E 17
De Brexitroute
den. Efklidis Tsakalotos - de
nieuwe Griekse Dijsselbloem -
mag dan maar tot zijn vijfde in
zijn geboortestad Rotterdam heb
ben gewoond, hij heeft toch iets
meegekregen van dat 'niet lullen
maar poetsen'. En hij onderhan
delt, zeggen Brusselse bronnen,
een stuk prettiger dan zijn illus
tere voorganger Varoufakis. Dat
geeft de burger moed.
Het neemt niet weg dat de druk
op de hardliners binnen de euro-
groep langzaam maar zeker wordt
opgevoerd. Met name de zuide
lijke landen moeten niets hebben
van de financiële spierballentaal
van Dijsselbloem en zijn Duitse
souffleurs. In het parlement gaat
het er nog een tikje harder aan toe.
Daar is Dijsselbloem voor zijn ei
gen socialistische partijgenoten,
die steevast Tsipras op hun verga
deringen uitnodigen, een 'finan
ciële sadist' die hongerige Griekse
bejaarden een kersttoeslag ont
houdt, terwijl er wel 280 miljard
steun in de zakken van 'kapitalis
tische' schuldeisers verdwijnt.
Met zulke vrienden heb je geen
vijanden nodig.
Kwijtschelden
Wat de zaak nog verder kan com
pliceren, is de rol van het Interna
tionaal Monetair Fonds: onduide
lijk is of het IMF meedoet aan de
lopende steunoperatie. Duitsland
en Nederland staan daarop, maar
volgens zijn eigen regels mag het
IMF alleen landen steunen die op
den duur weer op eigen benen
kunnen staan.
Dat kan volgens het IMF in dit
geval alleen als Europa de Grieken
een deel van hun schuld kwijt
scheldt. Als Duitsland daar al over
zou piekeren, dan toch zeker niet
vóór de verkiezingen dit najaar.
Afgelopen maandag leverde een
belangrijke vergadering van mi
nisters van Financiën van de euro
landen opnieuw geen akkoord op.
Het laatste reddingsprogramma
uit 2015 ligt alweer meer dan een
jaar achter op schema. En zoals va
ker ligt de Griekse regering dwars
bij het accepteren van ingrijpende
hervormingen.
Dat premier Alexis Tsipras geen
haast maakt, is vanuit financieel
oogpunt wel te verklaren. Zelfs als
hij nu geen cent meer krijgt van de
internationale geldschieters, kan
hij het tot in juli uitzingen. Ook
twee jaar geleden gingen de Grie
ken tot het gaatje, en schortte de
regering wegens geldgebrek zelfs
een aflossing aan het IMF op. Pas
op het allerlaatste moment ging
Tsipras overstag.
Impopulair
De nieuwe hervormingen zijn in
Griekenland mateloos impopulair.
Opnieuw korting op de pensioe
nen, de positie van werknemers
op de arbeidsmarkt verslechtert,
de belastingvrije voet gaat omlaag;
daarvoor hebben de Grieken in ja-
nuari 2015, en nóg eens in septem
ber van dat jaar, niet massaal op de
linkse Tsipras gestemd.
Tsipras beloofde het allemaal
anders te doen, maar daarvan is
vrijwel niets terechtgekomen. En
dat komt zijn populariteit niet ten
goede. In een peiling van afgelo
penweekend scoort Tsipras' partij
Syriza een magere 13,5 procent.
Verkiezingen kan Tsipras nu niet
gebruiken. Wat hem rest is de on
derhandelingen met de geldschie
ters hard spelen, te beginnen in
juli als de Grieken hun schuldei
sers een slordige 7 miljard moeten
terugbetalen.
Toch gaan de golven vooralsnog
minder hoog dan twee jaar gele-
En als de EU toch geld wil? „Dan
klappen de onderhandelingen
vroeg en komt er dus geen deal.
Ook prima. Daar kunnen wij
mee leven."
Drie opties
Zsolt Darvas, die voor de Euro
pese denktank Bruegel aan het
rekenen is, spreekt nu al van 'het
meest controversiële en moei
lijkste onderdeel van de Brexit-
onderhandelingen'. „Een over
zicht maken van bezittingen en
leningen van de EU is makkelijk.
Maar de boedelscheiding is juist
zo ingewikkeld, omdat het heel
moeilijk is te bepalen of het Ver
enigd Koninkrijk moet opdraaien
voor de betalingsbeloften die het
eerder deed als lid van de EU."
Er zijn drie opties, legt Darvas
uit. „De simpelste en gunstigste
voor het Verenigd Koninkrijk is
dat ze de geldkraan direct dicht
draaien op de dag dat ze uit de
EU stappen: 29 maart 2019."
De tweede mogelijkheid is dat
het VK voldoet aan alle beta
lingsverplichtingen en beloften
die het als EU-lid tot 29 maart
2019 aangaat. „Dat zou betekenen
dat er nog een paar jaar na het
vertrek moet worden doorbe
taald aan verschillende lange-
termij nproj ecten."
De derde en duurste optie voor
het VK is dat de Europese Unie
het land houdt aan de begroting
tot 2020 waar de Britten eerder
mee instemden. „Daar staan toe
zeggingen in tot 2025", zegt Dar
vas. „Dan kan het bedrag oplo
pen tot 60 miljard euro."
Als het VK direct zegt: je krijgt
geen cent, betekent dat volgens
Darvas het einde van de onder
handelingen. De EU zal de Brit
ten dan ook niets meer gunnen,
ze bijvoorbeeld niet tegemoetko
men over zaken als toegang tot
de interne markt. Er moet een
compromis komen, er moet
goodwill zijn."
Afrekenen
Als de Britten de rekening toch
verscheuren, schieten ze zichzelf
in de voet, zegt Darvas. „Geen
deal is geen goed idee. Het Ver
enigd Koninkrijk heeft econo
misch meer te verliezen dan de
Europese Unie."
Ook in Brussel zijn de messen
geslepen. „Het Verenigd Konink
rijk moet zich voorbereiden op
een forse rekening", dreigde
Jean-Claude Juncker, voorzitter
van de Europese Commissie. Het
standpunt van de EU is duidelijk:
de Britten mogen er niet makke
lijk vanaf komen. Een woord
voerdervan de Commissie verge
leek het Britse vertrek met een
rondje geven in een café: „Als je
dat voor een groep van 27 man
doet, kun je niet zomaar weglo
pen zonder af te rekenen."
donderdag 23 maart 2017
29 maart 2017
Theresa May stuurt
de 'opzegbrief Euro
pese Unie' naar Do
nald Tusk, voorzitter
van de Europese
Raad. Brexit begint.
30/31 maart
Donald Tusk stuurt
een onderhandelings
concept naar de 27
EU-lidstaten. Hierin
staan de belangrijkste
punten die de EU uit
de onderhandelingen
wil slepen.
najaar 2018
begin 2019
Akkoord Brexit-
onderhandelaars
van de EU en het
Verenigd Koninkrijk.
Daar zijn
ze weer:
de Grieken
Alexis Tsipras staat lijnrecht
tegenover Jeroen Dijsselbloem.
FOTO'S ANP, AFP
Athene/Brussel
6j%
van de stemmen zou premier
Tsipras krijgen, als er nu ver
kiezingen zouden zijn.
De geplande hervormingen
maken hem niet populair.
Alle ogen zijn opnieuw gericht
op Griekenland, nadat in
Athene acht bombrieven zijn
onderschept. Natuurlijk zitten
niet alle Grieken explosieve
pakketjes in elkaar te knutse
len voor strenge Europese
geldschieters, maar de frus
tratie ten aanzien van de EU
en het IMF zit diep.
Frans Boogaard
Thijs Kettenis
naar
u
Het Britse parlement
stemt over de Brexit-
deal. „Take it or leave
it", zegt Theresa May.
Buitengewone EU-
top waarin het onder
handelingsconcept
wordt besproken en
de strategie wordt
bepaald.
juni 2017/
najaar 2018
Brexit-onderhande-
lingen in Brussel.
najaar 2018
Minimaal 20 van de
27 EU-lidstaten moe
ten instemmen met
de deal. Het akkoord
gaat naar het Euro
pees Parlement voor
bekrachtiging.
W 29 maart 2019
Verenigd Koninkrijk
stapt uit de Euro
pese Unie.
Deal or no deal.
W juni
De Europese Raad
keurt het onderhande
lingsconcept goed.
Chef-onderhande
laar van de EU Mi
chel Barnier krijgt
een mandaat. De of
ficiële onderhande
lingen beginnen.
