A
'De monarchie is oneerlijk, schaf die toch eens af'
T
4
verkiezingen
15 maart
Invloed sociale media
AS*
■at» -x f
o 1 Bé yr
j i
Nooit eerder speelden sociale media zo'n grote rol bij de
verkiezingen. Door slimme trucjes kunnen campagneteams gericht en
ongefilterd hun boodschap aan de kiezer kwijt. Big brother is watching you
en wil jouw rode potlood beïnvloeden.
In het deel van het Tweede Kamer
gebouw waar de VVD huist, hangt
op de zolderverdieping het bordje
'Online Team'. Op de plek waar de
weggestuurde VVD'er Rita Ver
donk ooit haar Kamerwerk deed,
werken nu jongeren aan de inter-
netcampagne van de liberalen. Een
zenuwachtige jongen in hipstertui
- 'Ik ben heel druk' - verwijst voor
alle vragen naar de VVD-woord-
voerder. Die is evenmin loslippig:
„Je moet niet teveel zeggen over
een campagne als die nog bezig is."
Het maakt duidelijk dat sociale
media meer dan ooit een factor zijn
bij verkiezingen. Kijk naar de Ver
enigde Staten, waar president Do
nald Trump stelt dat sociale media
hem hebben geholpen de verkie
zingen te winnen. Kan dat in ons
land ook?
Wie het in Nederland heeft over
sociale media en de verkiezings
campagne, heeft het vooral over Fa-
cebook. Ruim to miljoen Nederlan
ders hebben een account. Als zij
een pagina van een politieke partij
'liken', duiken berichten en film
pjes op in hun tijdlijn. „Als ze op
Als ze op tijd gas
hadden gegeven,
was de campagne
een stuk goedkoper
geweest
tijd gas hadden gegeven, was de
campagne een stuk goedkoper ge
weest", concludeert sociale media-
analist Jaap van Zessen van het AD.
„Nu moeten ze advertenties ko
pen."
Toch is de kans groot dat u ook
filmpjes van PvdA, WD of Groen
links in uw tijdlijn ziet opduiken,
zónder dat u die partijen een goed
keurend duimpje hebt gegeven. De
partijen betalen Facebook om hun
berichten te laten zien. Maar er is
nog een derde manier om te zorgen
dat de Facebookboodschap wordt
verspreid, weet socioloog Niels
Spierings, die aan de Radboud Uni
versiteit Nijmegen onderzoek doet
naar sociale media in de Neder
landse politiek.
„De black box van Facebook. Nie
mand behalve Facebook zelf weet
precies hoe het werkt, maar op ba
sis van jouw gedrag op de site, je in
teresses, je vriendenkring en hun
kenmerken - het zijn wel duizen
den factoren - bepaalt Facebook
wat je te zien krijgt. Partijen berei
ken zo de kring van mensen om
jouw harde kern heen", legt Spie
rings uit. En dat zijn vaak de zwe
vende kiezers, precies de groep die
de politieke partijen willen berei
ken.
Die zijn niet alleen overgeleverd
aan de algoritmen van Facebook. Er
komt ook microtargeting bij kijken.
De Amsterdamse Stichting Poli
tieke Academie kan vaststellen
waar mensen wonen die willen
stemmen op jouw partij. Op post
codeniveau. Zo zorg je als partij dat
jouw boodschap alleen terecht
komt bij degenen die daar ook ont
vankelijk voor zijn.
Dat gebeurt met behulp van big
data, legt voorzitter Frank van Da
len uit, het koppelen van grote da
tabestanden. „Wij gebruiken onder
andere gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS), het
Kadaster en verkiezingsuitslagen."
Daarmee kan Van Dalen het 'kie-
zers-dna' bepalen. „Een WD'er in
Eindhoven is anders dan een
WD'er in Noordwijk."
Selectie
Dat is niet alleen handig als je langs
de deuren gaat om te flyeren - het
hofje wel, het flatgebouw niet -
maar je kunt met die kennis vervol
gens op Facebook een selectie op
postcode te maken. De boodschap
over hypotheekrenteaftrek kan dan
worden gericht op een jong gezin,
in een andere wijk op singles en in
ELKE PARTIJ HEEFT HAAR STOKPAARDJES, MAAR WAT HOUDT U BEZIG?
/In deze tijd een monarchie,
I dat kan toch gewoon niet?
I Zo leven we toch niet meer?"
I De 87-jarige Nanne Masten
broek uit Stolwijk heeft er
moeite mee. Hij volgt de actuali
teit, leest de krant, zit op internet
en voorziet alles van commentaar.
Het gaat hem niet om de mensen
die de monarchie vormgeven.
„Maar het is zo oneerlijk dat je als
prinsesje wordt geboren en op je
18de miljonair wordt. Als je ziet
wat voor armoede er op de wereld
is. Maar dichter bij huis moet de
beloning van werknemers in ver
pleeghuizen en zorginstellingen
omhoog."
De inkomsten van de koning be
dragen 888.000 euro, en dan krijgt
hij er nog een bedrag van 4,6 mil
joen bij voor personeel en materi
ële uitgaven. Voor koningin
Maxima geldt een eigen inkomen
van 352.000 euro en ook zij ont
vangt een bedrag voor personele
en materiële uitgaven.
Voor het prinsesje Amalia, waar
Nanne Mastenbroek het over
heeft, geldt dat zij over een jaar of
Er is veel armoede,
maar als prinsesje
wordjeopje18de
miljonair
vijf op haar 18de 1,5 mil
joen krijgt. Daarvan is
250.000 euro voor haar zelf.
„Zakgeld!" zo zei D66-leider
Pechtold in een Kamerdebat.
De meeste politieke partijen
vinden wel dat het soberder moet
met de inkomsten van de koning.
De SP wil dat de leden van het
Koninklijk Huis belasting gaan
betalen over hun vermogen en
inkomen en zelf opdraaien voor
hun eigen kosten. Andere partijen
geven niet aan hoeveel het staats
hoofd moet verdienen, maar wel
dat het so
berder zal
zijn.
Als het om het
afschaffen van de
monarchie gaat, kun
nen weinig partijen iets betekenen
voor meneer Mastenbroek. De
enige partijen die streven naar een
republiek zijn de SP en Groen-
Links, maar ze kunnen nog wel
een poosje leven met de monar
chie.
Mastenbroek is in de jaren 40 uit
gezonden naar Indië 'voor konin-
zaterdag 11 maart 2017
GO
'J'
Hanneke Keultjes
Den Haag
—Jaap van Zessen
Feilloos
wroeten
in ons
kiezers-dna
