURSKAART
Dat is een soort uitgebreid
rijbewijs, te halen via een
theorie- en praktijkexamen
bij het CBR.
TAXIVERGUNNING
Je dient een eigen onder
neming te hebben, of aan
gesloten te zijn bij een on
derneming die beschikt
over een taxivergunning.
Die is aan te vragen bij
Kiwa, op naam van je on
derneming. Dat kost 144,53
euro.
AUTO
Je hebt een auto nodig met
blauwe kentekenplaten,
boordcomputer en taxiver
zekering. Je kunt ook via
Uber een auto leasen.
2 1
GRATIS*
*Het goedkoopste artikel is gratis. Het aanbod is uitsluitend
geldig op sloggi in enkelverpakkingen. Deze aanbieding is
geldig van 30 maart tot en met 17 april 2017.