Geert Wilders blijft buiten de formatie
II
EUWS 11
de formatie
Laat ik het ronduit
zeggen: deze
coalitie heeft niet
mijn voorkeur
Dag 4
kan ik zaken doen." Vraag is of er
al chemie met Rutte is. Klaver
noemde de premier in de cam
pagne 'zo glad als een aal', terwijl
Rutte hem minzaam 'mijn jonge
vriend' noemde. De twee delen
een liefde voor Indisch eten, dus
kropen ze net vóór die sneren
nog bij elkaar voor een maaltijd,
zoals Rutte dat vaker doet om te
genstanders te paaien.
TELEURGESTELD
sen, maar niemand wil degene zijn
die Klaver wegstuurt. Dus is het de
vraag hoe hij zich vandaag opstelt.
Hoe groen vooral. Acht jaar gele
den wond Klaver zich als voorzitter
van de CNV-jongeren nog op over
Milieuminister Cramer (PvdA) die
zich niet ferm opstelde ten aanzien
van het Klimaatakkoord van Ko
penhagen. „Ze zegt nu al dat het
een politiek compromis zal wor
den. Wat zit er voor kronkel in de
hoofden van deze mensen? Ze dek
ken zich nu al in tegen gezichtsver
lies! 'Lastig lastig' zuchten ze alle
maal. Ja hallo, dan had je maar geen
bestuurder moeten worden!"
Op het eerste gezicht doet het
een beetje denken aan Diederik
Samsom die als secondant van
Wouter Bos in 2003 voor het eerst
aan de formatietafel verscheen. De
mond van CDA-onderhandelaar
Maxime Verhagen viel open toen
Samsom een tas met 5.000 handte
keningen tegen kernenergie op ta
fel gooide. Dat activisme stond het
pragmatisme in de weg. Klaver is
verder dan Samsom was in 2003,
zegt men. Hij sloot drie jaar geleden
al een deal met de WD. Met VVD-
Kamerlid Pieter Duisenberg moest
hij eruit zien te komen over het
leenstelsel. PvdA en D66 zeiden: als
de uiterste vleugels - VVD en
GroenLinks - eruit komen, dan zijn
wij ook akkoord.
De band die tussen de twee ont
stond, was uiteindelijk cruciaal. Ze
vertrouwden elkaar en kwamen
eruit, bij kaarslicht op de veranda
bij Duisenberg thuis. Klaver
daarna: „De VVD heeft afschuwe
lijke ideeën, maar met Duisenberg
De één leidde twee kabinetten, de
ander was mede-architect van één
van die twee. Klaver weet zich in
taai gezelschap met Rutte en Buma,
als hij vandaag met hen in de Stad
houderskamer plaatsneemt bij ver
kenner Edith Schippers.
Nog los van de inhoudelijke af
stand die moet worden overbrugd,
is het de vraag of Klaver zich als on
derhandelaar staande kan houden.
Hij is jong, leidde nog geen grote
fractie en heeft maar een handvol
deelakkoorden op zijn naam.
Vooruit, hij weet zich vandaag
gesteund door D66'er Alexander
Pechtold, tegenover de rechtse lei
ders. „Maar het is net als met water
trappelen. Niemand kan je daarbij
helpen: je moet zelf boven water
blijven", weet een ingewijde.
Gisteren liet Klaver wellicht vast
een vleugje van zijn tactiek zien. In
een e-mail aan de leden van Groen
Links stelt hij enerzijds de activis
ten gerust die het niet zien zitten
überhaupt met de WD te gaan on
derhandelen: „Laat ik het ronduit
zeggen, deze coalitie heeft niet
mijn voorkeur. Laten we eerlijk
zijn: de verschillen tussen onze
partijen zijn erg groot."
Alternatief
Tegelijk lijkt hij de geesten juist rijp
te maken voor het gegeven dat een
linkser alternatief er niet is, mocht
de partij toch macht willen. Een
coalitie zónder de VVD zit er niet
in, schrijft hij. „Inmiddels is duide
lijk dat CDA en PvdA daaraan niet
meewerken." Niet dat een coalitie
van VVD, CDA, D66 en Groen
Links overloopt van slagingskan-
Boek nu een vakantie met gegarandeerd vertrek!
peterlanghout.nl/0172-468800 Persgroep23/3
donderdag 23 maart 2017
GO
maart
Hoe groen is Klaver nog na
'n rondje onderhandelen?
Er komt geen formatie
met de VVD, CDA en
PVV. Geert Wilders
sloot eerder uit in een
kabinet te gaan met
Mark Rutte, maar
kwam daar gisteren op
terug. Hij liet aan ver
kenner Edith Schippers
weten in gesprek te
willen, maar CDA-leider
Sybrand Buma en VVD-
leider Mark Rutte lieten
kort daarna telefonisch
weten niet te willen.
De twee zeiden vol
gens de PVV-leider een
toelichting te willen
geven aan Wilders,
maar sloten inhoude
lijke gesprekken uit.
Zowel het PVV-beleid
als Wilders' uitspraak
over Marokkanen staan
in de weg. Wilders is
teleurgesteld: „Ze zet
ten onze 1,5 miljoen
kiezers bij het vuil."
Buma in reactie: „Hij
heeft de afgelopen vier
jaar niets gedaan om
verschillen te overbrug
gen, hij heeft ze eerder
groter gemaakt. Als hij
nu opeens zielig in een
hoekje gaat zitten, is hij
echt vier jaar te laat."
Schippers had Wilders
uitgenodigd om te pra
ten over een verzoe
ning met de VVD en het
CDA, de twee partijen
die het minderheidska
binet Rutte I vormden,
dat ten val kwam toen
gedoogpartner PVV in
2012 zijn steun introk.
Buma zei dat zijn erva
ringen in Rutte I hem
hebben geleerd dat re
geren met de PVV 'niet
werkt'.
—Jesse Klaver in e-mail
Den Haag
Dat hij campagne kan voeren is
bewezen, maar alle ogen richten
zich nu op Jesse Klaver als on
derhandelaar, als hij vandaag
aanschuift bij de veel rechtsere
Mark Rutte (VVD) en Sybrand
Buma (CDA). „Hij moet zelf
boven water zien te blijven."
Tobias den Hartog
Jan Hoedeman
Jesse Klaver op het Binnenhof waar hij zich vandaag moet bewijzen als onderhandelaar, fotoanp
5 dgn Edinburgh Royal
Military Tattoo
Compleet v.a. 549
Duizenden liefhebbers van dans, muziek
en theater komen om te genieten van
het festival.
O Vertrek 3 aug. BE43475
10 dgn Pyreneeën en Lourdes
Compleetv.a. 599
Geniet van de Pyreneeën. We nemen u ook
mee naar Pau, Biarritz en St. Jean de Luz.
O Vertrek 26 mei en 1 sept.
BE39273
10 dgn Het mooiste van Kroatië
Compleet v.a. 599
We bezoeken de Plitvice meren, het
binnenland van Istrië en de plaatsjes
Moscenice, Lovran en Opatija.
O Vertrek 12 mei.
BE43489
12 dgn Rome-Pompeï-Sorrento
Compleetv.a. 749
Tijdens deze rondreis langs Rome,
Pompeïen Sorrento ziet u het mooiste
van Italië
O Vertrek 29 mei en 24 juli.
BE39312