u
14
Socialisten uitgerangeerd, corruptieverdenkingen bij extreemrechts
De wereld staat erbij
en kijkt ernaar. In
supermacht Frankrijk is
de politiek verworden tot
een tragisch schouwspel
waar niemand nog
vertrouwen in heeft.
De democratie is een feest én een
verworvenheid omdat de bevolking
het land mee kan besturen door
volksvertegenwoordigers aan te wij
zen. Dat geldt zeker voor Frankrijk.
Het was filosoof Charles de Montes
quieu die de Trias Politica uitwerkte:
de scheiding der machten zoals die
grofweg sinds de Franse Revolutie,
bijna 230 jaar geleden, de basis vormt
van de meeste Westerse democra
tieën.
Wie met dat idee in het achter
hoofd naar de hedendaagse politiek
in Frankrijk kijkt, kan niet anders
dan geschokt zijn. Frankrijk beleeft
op dit moment één van de meest idi
ote verkiezingscampagnes die West-
Europa sinds lange tijd heeft meege
maakt. Een blik op de kandidaten en
op de kiezers bewijst het.
De Franse socialisten beleefden in
de jaren 80 en tot halverwege de ja
ren 90 hoogtijdagen. De afgelopen
vijfjaar regeerden ze opnieuw, maar
de desillusie over president Francois
Hollande is zó groot, dat geen van
zijn politieke erfgenamen ook maar
enige kans heeft om op het pluche te
belanden. Benoït Hamon, die tegen
alle verwachting in de socialistische
presidentskandidaat werd, wordt in
de peilingen zelfs op de hielen geze
ten door extreemlinkse kandidaat
lean-Luc Mélenchon.
Euro
Extreemrechts heeft met Marine Le
Pen een kandidaat in huis die de
meeste kans heeft de eerste ronde
van de verkiezingen te winnen. Het
zou voor haar partij, het Front Natio
nal, een historische over
winning zijn. Voor de
Europagezinden zou
het een klap in het ge
zicht zijn: Le Pen wil
definitief af van de euro
en de Brusselse be
moeienis met
Franse zaken.
Le Pen is het
doelwit van
een opeensta
peling van ju
ridische on
derzoeken, on
der meer we
gens fraude met
Europees geld.
Het deert haar
hebben gezien", zei politicoloog Pas
cal Perrineau. Het klimaat wordt niet
alleen bepaald door politici. Ook een
blik op de Fransen zelf bewijst dat er
in Frankrijk dit jaar uitzonderlijke
verkiezingen worden gehouden.
Van de Fransen vindt 89 procent
dat politici zich niet met 'gewone-
mensenzorgen' bezighouden, vindt
75 procent dat politici corrupt zijn en
vindt 67 procent dat alleen de elite
profiteert van de politieke beslissin
gen. Oh ja, dan is er ook nog 18 pro
cent die vindt dat politici doen wat ze
beloven. De wanhoop en de walging
druipen eraf bij de kiezers.
Niet stemmen
Afgelopen weekend werd een prijs
uitgereikt voor het beste politieke
boek van het jaar. Dat werd geschre
ven door opiniepeiler Brice Teintu-
rier die een nieuwe groep in de sa
menleving beschrijft: de het-maakt-
me-allemaal-geen-bal-meer uit-kie-
zers. Die dus niet meer stemmen.
Niet uit onvrede, maar uit volslagen
desinteresse, opgebouwd na jaren
van politieke en maatschappelijke
desillusies.
Iedereen die door Frankrijk reist en
kiezers spreekt, ziet de treurnis op
borrelen. Fransen weten niet meer op
wie ze moeten stemmen. Óf ze nog
wel moeten stemmen. Ze zijn hun
politieke richtinggevoel kwijt. En als
er dan toch moet worden gestemd,
dan maar op iemand die 'nieuw' is
(of lijkt) en niet bij die oude kaste
hoort (of lijkt te horen) die altijd de
dienst uitmaakte.
Dit zijn
verkiezingen
zoals we ze
nog niet
eerder hebben
gezien
aanhang in het geheel niet. Le Pen
behoudt haar koppositie als een wiel
renner die het peloton flink van zich
heeft afgeschud. Het tragische lot van
Francois Fillon, die net als Le Pen van
corruptie wordt verdacht en net als
Hamon totaal onverwacht presi
dentskandidaat werd, is inmiddels
heel de wereld overgegaan. 'Schan
daal bedreigt verkiezingscampagne',
meldde de Amerikaanse nieuwszen
der CNN onlangs over de vermeende
spookbanen van zijn familie.
Fillon wil presidentskandidaat blij
ven, ondanks de massaal weglopende
kiezers, en zijn partij Les Républi-
cains, die van 1995 tot 2007 nota bene
onafgebroken aan de macht was, zit
nu met de handen in het haar.
Dan is er nog een kanshebber: Em
manuel Macron, die wegliep uit de
socialistische regering en nu de eco
nomie wil liberaliseren. Hij zegt niet
links of rechts te zijn en wilde niet
namens een bestaande partij mee
doen aan de verkiezingen. Niet zijn
programma, maar zijn afkeer van de
anderen is vooralsnog de voornaam
ste oorzaak van zijn succes.
Afgeschreven
De presidentskandidaten van 2017 la
ten boven alles het failliet zien van
'oud links' en 'oud rechts'. Lang rege
rende presidenten als Francois Mit
terrand en Jacques Chirac lijken di
nosauriërs uit lang vervlogen tijden.
Sarkozy hield het vijfjaar vol en
mocht toen vertrekken van de teleur
gestelde kiezers. Hollande leek al na
een paar jaar afgeschreven en heeft
daarna vooral de rit uitgezeten. 'Het
verloren decennium', wordt de peri
ode 2007-2017 het al genoemd.
En nu is de verkiezings
campagne ontaard in geru
zie en schandalen. Het debat
gaat over spookbanen in
plaats van de toekomst van
het land. Het buitenland
kijkt in stomme verba
zing toe en zelfs
Franse specialis
ten duizelt het.
„Het is ongeloof
lijk wat we deze
campagne zien
gebeuren", aldus
politicoloog
Jean-Michel Du-
comte. „Dit zijn
zoals we
niet eerder
donderdag 9 maart 2017
PC
Franse kiezers verdwalen in
verbijsterende campagne
Frank Renout
Parijs
Zelfs op de verkiezingsborden worden de socialisten op de hielen gezeten door extreemrechts, foto reuters
—Pascal Perrineau
T Vlnr. Emmanuel
Macron, Franqois
Hollande, Marine Le
Pen, Franqois Fillon
en BenoTt Hamon.
FOTO'S AFP. PHOTO NEWS,
EPA.AFP