15 TEGENDRAADSE INTERVIEWS Koop geen biologische producten, zegt de Belgische ecoloog en milieuactivist Stijn Bruers. „Ze zijn niet gezonder en niet beter voor het milieu." Zelfs de voedsel wetenschappers spreken zich niet uit overde voordelen gaat die aardbei lekkerder vinden, ook al is ze in werkelijkheid helemaal niet biologisch. Zelfs de voedselwe tenschappers spreken zich nog niet uit over gezondheidsvoordelen van biologische voeding. Zij zijn het er inmiddels wel over eens dat we meer groenten en fruit moeten eten, of wat suikers en verzadigde vetten met ons doen. Maar wat betreft het voe dingsadvies van bio valt er nog geen rode draad te ontdekken." „De biologische landbouw gebruikt weer stoffen die weliswaar in de na tuur voorkomen, maar soms schade lijker zijn dan synthetisch gif. De in vloed van de landbouw op het milieu gaat verder dan het wel of niet spui ten van bestrijdingsmiddelen. „Neem de mest die de planten no dig hebben om te groeien. In de bio logische landbouw mag geen kunst mest worden gebruikt. De boer staat alleen compost en dierlijke mest ter beschikking. Die mest is van dieren die broeikasgassen uitstoten, die soja eten waarvoor aan de andere kant van de wereld bossen zijn gekapt. Ik heb liever kunstmest, omdat je dat heel precies kunt toedienen. We we ten tegenwoordig exact hoeveel ka lium en fosfor een gewas nodig heeft om goed te groeien. „Gebruik je dierlijke mest, dan moet je maar hopen dat de koe de juiste mengeling aan voedingsstoffen uitscheidt. Vervuilende meststoffen komen terecht in het grondwater of via het oppervlaktewater in de oce- PASPOORT Met een boogje gooit Bruers een chocoladenootje in zijn mond. 'BIO' prijkt er op de verpak king. „Toeval", grinnikt de 36-jarige Vlaming. Want hij koopt nauwelijks nog biologisch voedsel. Ook al gaan het milieu en de dieren hem aan het hart. Bruers voerde actie voor organisaties als Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds. Hij was de eerste Belg die de zee op ging om walvissen te redden en werkt nu als onderzoeker bij een milieuorganisatie. Hoewel zijn te ruim zittende kle ding en studentikoos ingerichte wo ning anders doet vermoeden, is hij toch niet het stereotype milieuacti vist. Tenminste, waar het de land bouw betreft. Bruers analyseerde tal van onderzoeken en concludeert dat er te weinig wetenschappelijk bewijs bestaat dat biologisch beter is. „Consumenten noemen gezondheid als belangrijkste reden voor het ko pen van biologische producten. Bio zou beter zijn voor de mens omdat er geen chemische bestrijdingsmidde len mogenworden gebruikt. Maar niemand, ook de Wereldgezond heidsorganisatie WHO niet, heeft tot dusverre precies kunnen achterhalen wat de gezondheidseffecten zijn van het gebruik van pesticiden in de re guliere landbouw. Studies spreken elkaar tegen. Ruwe schattingen gaan uit van een verhoogd sterfterisico van één op een miljoen per jaar. „Ook op andere vlakken gaan ge zondheidsclaims vaak mank. Mensen zeggen: biologische melk is gezonder want het bevat meer omega 3-vetzu- ren. Ik zeg: de melk bevat minder jo dium. Jij zegt dan, ja maar ze bevat meer ijzer. En zo blijven we bezig, hè? Ook de smaak van biologische producten is niet beter. „Onderzoeken waarbij mensen blind moesten proeven, wezen uit dat de smaak wordt beïnvloed door onze verwachtingen en overtuigin gen. Wie denkt dat een aardbei bio is en gelooft dat biologisch gezonder is, aan. Verder veroorzaakt de bioland- bouw milieuschade doordat de trac toren en machines fossiele brand stoffen gebruiken. Biologisch gehou den dieren leven vaak langer, waar door er meer uitstoot van broeikas gassen is. En omdat er geen onkruid verdelgers worden gebruikt, zijn bio- boeren vaker geneigd de bodem te ploegen om het onkruid weg te krij gen. Dat ploegen is heel schadelijk voor de organismen in de grond." „Toch is er geen duidelijk bewijs dat bio beter is voor de biodiversiteit. Bijvoorbeeld omdat de opbrengst van de gewassen lager is dan in de ge wone landbouw. Dus om hetzelfde te produceren, is meer grond nodig. „Daarvoor moet je waardevolle na tuurgebieden vernietigen. Boven dien zit de gangbare landbouw niet stil. Er wordt gewerkt aan betere en veiligere pesticiden. Er worden sterke milieuwinsten geboekt door gewas sen resistent te maken tegen droogte en ziekten. Doordat het op grote schaal gebeurt, boekt de reguliere landbouw meer milieuwinst dan de biologische." „Slechts een paar procent van het ge produceerde voedsel is biologisch. Maar er moet wél een heel netwerk voor worden opgetuigd. Die kleine hoeveelheid biologisch graan gaat in een aparte vrachtwagen naar de bak ker omdat het niet mag worden ver mengd met niet-biologisch graan. „Ook de certificering en controles kosten veel geld. De consument draait voor de kosten op. In de biolo gische winkel ben ik een derde tot de helft duurder uit dan in de gewone super. Dat is niet te rechtvaardigen zolang er geen hard bewijs is dat bio logisch ook echt beter is, behalve dan voor het dierenwelzijn. Bio leidt niet tot een effectievere landbouw. „We doneren voor een bijenhotel, maar waarom stoppen we ons geld niet in wetenschappelijk onderzoek naar een pesticide die minder scha delijk is? We staren ons blind op een onbespoten tomaat terwijl de échte winst zit in het verbeteren van de be staande landbouw en minder vlees eten. „De veeteelt leidt tot ontbossing, broeikasgassen, waterverspilling, vervuiling door diergeneesmiddelen, verzuring van de oceanen, hart- en vaatziekten en noem maar op. Wie gezondheid en milieu belangrijk vindt, kan beter vegetariër worden." zaterdag 11 maart 2017 GO Met nieuws, duiding en meningen krijgen wij een beeld van grote, ingewikkelde thema's. Maar soms hebben we iemand nodig die ons weer laat twijfelen. Daarom een reeks interviews met dwarsdenkers. Het milieu is er in elk geval wel bij gebaat, want in de biologische landbouw zijn chemische bestrij dingsmiddelen verboden. Stijn Bruers stu deerde theoreti sche natuurkunde in Leuven en pro moveerde in eco logie en ethiek. Hij is betrokken bij organisaties als Sea Shepherd, Greenpeace, de Vogelbescher ming en het WNF. Nu is hij project leider bij milieuor ganisatie Ecolife en verbonden aan de Universiteit Gent. Onlangs verscheen zijn boek Weet wie je eet Hij is alleen staand en woont in Antwerpen. 'Stop met bio-producten' Gerben van 't Hof Antwerpen Biologische producten zijn onge kend populair. De omzet in Neder land ligt inmiddels boven een mil jard euro per jaar. Ecoloog Stijn Bruers: „Er is te weinig bewijs dat biologisch beter is." foto marcel van der vlugt Juist door de normale landbouw holt de natuur achteruit. Volgens de Monitor Duurzaam Nederland is onze biodiversiteit nog maar 15 procent van wat het een eeuw geleden was. Veel boeren denken daar blijkbaar anders over. Het aantal agrariërs dat overschakelt op biologische landbouw, is vorig jaar opnieuw ge stegen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2017 | | pagina 15