f'
É1
24 ZE
I
In het atelier
Ton Koops (1944) woont
sinds 2000 in de Oranjepol
der noordelijk van IJzen-
dijke. Zijn vrouw kon toen in
West-Zeeuws-Vlaanderen aan de
slag als pastoraal werkster. Van het
Noord-Brabantse Giessen naar
IJzendijke: „Het voelde aanvanke
lijk wel als emigreren." Koops
raakte snel ingeburgerd. Zeker
toen hij vrijwillig molenaar van de
Witte Juffer in IJzendijke werd.
Hij is ruim veertig jaar beeldend
kunstenaar. Meestal maakt hij
beelden van metaal. Hoewel, hij
laat een uit de Schelde opgedoken
stuk eikenhout zien. Een cadeau
tje van pastoor Omer Gielliet. Daar
wil hij wel iets mee. In 1978-1979
was De Zalmvisser in Woudrichem
zijn eerste beeld. Gorinchem -der
tig jaar zijn woon- en werkplaats-
nam veertien van zijn werken op
in een wandelroute. Dichter bij
huis werd in 2011 in Oostburg een
door hem ontworpen monument
onthuld ter herdenking van de
oorlogsslachtoffers. „Ik heb daarin
de symboliek verwerkt van de wa
tertoren en de kerktoren. Je kunt
er het bombardement, de ver
woesting en de herrijzenis in
zien."
De thuisbasis in de Oranjepol
der: een woonhuis, een atelier en
een beeldentuin. In de huiskamer
staan Jip en Janneke en hun hond
Takkie in de vensterbank. Het
door Koops ontworpen beeld van
plaatstaal siert sinds 1995 de Waal
kade in Zaltbommel. Het is een
eerbetoon aan Fiep Westendorp
(1916-2004), die vooral bekend
werd als de tekenares van Annie
M.G. Schmidt. In het begin van
zijn carrière was Koops met bron
zen mensfiguren nog wel redelijk
figuratief. Maar dat ging snel over.
„Het materiaal bepaalt je ontwik
keling", zegt hij in de aanbouw
van zijn woning. Hij heeft daar een
verzameling beelden staan die
zicht geeft op zijn ontwikkeling.
Structuur en vorm luisteren nauw
in zijn latere beelden. Een op straat
gevonden verroest stukje autoblik
van een Audi heeft hij op een
houtblok tussen vier gebogen sta
ven -wielen- ingeklemd. Hij heeft
duidelijk een periode gehad,
waarin oud gereedschap een rol
kreeg toebedeeld. We zien een
blokje met twee tapijzers en vier
roestvrijstalen vlaggen. Ook een
oude nijptang past in zijn beeld
taal. Koops: „Toen bekend werd
dat ik oud gereedschap verza
melde, kwamen heel veel mensen
spul brengen. Met het gevolg dat
nu de meelzolder van de molen in
IJzendijke een klein museum is
geworden."
De werkplaats, het eigenlijke
atelier, staat los van de woning. Hij
heeft de werkruimte zelf ontwor
pen en gebouwd. De uitstraling is
die van een Zeeuwse schuur, maar
qua vorm sluit het geheel aan bij
de woning. De ruimte is gevuld
met werkbanken, apparaten en ge
reedschap. Er kan gezaagd, ge
boord, geschuurd en gelast wor
den. Aan de muur hangt een las-
kap. We zien een driepoot met
daarbovenop een spiegel, die als
blad dient. Een van de tafels laat
zich herkennen als een originele
werkbank van een timmerman.
Dat bijna antieke meubelstuk ver
wijst naar de jeugd van de kunste
naar: zijn vader was machinaal
meubelmaker in Waddinxveen en
zelf volgde hij een timmermans
opleiding. Van meestertimmer-
man werd hij beeldend kunste
naar. Een kunstenaar met een tim
mermansoog? Koops: „Momenteel
werk ik vooral met roestvrij staal.
Ik zit eindeloos te frutten en te
zoeken naar de perfecte vorm."
maandag 27 maart 2017
11
Ton Koops in zijn atelier: „Het materiaal bepaalt je ontwikkeling." fotosmechteld jansen
Eindeloos frutten en zoeken
Jan van Damme
Dit is een serie over
Zeeuwse kunstenaars en
hun werkplek.
Vandaag: Ton Koops,
beeldend kunstenaar in de
Oranjepolder bij IJzendijke.
A Een beeldje in wording.
A Jip en Janneke in de vensterbank. A Driepoten in het atelier.
A 'Vogels' in de tuin in de Oranjepolder.