'J
13
Boek over het opmerkelijke leven van Dick Hageman
Levenskunstenaar
Dick Hageman
leeft zo'n bijzonder
leven, dat Angeline
Grasteereen
boek over heeft
geschreven.
Paspoort Dick Hageman
rjzm,
zv
Ie moet duidelijk praten,
want ik ben 92." De nog al
tijd zelfstandig wonende
Dick Hageman schenkt koffie
voor zijn biografe Angeline Graste
in en biedt een koek aan. Zij her
haalt haar zin: „Zo hebben we veel
gezeten, de afgelopen twee jaar."
Hageman knikt. Uren hebben
de twee gepraat over zijn verleden.
Twee jaar lang heeft Graste om de
twee weken bij Hageman in Os
sendrecht aan tafel gezeten om
hem te interviewen om zijn le
vensverhaal op te tekenen.
De traditie wil dat Graste en
haar man Peter van de Ven ieder
jaar op carnavalsmaandag oliebol
len komen eten bij Hageman.
Maar op de carnavalsmaandag in
2014 was hij niet in de stemming
geweest die te bakken. Hoe het zo
kwam, vroeg Graste hem. Hage
man vertelde dat hij zijn leven de
laatste tijd nogal saai vond. Zijn
leven vond hij in de laatste levens
fase van zijn vrouw Joke nuttig,
maar na haar overlijden, 6 jaar ge
leden, zag hij het nut niet meer zo,
vertelde hij.
Graste: „Peter en ik zien dat an
ders. Hij maakt nog steeds mu
ziek, hij is nog steeds aan het pot
tenbakken en onderhoudt vele
vriendschappen. Dick vertelde die
dag dat hij vaak met zijn zus en
oude vrienden over het verleden
praat. De behoefte aan reflectie is
er. Dick zei dat hij eigenlijk weinig
wist van zijn ouders, hoe die ge
leefd hebben. Peter vroeg of dat
ook gold voor zijn kinderen. Peter
stelde Dick voor dat ik zijn levens
verhaal zou optekenen. Dat zou
leuk zijn voor zijn kinderen en
kleinkinderen."
Graste is geen schrijver van
beroep, maar vond het een leuk
project. „Aanvankelijk dacht ik
met vijf sessies wel klaar te zijn,
maar dat ging even anders. Dick
begon zijn vrienden en familie te
zeggen dat hij een biografe had.
Toen was het hek van de dam.
Mensen belden om te zeggen dat
ze nog wel verhalen hadden. Ik
sprak met zijn kinderen, een
kleinkind, zijn zus, schoonzus en
met nichtjes en vrienden. Boven
dien kreeg ik de dagboekjes van
Joke, zijn overleden vrouw, die zij
van 1947 tot 2008 had bijgehou
den. Ik voelde me een voyeur. Het
was een heel intiem, mooi pro
ces." Ik heb kermis gevierd, heet het
boek. Dat kon ook niet anders.
Deze titel komt vaak terug bij
Hageman. „Dat heb ik niet zelf be-
Als je naar jouw leven
kijkt, dan heb je het
echt gevierd, ben je er
doorheen gezwierd
dacht hoor, zo rijk ben ik niet van
gedachten", zegt hij. „Maar mijn
omgeving zei: dat slaat op jou. Het
is de titel van een gedicht van An
nie M.G. Schmidt, dat op muziek is
gezet door Harry Bannink. De me
lodie heb ik bewerkt. Ik zing het
bij ieder optreden. En of het op mij
slaat, nou ja, ik heb ook wel kermis
gevierd."
Zwieren
Wat betekent dat dan? Hageman
denkt na. „Nou, ik heb natuurlijk
een respectabele leeftijd. En eh.."
Zijn ogen worden waterig. „Ik
schiet een beetje vol. Ik vind dat
het me..." Graste springt in. „Zal ik
even? Als je naar jouw leven kijkt,
heb je het leven echt gevierd. Door
het leven gezwierd." Hageman
knikt. „Ja, je springt erin, je leeft.
Zoals de kermis is, zijn Joke en ik
erdoorheen gegaan."
Hageman heeft naar eigen zeg
gen zijn hele leven precies gedaan
waar hij zin in had. „School, dat
was niks voor mij. Al heb ik wel op
de schippersschool gezeten en
twee jaar gevaren, maar dat is geen
vrijheid. Ik leerde Joke kennen en
die had een vriend die straatmuzi
kant was. Toen ik hem zag, dacht
ik: dat is het. Je pakt een gitaar, je
zingt en je krijgt geld. Dat is vrij
heid." Na de oorlog weigerde hij
zijn dienstplicht te vervullen.
„Toen zijn we met een rugzak de
grens over gegaan, gaan reizen in
België en Frankrijk. We hadden
niet veel, maar Joke zei altijd: als je
niets wil, heb je alles."
Beiden waren wars van materia
lisme, kapitalisme en militarisme.
Toen Joke zwanger was van hun
eerste zoon Dick Bart, keerden ze
terug naar Nederland. Na allerlei
omzwervingen en avonturen be
landden ze in Ossendrecht, waar
Hageman naast het musiceren ook
de kunst van het pottenbakken
ontdekte. „Wat mij zo bijblijft is
dat iedereen altijd welkom was bij
jullie", zegt Graste.
Hageman lacht: „Vaak kwamen
op een dag twintig mensen aan
waaien. Mijn kinderen vroeg ik
weieens hoe dat was, en Gerard
(zoon, red.) zei: als ik naar bed
ging, moest ik over de mensen
heen stappen." En iedereen kon
blijven eten. „Als je op de buiten
woont, zoals wij, is er altijd eten.
Aardappels haal je van het veld, je
gaat langs de boeren." Er ontston
den langdurige vriendschappen en
er werd vaak muziek gemaakt. Er
ontstond zelfs een band rond Ha
geman: de Dick Hageman Band.
Door hun levenshouding zijn Dick
Hageman en zijn vrouw voor ve
len een inspiratiebron geweest.
De Dick Hageman Band bestaat
nog altijd. Is Hageman van plan te
stoppen met zingen? „Nou, mis
schien is het bij de boekpresenta
tie wel de laatste keer, maar als ik
dat tegen Don en Kees (gitarist en
drummer van de Dick Hageman
Band, red.) zeg, roepen ze: dat zeg
je ieder jaar, kom op." Dat hij 92 is,
vind hij maar niks. „We willen al
lemaal oud worden, maar ik raad
het iedereen af om 92 te worden.
Ik hoop te sterven met het zingen.
Dat ik sta te zingen en omval. Dat
lijkt me heel mooi."
woensdag 15 maart 2017
'Als je niets wil, dan heb je alles'
Fee Buurmans
Ossendrecht
Angeline Graste (rechts)
heeft twee jaar de tijd geno
men om een biografie over
Dick Hageman (links) te schrij
ven. FOTO TONNY PRESSER/PIX4PR0FS
- Angeline Graste, biografe
Dick en Joke in 1983 op de
braderie in Willemstad, foto privé
COLLECTIE
24 mei 1925: geboren te Amsterdam
1940: grafische opleiding
1942: opleiding aan de Sixhaven schippersschool
1944 -1947: matroos bij Rijnvaart Van Ommeren en
Nieuwe Rijnvaartmaatschappij
1946: weigering dienstplicht
1947: straatmuzikant geworden
25 februari 1947 huwelijk met Joke van Zanden
mei 1947: deserteur, vertrek naar buitenland
1949: aangehouden bij de grens, twee maanden de
cel in wegens (vervangende) dienstweigering
1949 -1956: leven in een woonwagen
21 mei 1956: wonen in een huis in Ossendrecht
1978: start pottenbakkerij De Stenen Kus
1981: oprichting de Dick Hageman Band
De boekpresentatie van Ik heb ker
mis gevierd en het optreden van de
Dick Hageman Band is op 18 maart
om 15.00 uur in de Moriaan in Roo
sendaal. Het boek kost 25 euro en
is die middag verkrijgbaar in de
Moriaan of is te bestellen via e-
mailadres angeline@graste.com.
