'IN ELK
VOORWERP
ZIT WEL EEN
BEPAALD
PERSONAGE
VERSTOPT'
haJ/ïe
De 29-jarige Gantz schakelde alle hulp
troepen in die ze kon mobiliseren - zo
breide moeder Loes Luca het truitje van
de titelfiguur.
Gantz: „Als ik je één tip mag geven,
dan is dat: lees The Animation Survival
Kit van Richard Williams. Hij won een
Oscar voor Who Framed Roger Rabbit,
en zijn boek is dé animatiebijbel. Heel
toegankelijk en geestig geschreven.
„Mensen denken vaak dat je voor stop-
motion enorm geduldig moet zijn. Nou,
dat ben ik niet. Wél moet je over een
lange adem beschikken. Een belangrijke
les is dat je niet moet gaan bijhouden
hoeveel frames je in totaal hebt geani
meerd, dan word je gek! Aan de negen
minuten van Edmond werkte een heel
team een heel jaar. Soms dag én nacht.
„Omdat het mijn eerste keer stop-
motion was, maakte ik ook zo'n beetje
elke fout die je kunt maken. Had ik het
armatuur, dat is het inwendige skelet
dat scharniert, gelijmd in plaatst van
gesoldeerd. En viel er halverwege een
scène zomaar een arm van de Edmond-
pop af. Konden we weer van voor af aan
beginnen.
„Tegenslag hoort erbij. Als je een
stop-motionfilm wilt maken, moet je
het vooral leuk vinden problemen op te
lossen. Maar maak het vooral niet té in
gewikkeld, je kunt ook wat simpeler be
ginnen. Ben je geen kleitalent, knip dan
figuurtjes van papier uit, dan heb je veel
sneller resultaat. En vergeet volgende
keer niet de tafel vast te lijmen." Par
don? „Ja, dat is echt een toptip. Het is
al funest als er ook maar iets onbedoeld
een millimeter verschuift. Alles moet
rotsvast staan. In plaats van de tafel
poten vast te lijmen, kun je ook een
hoekje van hout timmeren die als een
stootbumper om het statief staat."
Stop-motion?
Ga dat zien!
Als Gantz een nieuwkomer is, dan is
Patrick Raats een stop-motionveteraan.
„Vijfentwintig jaar geleden leerde ik het
vak, bij de Toonder Studio's, met het
animeren van Loekie de Leeuw. Een
geweldige leerschool, want we maakten
zo'n driehonderd filmpjes per jaar."
Hoewel het arbeidsintensieve karakter
en het daarbij behorende prijskaartje
maken dat bedrijven vandaag de dag de
computer verkiezen boven basismateri
aal als klei en hout, hoeft Raats nog niet
te denken aan stoppen. Naast vrij werk
brengt hij voor commerciële klussen
zo'n beetje van alles tot leven, van lever
worsten en croissants tot mobieltjes.
Bewust houterig
Patrick Raats: „Bestaande objecten ge
bruiken is ook voor beginners prima te
doen. In elk voorwerp zit wel een be
paald personage verscholen. Laat maar
eens een kopje over het aanrecht dansen.
En sleutel niet een complexe pop in
elkaar, maar ga met een lego- of play-
mobielfiguur aan de slag. Van dat soort
vingeroefeningen steek je meer op, dan
dat je meteen heel ambitieus van start
gaat. Hoe korter, hoe beter. Eén minuut
animatie lijkt kort, maar het is meer dan
voldoende om een verhaal te vertellen.
Ik zou de meeste aandacht in het scena
rio en een goed idee steken.
„Veel mensen staren zich blind op
techniek. Maar als het verhaal geinig is,
vergeeft de kijker je onvolkomenheden.
Omgekeerd niet. Kijk maar eens naar de
allereerste Wallace Gromit, uit 1989.
Technisch misschien niet perfect, maar
het verhaal sleept je mee. Het is geen
schande als je een vingerafdruk in de
klei ziet. Integendeel, dat is juist de
charme. En mijn laatste advies: veel
stop-motionfilms bekijken! Daar leer
je misschien wel het meeste van."
Dat kan van 22 tot en met 26 maart in
Utrecht, op de twintigste editie van het
Holland Animation Film Festival, waar
naast Edmond ook de twee voor een
Oscar genomineerde lange stop-motion-
films Kubo and the Two Strings en Ma vie
de Courgetteop het menu staan, naast
tal van andersoortige animatie uiteraard.
Daarin wordt overigens ook regelmatig
geprobeerd dat ouderwetse, 'gezellige'
stop-motioneffect te simuleren. Kijk
maar eens goed naar een volledig met
de computer gemaakte film als de Lego
Batman-film, waarvoor de makers heel
wat rekenkracht inzetten om de anima
ties bewust houterig te maken. Of het
spectaculaire slotgevecht uit Miss Pere
grine's Home for Peculiar Children, waar
mee Tim Burton een ode brengt aan de
meest invloedrijke stop-motionscène
uit de filmgeschiedenis: het levende
skelettengevecht uit Jason and the Argo
nauts, uit 1963. Die skeletten zijn niet
kapot te krijgen en datzelfde geldt voor
het fenomeen stop-motion: of dat nu in
de bios, op tv, op YouTube, of toch aan
die keukentafel is. «I
iCOURCETTEc
- Patrick Raats
Volwassen kinderfilm
Ma vie de Courgette (in het Nederlands uitgebracht als Mijn naam is Courgette)
oogt schattig, maar gaat over thema's als ouderloosheid, misbruik en misdaad.
Kubo and the
Two Strings
De kans is groot
dat je na het zien
van Kubo, denkt
dat je naar compu
teranimatie hebt
gekeken, zo waan
zinnig strak en ge
polijst oogt dit
staaltje perfectio
nisme.
Ma vie de
Courgette
Zwitsers stop-moti-
ondebuut over een
9-jarig weesjochie
en zijn lotgenoten
in een kinderhuis.
Hartverscheurend
mooi voor volwas
senen en een
kleurrijk avontuur
voor kinderen.
Anomalisa
Een stopmotionfilm
met 12 jaar en
ouder als kijkwij
zer? Tja, Charlie
Kaufmans bizarre
midlifecrisis-kome
die heeft behalve
een volwassen
thema ook stop-
motionseks in de
aanbieding.
$flcr>TUk&4^u
30zaterdag 18 maart 2017
WG
