Zyn de berigten nopens
de vermenigvuldiging
der Zeehonden gegrond?
Een waar Zeeuws feest in... de Betuwe
9
Maarten Steenbeek, voorzitter van de jubileumcommis
sie van het KZGW, met de prijspenning. foto lex de meester
1816: Zyn de berigten nopens de ver
menigvuldiging der Zeehonden, sedert
eenige jaren, op de kusten en in de
stroomen der Provincie Zeeland, ge
grond? Is dezelve van invloed op de
mindere hoeveelheid Visch, welke
thans gewoonlijk bij de gemelde kus
ten en in de stroomen van Zeeland ge
vonden wordt? Op welke soort van
Visch wordt die invloed het meest be
speurd? En welke zyn de doelmatigste
en minst kostbare middelen tot wering
van die schadelijke Dier-soort?
1834: Daar het schijnt dat Zeeland en
in het bijzonder het eiland Walcheren,
evenals het Deensche Seeland, de
hoofdzetel der Heidensche eerdienst
voor de aangrenzende volksstammen is
geweest, verlangt het Genootschap, dat
naauwkeurig onderzocht worde, welke
de reden is, dat deze beide gelijknamige
Gewesten in deze hoofdbijzonderheid
zoo zonderling overeenstemmen?
1842: Het Genootschap verlangt
Eene geschiedenis der Volksplantin
gen, door de Zeeuwen aangelegd en
veroverd op de Kust van Guiana, als aan
Rio Essequebo, Berbice, Suriname en
de daaromstreeks gelegene Eilanden St.
Eustatius, Tabago enz. vooral met be
trekking tot de wijze, waarop zij daarbij
zijn te werk gegaan, zoo in het uitgeven
van Gronden en het aanleggen van
Plantagien, als in het doen bewerken
daarvan, hetzij door Slaven, hetzij door
vrije handen.
1854: Men houdt het voor eene waar
heid, dat land- en luchtgesteldheid
grooten invloed heeft op het karakter
eener bevolking. Het Genootschap
vraagt: Welke zijn de kenmerken van
het Nederlandsch Karakter in het alge
meen en van het Zeeuwsche in het bij
zonder? In hoeverre zijn deze uit den
invloed van Land- en Luchtgesteldheid
te verklaren?
1769: Welke zyn de redenen der mee-
nigvuldige vallen of grondbraken in de
zee-dyken, voornamelijk die der Pro
vincie Zeeland, en op welke wyze kon-
nen dezelve best voorgekomen, of daar
zynde spoedigst en minst kostbaar her
steld worden?
1777: Hoedaanige is de wyze, om de ar
men, zoo binnen de steden als op het
platte land van het Vereenigde Neder
land, en in het byzonder van Zeeland,
te ondersteunen en bestendig aan den
kostte helpen
1794: Heeft de Haring- en Kabeljaa-
uvisschery voormaals in Zeeland ge
bloeid en wezenlyke voordeden aange
bracht? Welken zyn de oorzaken, dat
die Visscheryen in deze Provincie in
verval zyn geraakt? En welken zyn de
geschiktste middelen, om dezelven
(met een gunsdtig vooruitzicht) aldaar
op nieu, weer algemeen tot stand te
brengen?
1803: Welke zyn de natuurlyke oorza
ken, dat de bodem van de Middelburg-
sche haven en het kanaal Welzinge, ze-
dert eene reeks van jaren, zoo aanmer-
kelyk door opslikkinge is verhoogd ge
worden?
De avond is opgezet door De Roos
van Culemborg. Deze stichting
probeert met uiteenlopende activi
teiten op poëtische wijze cultuur,
kerk en samenleving te verbinden.
Initiatiefnemer van De Roos van
Culemborg is Rieks Hoogenkamp.
„Ik heb zelf een tijd in Zeeland ge
woond", zegt hij. „In de jaren ze
ventig was ik predikant in Veere.
Later heb ik er altijd spijt van gehad
dat ik die periode zo weinig aan
dacht had voor de Zeeuwse taal,
terwijl die nog op grote schaal werd
gesproken."
Nu heeft Hoogenkamp die aan
dacht volop en hij merkt dat hij niet
de enige is in de omgeving die een
band heeft met Zeeland en het
Zeeuws „Ik heb het initiatief geno
men om in de Betuwe Zeeuwen op
te duiken die dezelfde gedachte
hebben. Dat is lastig, want ze staan
niet als zodanig geregistreerd, maar
voor ik wist had ik zeventig men
sen voor een eerste avond."
Die werd vorig jaar november ge
houden. Dat succes was aanleiding
voor een tweede 'Zeeuwenfeest',
maar nu in het theater, zegt Hoog
enkamp. „De mensen die we op het
oog hebben, zijn een combinatie
van Zeeuwen die hierheen zijn ver
huisd en mensen die graag naar
Ze worden bijna
nooit meer op
hun Zeeuw-zijn
aangesproken
Zeeland gaan om bijvoorbeeld te
zeilen op de Oosterschelde of oes
ters te eten."
De Zeeuwen in de Betuwe zijn
volgens Hoogenkamp een 'verbor
gen minderheid'. Ze zijn vaak door
een huwelijk met een niet-
Zeeuw(se) in de Betuwe neerge
streken. „Ze worden bijna nooit
meer op hun Zeeuw-zijn aange
sproken. Daardoor is het een vol
strekt geïsoleerd element gewor
den. Ze spreken vaak Nederlands,
maar denken nog steeds in het
Zeeuws. Ik denk dat de ander dat
vaak niet eens weet."
De avond kent een ultiem
Zeeuws programma. Onder ande
ren zanger Adrie Oosterling uit
Groede is te gast. Documentaire
maakster Karina Meeuwse vertelt
over haar film 'De paardenmeesters
van IJzendijke'. De voertaal is zo
veel mogelijk Zeeuws.
PZC ONLINE
Ik vraag me af of
de juichers ook
gaan juichen bij
ontslag van ie
mand die kruisje
draagt.
woensdag 15 maart 2017
Selectie van prijsvragen, uitge
schreven door het Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschap
pen in de periode 1769-1860
Zeeland staat maandag 20
maart centraal tijdens een fees
telijke avond in Culemborg. le
dereen die de provincie een
warm hart toedraagt, is welkom
in Theater De Fransche School.
Rolf Bosboom
Culemborg
- Rieks Hoogenkamp
Meer: deroosvanculemborg.nl.
UW REACTIE
De politieke partijen heb
ben onvoldoende aandacht
voor Zeeland. Dat vindt het
merendeel van de mensen
die stemden op de poll op
PZC.nl. Ook op Facebook
waren de reacties negatief.
„VVD, D66 en GroenLinks
hebben totaal geen aan
dacht voor Zeeland!" zegt
Piet Carels. Ook Ronald
Kopmels vindt dat de par
tijen te weinig doen voor
de Zeeuwen. „Anders zou
den ze wel meer werk voor
hier zorgen, zijn die van de
staten ook schuldig aan,
eten op onze kosten, meer
doen ze niet." En Sarena
van Hengel reageert op de
stelling ietwat cynisch:
„What else is new."
TWITTER
Mobibster
@HVaerendonck
Het Europees Hof van Jus
titie bepaalde gisteren dat
bedrijven hun werknemers
mogen verbieden een
hoofddoek of ander zicht
baar religieus symbool te
dragen. Daarvoor moet er
wel een bedrijfsreglement
zijn waarin het dragen van
een politiek, filosofisch of
religieus tekens is verbo
den. Volgens het hof mag
een bedrijf zelf bepalen of
het neutraliteit tegenover
klanten wil uitstralen.
ONLINE TOP 5
Meest gelezen op PZC.nl
1. Drijven op de Zeeuwse
vlag
2. Vanaf zaterdag weer
omrijden op sluizencom-
plex Terneuzen
3. Jongeren stemmen: Ik
heb eindelijk ook iets te
zeggen
4. Zeeuwse koks grijpen
weer naast Mosseltrofee
5. Advocaat: Dit meisje
koos voor seks in plaats
van AH
Kijk op www.pzc.nl of
@pzcredactie
n facebook.com/depzc
@pzcredactie
