Ook voor wie het best
voor weinig wil!
EUWS 11
Defensie weet zeker: deze keer wordt het géén fiasco
hollands
nieuwe.
Samsung Galaxy A5
Hogesnelheidstreinen en helikop
ters uit Italië: Nederland heeft er nog
buikpijn van. Toch gaat hetzelfde moeder
bedrijf nieuwe straaljagers bouwen. Nu
wordt het geen fiasco, verzekert defensie.
AN0009. Het nummer staat keurig
op een bordje bij een okergeel, ge
bogen stalen frame. Een medewer
ker van de fabriek wijst glimla
chend op een rood, wit, blauw vlag
getje. Zo ziet een nieuwe Joint
Strike Fighter (JSF), ofwel F-35, er
dus uit bij 'de geboorte'. Dit wordt
het derde toestel voor Nederland.
In deze immense 'kraamkamer',
op een uur rijden van Milaan, zet
ten werknemers van Leonardo Air
craft de vijfde generatie, hypermo
derne gevechtsvliegtuigen in el
kaar: 90 stuks voor de Italianen zelf,
29 van in totaal 37 straaljagers voor
de Nederlanders. Een droomklus,
want hier in Cameri staat de enige
fabriek in Europa waar onder toe
ziend oog van de Amerikaanse ont
werper Lockheed Martin F-35's ge
maakt mogen worden. Dat levert
Italië niet alleen een miljoenen
order op, maar ook 6.000 banen.
De stalen frames in de eerste hal
vormen samen een rompdeel. Krij
gen geïntegreerde vleugels. Later
een cockpit, middenstuk en staart.
Wie in een tour door vijf immense
hallen stapt, ziet de F-35 in ander
half uur 'volwassen' worden. In
werkelijkheid neemt het in elkaar
zetten van één straaljager een jaar
in beslag. Dit is exclusief de tijd die
nodig is voor het fabriceren van
losse componenten vanuit twaalf
locaties over de hele wereld, waar
onder onderdelen van Fokker.
Het is een precisiewerkje van on-
hollandsnieuwe.nl/pzc
gekende omvang. Eén foutje kan
verstrekkende gevolgen hebben,
weten ze inmiddels bij dezelfde
fabriek in het Amerikaanse Fort
Worth. Daar had een leverancier
isolatiemateriaal op pijpen ge
bruikt dat losliet in de brandstof
tanks. Het is een plek waar geen
mens meer bij komt na de produc
tie zonder een ingrijpende en tijd
rovende hersteloperatie.
De Italianen zetten alles op alles
om dit soort fouten te voorkomen.
Geen onderdeel wordt verplaatst
naar de volgende werkplek zonder
dat er een uitgebreide check is ge
weest. Punten die de aandacht van
de bouwers nodig hebben, wor
den gemarkeerd met een sticker.
Maar liefst veertig medewerkers
van Lockheed Martin kijken mee
over de schouders van de Italianen
of ze hun werk naar behoren doen.
Geen enkele F-35 verlaat de fa
briek zonder dat een Amerikaanse
piloot het toestel heeft getest. Ook
de zo geroemde techniek om na
genoeg onzichtbaar te zijn voor
vijandelijke radar, wordt getest.
Door de Amerikanen zelf, in een
immense hal waar alleen Ameri
kanen in mogen komen.
Slechte reputatie
Luchtmachtgeneraal Dennis Luyt,
die samen met zijn Italiaanse col
lega de productielijn inspecteert,
stelt tevreden vast dat hier op een
bijzonder hoog niveau wordt ge
werkt. Het eerste toestel dat uit de
fabriek rolde, had nul defecten.
Dat hebben ze zelfs in Amerika
nog niet voor elkaar gekregen.
Als Leonardo Aircraft dat niveau
weet vast te houden, poetst het
haar reputatie in Nederland flink
op. Met de laatste twee grote pro
jecten van dit grote industriële
conglomeraat, dat tot begin dit
jaar nog Finnmeccanica heette,
heeft Nederland slechte ervarin
gen. Zo leverde de onderneming
via het inmiddels verkochte doch
terbedrijf AnsaldoBreda ook de
hogesnelheidslijn Fyra af in Ne
derland. Bijna vier jaar geleden
moesten deze toestellen van het
spoor worden gehaald vanwege de
vele technische mankementen.
Als ze in dit land
een Ferrari kunnen
bouwen, kunnen ze
ook een goede F-35
in elkaar zetten
Ook was dochteronderneming
AugustaWestland betrokken bij
de productie van de nieuwe NH-
90 helikopters. Toestellen die eve
neens met een waslijst aan man
kementen in gebruik zijn geno
men.
Luchtmachtgeneraal Luyt kent
ook die verhalen, maar hij twij
felde geen moment of samenwer
king met dit bedrijf een verstan
dige keus is. „De bouw van de F-35
gebeurt samen met de Amerika
nen en de manier waarop ze dat
hier doen, geeft absoluut vertrou
wen. Als ze in dit land een Ferrari
kunnen bouwen, kunnen ze ook
een goed werkende F-35 in elkaar
zetten."
In 2019 moeten de eerste jacht
vliegtuigen uit deze fabriek naar
Nederland komen. Vanaf 2021
hoopt de luchtmacht ze ook daad
werkelijk op missie te kunnen
sturen.
1000 MB/MIN/SMS
TOTAAL P/MND
dinsdag 14 maart 2017
Na geflopte Fyra bouwen
Italianen nu ook de JSF's
Raymond Boere
Cameri
JU
Een F-35 in de maak, in de fabriek
in Italië. In 2019 komen de eerste
straaljagers naar Nederland.
Voor wie niet te veel wil betalen en toch het beste wil is er hollandsnieuwe. Kies ook het beste
voor weinig met bijvoorbeeld de Samsung Galaxy A5. Deze premium smartphone met Super
AMOLED scherm, vingerafdrukscanner en 13 megapixel camera is er nu voor een budget prijs.
Nu i.c.m. 1000 MB/MIN/SMS voor maar 19,- per maand.
Let op! Geld lenen kost geld
Totale
toestelkosten
Eenmalige betaling
Totaal
kredietbedrag
Termijnbedrag
Duur overeenkomst
Debetrentevoet
JKP
264
0
264
11
24 mnd
0%
Deze tabel bevat een voorbeeld van een telefoonkrediet en de prijs die je hiervoor per maand betaalt. Het telefoonkrediet is een aflopend goederenkrediet
van Vodafone Financial Services B.V. Vodafone Libertel B.V. treedt op als verbonden bemiddelaar voor Vodafone Financial Services en bemiddelt uitsluitend
voor Vodafone Financial Services. Vodafone Financial Services en Vodafone Libertel geven geen advies over het telefoonkrediet. Je dient zelf te bepalen of
het telefoonkrediet aansluit bij jouw persoonlijke omstandigheden.
Prijs excl. eenmalige kosten ter hoogte van €30,-. Deze actie is geldig tot en met 31 maart 2017.
—Dennis Luyt,
luchtmachtgeneraal
LIEVER SIM ONLY? 1000 MB/MIN/SMS VOOR MAAR 8,-
