op AutoTrack
CheckCheck AutoTrack
8
24 MAART 1942 DEPORTATIE VAN JOODSE ZEEUWEN
Precies 75 jaar geleden, 24 maart 1942, werden
de joodse Zeeuwen naar Amsterdam
gedeporteerd Ook het gezin Van Wittene
uit Middelburg. Zoon Dries was 9 jaar.
Deportatie
joodse
Zeeuwen
In zijn appartement in het cen
trum van Vlissingen herinnert
de bijna 85-jarige Dries van Wit
tene zich de oorlog. Aanvankelijk
woonde hij in Middelburg, met
zijn ouders, drie zussen, een broer en
nog een broertje op komst. Zijn vader
Maurits was joods. Daarom moest het
hele gezin op dinsdag 24 maart 2942,
met alle andere joodse inwoners van
Zeeland naar Amsterdam verhuizen.
„De vernedering en het apart zetten
begon al eerder tijdens de bezetting.
Mijn vader werkte als kruier op het
station in Middelburg. Daar werd hij
ontslagen. Hij was eerste klarinettist
bij het Middelburgse muziekkorps.
Vaak op zondagmiddag had hij concer
ten in de muziektent op het Molenwa
ter. Hij werd uit het korps gezet. Als
kind werden we naar binnen geroepen
als de Hitlerjugend voorbij ons huis in
de Lange Geere kwam. 'Hier wonen
die vuile joden', riepen ze dan en
spuugden op de deur."
„Op een gegeven moment kwam
mijn vader thuis met papieren, waarop
een grote 1 stond. Zelf had ik geen idee
dat we joods waren. Mijn moeder was
niet joods, we deden thuis eigenlijk
niets aan de godsdienst. Hij heeft uit
gelegd dat die J voor jood stond, en dat
we naar Amsterdam moesten verhui
zen. Ik was nooit verder geweest dan
Vlissingen en Domburg."
We mochten alleen de kleren die
we aan hadden en een verschoning
meenemen. De avond voor we ver
trokken heb ik de paar boekjes die ik
had naar Pieter Seijbel, een vriendje
verderop in de straat, gebracht. Zijn
moeder moest heel erg huilen."
„Mijn moeder was vijf maanden
zwanger en werd in een koetsje van
Labruyere naar het station gebracht.
Mijn vader en de kinderen gingen te
voet. Ik ook. Het was 10 uur. Ons huis
werd verzegeld. Er liepen meer joodse
mensen op straat. Langs de kant ston
den veel Middelburgers. Het was heel
stil. De stoomtrein op het station, we
kregen als gezin een eigen coupé. Mijn
moeder viel flauw, door de spanning.
Een joodse dokter heeft haar geholpen.
Je kon niet naar buiten kijken, de ra
men waren geblindeerd met zwarte
schermen. In Goes zijn we nog eens
gestopt. Het geluid toen we over de
Moerdijkbrug reden, dat was onheil
spellend."
„Op het Centraal Station van Am
sterdam krioelde het van de SS'ers met
herdershonden. We moesten eerst in
bussen, die ons naar barakken brach
ten voor een medische keuring. We
werden gescheiden, moeder met de
meisjes en vader met de jongens. Af
schuwelijk was dat, mijn ouders wil
den per se bij elkaar blijven. Daarna
zijn we gaan zwerven door de joodse
wijken. We belden aan bij willekeu
rige huizen. Vijf kinderen, dat was
steeds te veel. Gelukkig kwamen we
Ons huis was leeg ge
plunderd. Bij de buren
zagen we onze Delfts
blauwe vazen staan
een marktkoopman tegen uit Middel
burg. 'Maurits, wat doe jij hier', zei hij
tegen mijn vader. Hij hielp ons. De eer
ste nacht wist hij een kelder voor ons
te vinden in de hoerenbuurt. Je stond
er tot je knieën in het water, de ratten
liepen over je heen. Ik ben de afgelo
pen jaren een aantal keren geopereerd.
Als ik uit de narcose bijkwam, dan was
ik weer in die kelder. De volgende dag
werden we naar een school op het Jo
nas Daniel Meijerplein gebracht. De
verpleegsters waren joods. Ik herinner
me dat mijn moeder augurken - zure
bommen - had gekocht. Een verpleeg
ster sloeg het bord met de augurken
kapot, omdat ze niet koosjer waren."
„Na een dag of veertien konden we
terecht op een zolderkamertje op de
vierde etage van een huis op de Am-
stelkade. Je kon je er amper bewegen,
er was geen water, geen douche, geen
wc. Op de tweede etage woonde een
Engelse dame, joods. Zij werd tijdens
een razzia opgepakt. Toen konden wij
in haar woning, gemeubileerd en wel.
Als er razzia's waren, zag je de overval
wagens beneden staan. Mijn vader had
op de derde etage de bodem uit een
kast gezaagd en daar een touw vastge
maakt. Kwamen de Duitsers bij ons,
dan verstopte hij zich in die kast, gin
gen ze hoger dan liet hij zich weer zak
ken. Ik heb mijn oma opgepakt zien
worden, toen ze bij ons op visite was.
Met de geweerkolven in haar rug werd
ze een auto ingeduwd."
„De hongerwinter hadden we het
zwaar. Tulpenbollen, suikerbieten,
gras, we hebben het gegeten. Ik was
blond en hoefde geen jodenster te dra
gen. Als het kon stal ik bij de ene boer
een paar klompen, die ik bij een an
dere tegen een paar aardappels ruilde.
Ik zamelde ook blokjes van de tram
rails in, voor de kachel. Toen ik werd
gesnapt, moest ik voor straf in de hou
ding staan op het Frederiksplein en
toekijken hoe verzetsstrijders werden
doodgeschoten."
„Na de bevrijding gingen we terug
naar Middelburg. De ontvangst was
koel. Dat begrijp ik wel, de Middelbur
gers hadden ook veel meegemaakt.
Ons huis was leeg geplunderd. Bij de
buren zagen we onze Delftsblauwe
vazen staan. Dam 12, dat werd ons
nieuwe adres. Mijn vader werd be
heerder in het wederopbouwkamp
aan de Seisweg. Daar zaten veel man
nen, die aan de wederopbouw van
Middelburg werkten. Zelfben ik in de
horeca terechtgekomen, in de keuken
en in de bediening."
„Mijn zus Nel is anderhalfjaar gele
den overleden. Ik mis haar. Om de dag
belden we met elkaar om over de oor
log te praten. Samen zijn we ook te
ruggeweest op het zolderkamertje in
Amsterdam. Toen heb ik vreselijk
moeten huilen. Nu bel ik veel met
mijn jongere zus Sara, die al zestig jaar
in Amerika woont."
DE GESCHIEDENIS VAN JE VOLGENDE AUTO IN
EEN GRATIS CARFAX-RAPPORT T.W.V. 17,95
miQ
□BHX
vrijdag 24 maart 2017
PC
De trein was geblindeerd
Jan van Damme
-Dries van Wittene
Vanaf januari 1942
werden joodse Ne
derlanders in Amster
dam geconcentreerd.
De nazi's lieten daar
joodse wijken inrich
ten. Na Zaandam,
Utrecht, Zandvoort en
Delfzijl waren op 24
maart 1942 de joden
in Zeeland aan de
beurt. Die dag ver
trokken er circa tach
tig joodse Zeeuwen
per trein vanuit Vlis
singen, Middelburg en
Goes naar Amster
dam. Op 2 mei wer
den de eersten naar
Westerbork getrans
porteerd, op 7 sep
tember werden er
voor het eerst joodse
Zeeuwen vergast in
Auschwitz. Ongeveer
25 Zeeuwen overleef
den de vernietigings
kampen.
Vandaag begint in
Zierikzee om 10.50
uur een stille tocht
van de Radar Jena
planschool J.L. de
Jonge naar het joods
monument aan de
Grachtweg. Daar is
om 11.00 uur een
herdenking.
Dries van Wittene: „Langs de
kant stonden veel Middelburgers.
Het was heel stil." foto mechteld jansen
EXCLUSIEF
HcIaIrIf *W Snelle check
Mogelijke voertuigschade
Op basie van de Wacht op Keuren (WOK) historie e er geen mogelijke
gevonden door CARFAX
Taxi
Niet als taxi gebruikt
Wereldwijde database zoekopdracht
Geen internationale vermeldingen gevonden
APK
rcTOrAn Terugroepactie*
Terugroepacties
Op dit moment rijn ar geen terugroepacties w
muit de fabnkw gemeld Geen terugroept
noties gemeld
C A R F Afl Highlights
Tellerstandoordeel
Gebruikers
vorige gebruiker
Teaerstandoordeei logisch
Datum oordeel 28-02-2017
Opgegeven taeerstand 95.142
Niet-oancu ere eigenaren 1
Inspecties
Laatste keuring: 15-06-2016
APK-verva datum: 1508-2017
