KUt
JNEN
WE
PRATEN?
k
EUWS 11
Wanneer het misging op
kunnenwepraten.nl was dat doordat iemand
de ander dom, blind, naïef of egoïstisch
noemde. Ook politieke partijen maken zich
daaraan schuldig, constateert Joris
Luyendijk. „Gooi de woorden 'populist' en
'elite' het raam uit."
Na de verkiezingsover
winning van Trump vo
rig jaar was ik in een
soort paniek. Eerder had
Groot-Brittannië voor
een Brexit gestemd zonder een mo
ment serieus naar de gevolgen te kij
ken. Nu kozen miljoenen Amerika
nen een man die hen hun toegang tot
medische zorg beloofde af te nemen.
Intussen stond in Nederland Wilders
bovenaan in de peilingen.
Ik voelde me machteloos: ik be
greep gewoon niet waarom miljoe
nen mensen kozen wie ze kozen. Het
leek zo irrationeel en onlogisch. Als
er iets eng is, dan is het mensen die
niet voor rede vatbaar lijken.
Ik besloot onlinegesprekken te or
ganiseren tussen PW-kiezers en
sympathisanten van de PW, en
mensen uit mijn eigen links-progres-
sief-liberale bubbel. Dit werd kun-
nenwepraten.nl dat gisteren werd af
gesloten. Negen keer ging een PW'er
in gesprek - althans dat was de be
doeling want de eerste paar keer
haakte de PW'er meteen af.
Fascinerend
Gaandeweg ging het lopen, en soms
was de interactie ronduit fascinerend
- met name die met de elektriciën uit
de Rotterdamse haven, de gepensio
neerde islamcriticus, de sociologie
gestudeerd hebbende Trump-fan en
de alleenstaande bijstandsmoeder. Er
blijkt absoluut te praten met PW-
kiezers. Niet met allemaal, en zeker
niet met sommige pestkoppen die op
Twitter, Facebook en in reageersec-
ties onder sommige artikelen de boel
expres verstieren. Maar de PW'ers
Ga ervan uit dat degene
met wie jij het oneens
bent, oprecht is
die meededen op kunnenwepra-
ten.nl hadden concrete argumenten
voor hun steun aan Wilders, en over
argumenten valt prima te praten.
Tenminste, als je ook echt wilt pra
ten. Het wordt niks als je enkel praat
met het doel de ander over te halen -
en het gesprek voor jou dus mislukt
is wanneer de ander vasthoudt aan
diens mening. Verder helpt het
enorm als je iets doet dat geen mens
makkelijk afgaat, namelijk de moge
lijkheid openhouden dat de ander
iets weet of begrijpt dat jij nog niet
doorhebt - in plaats van andersom.
Hier viel me op dat veel PW'ers dit
precies zo moeilijk vinden als talloze
in de linkse bubbel. Het zijn net
mensen, die PW'ers.
Neo-nationalist lijkt me
veel beter woord voor
Wilders en de PVV
Dus ja, we kunnen praten, en zelfs
zonder die nieuwsgierigheid kan het.
Maar het gaat niet zonder iets dat in
Engels mooi 'honest disagreement'
heet; oprechte onenigheid. Je moet
ervan uit gaan dat degene met wie jij
het oneens bent, oprecht is. Wat mij
steeds weer opviel wanneer het mis
ging op kunnenwepraten.nl was dat
een van beiden of allebei de ander af
schreef: jij vindt dit alleen maar om
dat je politiek correct/ racistisch/
egoïstisch/ emotioneel/ dom/ verbit
terd/ blind/ naïef/ corrupt/ bent.
Zo komen we nergens en wie met
deze blik naar de politiek kijkt, ziet
hoe politieke partijen dagelijks het
verkeerde voorbeeld geven. Wie niet
denkt dat verdere immigratie goed is
voor Nederland is daardoor nog niet
meteen een racist. Wie niet gelooft
dat Europese Eenwording wenselijk
of haalbaar is, is niet automatisch een
neonazi. Er bestaan redelijke argu
menten voor deze standpunten, en
het probleem met de gevestigde orde
in politiek en media in de afgelopen
veertig jaar was dat die redelijke ar
gumenten nergens werden verwoord
of getolereerd.
Zo radicaliseerden tegenstanders
van immigratie en Europese eenwor
ding, en begonnen ze precies het
zelfde te doen als die gevestigde orde.
Luister maar hoe Wilders in een in
terview met de NOS simpel ontkent
dat zijn tegenstanders te goeder
trouw zijn: 'Mijn doel is om de waar
heid te spreken die andere partijen
niet durven uit te spreken. Omdat ze
bang zijn om voor racist te worden
uitgemaakt, bang zijn om bedreigd
te worden, misschien bang zijn om
voor de rechter te komen. Of bang
zijn om niet meer de volgende keer
gevraagd te worden om mee te gaan
regeren.'
Lafheid
Hier zegt Wilders in feite dat alleen
hij het beste wil voor Nederland. De
rest doet het uit lafheid of corruptie.
Zo maakt Wilders het debat dat hij
beweert als enige te durven voeren
juist onmogelijk - helemaal met een
verkiezingsprogramma van een
A4'tje. Het punt is dat de andere par
tijen hier volgens mij diep in hun
hart heel tevreden mee zijn. Want
zo hoeven ook zij zich niet echt in
houdelijk te verantwoorden. Aldus
kan het CDA voor Europese eenwor
ding blijven en intussen speciaal
voor de verkiezingscampagne wat
PVV-light geluiden maken. Tegelijk
ontkennen die traditionele partijen
net zo hard dat Wilders het beste wil
voor Nederland, en gaan ze totaal
niet in op de vragen die Wilders, te
midden van alle provocaties, gehits
en gestook wel degelijk op de agenda
heeft weten te zetten.
'Oprechte onenigheid', dat hebben
we nodig en een goede stap lijkt me
dat de woorden 'populist' en 'elite'
het raam uit gaan. Want dit zijn pre
cies de soort termen waarmee je de
oprechtheid van de ander ontkent.
'Neo-nationalist' lijkt me beter voor
Wilders en de PW. Een beter woord
voor 'elite' heb ik nog niet gevonden,
maar is wel nodig. Wie helpt?
maandag 20 maart 2017
.JJ®
AOv (^ovt&ipoHdeul WN1
kunnenwepraten.nl
'Politieke partijen
geven dagelijks het
verkeerde voorbeeld'
Joris Luyendijk
'•A
V,
Joris Luyendijk.
FOTO HOLLANDSE HOOGTE
