De vriendelijke lach
Ma zit aan de tafel in de
gemeenschappelijke
woonkamer. Links en rechts
van haar zitten andere
bewoners: Ad, Jo en meneer
Groeneveld. Ma kijkt om
zich heen. Ze is kalm. Ze
heeft geen pijntjes. Ze voelt
zich goed vandaag. Eigenlijk
zou je dit een gelukzalige
lach kunnen noemen, maar
omdat ze zich vermoedelijk
niet bewust is van het geluk
van het moment hou ik het
op gewoon een vriendelijke
lach.
De stralende lach
Ma heeft veel expressie. Elke spier in haar gezicht doet op deze dia mee. Ze is rond de
45 jaar. Het is een stralende lach, al is-ie ook wat geforceerd. Komt die lach dan uit haar
tenen? Dat zal niet zijn omdat haar vader recent op hoge leeftijd aan de gevolgen van
dementie is overleden. Ze was niet bijster op hem gesteld. Strenge man die pas in de
kroeg ontdooide. Daar moest zij hem als klein meisje ophalen van haar moeder, van
wie ze wel veel hield. „Neem 'm mee, straks verdrinkt-ie al zijn geld." Met lood in de
schoenen ging ma het café in. Nou, hij ging dus niet mee. Wat dit met deze stralende
lach te maken heeft? Niks.
De sociale lach
Deze lach beschouw ik als heel bijzonder. De foto is
recent gemaakt met de telefoon van mijn schoon
zus. Ma heeft net wentelteefjes gegeten. Met veel
suiker erop. Bewoners van verpleeghuizen verliezen
gewicht. Wentelteefjes zijn bewuste dikmakers.
En hartstikke lekker natuurlijk. Ma maakte ze
vroeger weieens. Ik werd er heel gelukkig van als ik
thuiskwam en ze stond wentelteefjes te bakken van
het oude King Corn-brood. Ma kon dan wel zeggen:
„Nou, niet zoveel suiker erop. Dat is ongezond."
Enfin, deze lach. Wat zo speciaal is: je zou hier niet
zeggen dat ma dement is. Het is een sociale lach.
Ze plooit haar gezicht voor mijn schoonzus tot
vriendelijke trekken. Ma lijkt zich bewust van
haar omgeving. Voor iemand met alzheimer
geen vanzelfsprekendheid.
