1
7
Vers bloed en blauw bloed in de nieuwe Kamer
EUWS 11
formatie
Waar is koning
tijdens formatie?
VVD, CDA en D66
gaan weliswaar
formatiegesprekken
aanmetGroenLinks,
maar enthousiasme is
alleen bij D66te
bespeuren.
Waar CDA-leider Sybrand Buma
spreekt van gesprekken 'die je moet
doorlopen', zegt Alexander Pech-
told (D66) dat het 'moet lukken'.
Voor de een lijken de besprekingen
een verplicht nummer, de ander
wil heel graag. Een ingewijde zegt:
„De een zit er met enthousiasme,
de ander vanuit realisme."
Na vier etmalen van verkennin
gen met Edith Schippers - en een
groepsgesprek - gaan VVD, CDA,
D66 en GroenLinks desalniettemin
een poging doen om te kijken of
een verbond kans van slagen heeft
Niet alleen omdat het de winnaars
van de verkiezingen zijn, maar po
litiek is ook dossieropbouw. Als een
coalitie wel of niet lukt, moet je pre
cies kunnen uitleggen waarom.
Daarom zingt iedereen een ander
wijsje wanneer Rutte, Pechtold,
Buma en Klaver na krap twee uur
bekendmaken volgende week in
houdelijk te gaan sparren.
Ook Klaver lijkt in alles van plan
te zijn om z'n 'idealen' niet over
boord te gooien. „Het wordt heel
moeilijk. Maar ik wil onze idealen
verwezenlijken. En als we dat kun
nen doen door in een kabinet te
gaan zitten, hebben we de verant
woordelijkheid dat te onderzoe
ken." Daarbij voelt hij zich gestut
door een peiling van Kantar Public,
waarin 66 procent van zijn achter-
ban vindt dat GroenLinks moet
regeren met WD, CDA en D66.
In het 'motorblok' van VVD,
CDA en D66 klinkt het tegelijk niet
als een geoliede machine. VVD en
CDA zijn sceptisch over een goede
De een zit er met
enthousiasme,
de ander
vanuit realisme
uitkomst. CDA-leider Sybrand
Buma maakt er geen geheim van
dat deze poging ook gedaan moet
worden voor de kiezer. Die snapt
anders niet waarom er geen seri
euze poging is gedaan. Toch doet hij
de gesprekken niet af als een be
leefdheidsrondje. „We moeten echt
zien hoever we komen."
Het aantal hoofdpijndossiers
reikt niettemin ver. Dat CDA en
VVD op het vlak van klimaat bot
sen is helder, maar Rutte commit
teerde zich al aan internationale
verdragen: dat biedt uitwegen. Veel
meer zorgen hebben die rechtse
partijen over het verhogen van uit
keringen zoals GroenLinks wil, het
verkleinen van inkomensverschil
len of een groener belastingstelsel.
Buma: „En ik hoor weinig over zorg
en immigratie, terwijl we op die
punten fundamenteel anders den-
Alsjeecht beleid
wilt maken, is 76
Kamerzetels wel
heel krap
REGIE
ken en dat zorgen zijn die ook bij
GroenLinks prioriteit hebben."
Pechtold wijst alle knelpunten
van de hand. „Dit moet lukken",
zegt hij. In zijn partij hoopt men
vurig dat het niet slechts een vin
geroefening is voor serieuzer ge
sprekken met de Christenunie als
alternatief voor GroenLinks.
D66'ers rekenen elkaar voor hoe
klein de meerderheid van die coali
tie met 76 zetels zou zijn. „En als je
echt beleid wilt maken, is dat wel
heel krap. Er lopen hier net te veel
mensen rond die naam willen ma
ken met het om zeep helpen van
die meerderheid."
Daarom moest ze het opnieuw
doen bij Kamervoorzitter Arib.
Zelf kon Diks er wel om lachen.
„Meer aandacht voor het Fries is
altijd goed", zei ze na afloop.
Kamerleden kunnen kiezen
tussen een eed ('Zo waarlijk helpe
mij God almachtig') of een belofte
('Dat verklaar en beloof ik'). Be
halve in het Nederlands mag dat
ook in het Fries.
Diks koos voor dat laatste, maar
sprak alleen het tweede deel van
de zin uit. Pas een tweede keer zei
ze het goed en was ze formeel Ka
merlid: „Dat ferklearje en ünthjit
ik."
Diks is niet de enige nieuwko
mer in de blauwe Kamerzetels.
Van de 150 leden van de 'oude' Ka
mer vertrokken er 71.
Daarnaast nemen acht be
windslieden van het demissionair
kabinet-Rutte II plaats in de
blauwe zetels.
Arib sprak haar medeleven uit
met haar Britse collega's, die
woensdag werden opgeschrikt
door de terroristische aanslag bij
het parlement in Londen.
De drie Kamerleden van Denk
bleven enkele seconden staan uit
protest tegen de plaats in de verga
derzaal die aan hen is toegewezen.
De griffier nam eerst Arib, die
hoopt dat de Kamer haar volgende
i De Kamerleden van
Denk bleven enkele
seconden staan uit
protest tegen de hun
toegewezen plaats
week herkiest als voorzitter, de
belofte af. Daarna volgden de an
dere 149 leden. Ongeveer twee
derde koos voor de belofte, de rest
voor de eed.
Voorkeurstemmen
SGP-voorman Kees van der Staaij
is het langszittende Kamerlid.
PW-leider Geert Wilders en Arib
volgen hem op de voet.
De nieuwe Kamer telt een aan
tal bekende Nederlanders, zoals
advocaat Theo Hiddema voor
Forum voor Democratie en voor
malig tv-presentatice Léonie
Sazias voor soPlus.
Ook telt de Kamer twee leden
van adel. Maurits von Martels is
jonkheer en boer en stond op een
onverkiesbare 44ste plaats van de
CD A-lijst. Maar omdat hij vol
doende voorkeurstemmen had, zit
hij nu toch in de Kamer.
De tweede is Corinne de Jonge
van Ellemeet van GroenLinks, die
zichzelf jonkvrouw mag noemen.
vrijdag 24 maart 2017
GO
ledereen zingt ander wijsje
Tobias den Hartog
Jan Hoedeman
Den Haag
Rutte, Buma, Pechtold en Klaver kijken allen op hun eigen manier aan tegen de formatiegesprekken
van hun partijen. Volgende week gaan ze om de tafel, fotoanp
—Ingewijde
D66'ers
Sinds 2012 neemt het parle
ment de formatie in eigen
hand. Een meerderheid vindt
het niet meer kunnen dat een
ongekozen staatshoofd de
regie heeft.
De voorzitter van de Tweede
Kamer heeft de rol van de
koning overgenomen. Die
benoemt een verkenner, die
speurt naar coalitiemogelijk
heden. De verkenner geeft de
Tweede Kamer een advies.
Deze wijst na een debat dan
weer een informateur aan, die
ermee aan de slag gaat.
De koning wordt op verschil
lende momenten wel geïnfor
meerd over hoe de zaak er
voor staat. Maar mondjes
maat. Want de Tweede Kamer
wil uitstralen dat zij de baas is.
Mocht door onvermogen van
de Tweede Kamer de zaak in
de soep lopen, dan wordt de
oude methode met de koning
weer van stal gehaald.
Kamerlid Isabelle Diks van
GroenLinks zal haar eerste dag
als lid van de Tweede Kamer
niet snel vergeten. Zij legde de
belofte in het Fries af, maar
deed dit verkeerd.
Hans van Soest
Den Haag
De drie Kamerleden van Denk bleven staan, omdat ze het niet
eens zijn met de plek van hun zetel, fotoanp
