ZEELAND GEBOEKT
Oud-burgemeester schrijft haar derde roman
Uitgever
gevraagd
ZEELAND 21
Peter de Lijser reed met zijn scootmobiel van Sintepier naar de
Middellandse Zee. Hij bundelde zijn avonturen in een reisverslag.
Vorig jaar was Peter de Lijser groot in
het nieuws. Hij reed als 78-jarige op
zijn scootmobiel van het Zeeuws-
Vlaamse Nieuwvliet (Sintepier)
naar Saint-Pierre-la-Mer aan de
Franse Middellandse Zee. Ruim 1.400 kilome
ter in 31 dagen, van zaterdag 28 mei tot en met
dinsdag 28 juni 2016. Het was een huzaren
stukje, met als achterliggend doel geld inzame
len voor de pupillen van zorgboerderij Jodi-
Sintepier in Nieuwvliet.
Dat laatste is gelukt. De aan de tocht gekop
pelde inzameling heeft in elk geval 2.100 euro
opgeleverd voor de zorgboerderij. Mogelijk kan
dat bedrag nog worden opgehoogd tot 4.000
euro. Dat laatste is afhankelijk van de verkoop
van het boek, dat De Lijser over zijn 'monster-
tocht' heeft samengesteld: Van Sintepier (Nieuw
vliet) naar Saint-Pierre-la-Mer.
Zijn reisverslag geeft een indruk van de voor
bereidingen: hoe de route wordt uitgestippeld,
afgestemd op de actieradius van de accu's en de
beschikbaarheid van betaalbare overnachtings
mogelijkheden. Ook valt te lezen hoe de scoot
mobiel reisvaardig wordt gemaakt, met een ba
gagerek voor een zware koffer, een extra rechter
zijspiegel, zware accu's en de Zeeuwse vlag die
de tweede dag in België al was verdwenen.
Vervolgens maken we als lezer de tocht per
dag mee. En worden we gewaar dat er heel wat
doorzettingsvermogen nodig is voor zo'n
enorme tocht. Het regent vaker wel dan niet, er
zijn omleidingen, de wegen laten vaak te wen
sen over. Dag 16,45 kilometer van Dijon naar
Beaune, verloopt wel heel teleurstellend. Be
wolkt, nat, een taaie entrecóte en een wijnboer
die zijn kelder niet wil openen omdat er aan de
reiziger niks te verdienen valt. Toch schrijft De
Lijser: „Een dag vol teleurstellingen compen
seer je via de maag." En dat lukt, met joue de
boeuf a la bourguignon (stoofschoteltje), oeufs
en meurette, soufflé glacé au Mare de Bour
gogne, escargots au bouillon d'ail doux en een
kaasplateautje, epoisse affïné.
Tegenover de teleurstellingen staan heel veel
mooie, hartverwarmende ervaringen. Zoals de
rustdag op vrijdag 17 juni in Villefranche-sur-
Saöne. In Newport Hotel Restaurant wordt De
Lijser in de watten gelegd. De rekening ver
meldt na twee dagen 0,00 euro. En zijn 'scooter
Oud-burgemeester Anneke
van Dok-van Weele van
Vlissingen presenteert za
terdagmiddag 11 maart haar
nieuwe roman Twee keer woord-
waarde. Ze doet dat vanaf 13.30 uur
in boekhandel 't Spui in Vlissin
gen.
Van Dok-van Weele (1947) was
van 1999 tot 2008 burgemeester
van Vlissingen. Voor die tijd was
ze burgemeester van Diemen en
Velsen, van 1994 tot 1998 was ze
staatssecretaris van Economische
Zaken. Als schrijver debuteerde ze
in 2014 met Het jaar van de held,
een roman waarin de Vlissingse
gemeentepolitiek een prominente
rol speelt. Een jaar later volgde Het
recht van de sterkste, over een aan
lager wal geraakte journalist die
verborgen adellijke netwerken
ontrafelt en en passant het festival
Film by the Sea in Vlissingen be
zoekt.
Als burgemeester kwam Anneke
van Dok-van Weele vaak bij dia
manten echtparen en honderdjari
gen. Die ontmoetingen inspireer
den haar tot het schrijven van de
roman Twee keer woordwaarde. Ze
kreeg daarbij hulp van haar broer
Jaap van Weele, die meer dan der
tig jaar in een verpleeghuis werkte.
In het boek verwerkt ze ook haar
ervaringen in de Haagse politiek.
De hoofdpersonen Flora en Erik
zijn vrienden, tot tegenslag in hun
politieke carrière hen uit elkaar
drijft. Logisch: ze hebben schuld
aan elkanders noodlot. Ze ont
moeten elkaar weer in het luxu
euze zorgcentrum Viventium. Ei
genlijk willen ze elkaar liever niet
zien, maar de eenzaamheid ver
oordeelt hen tot eikaars gezel
schap. Ze spelen een listig woord
spel, dat leidt tot een zoektocht.
De schrijfster zegt over haar
boek: „Overheerst de wanhoop, de
mm
wrok of het verlangen naar gene
genheid? De roman geeft een in
zicht in de gang van zaken in het
zorgcentrum en een uniek beeld
van het Binnenhof, waar Flora en
Erik vroeger hun machtsspel
speelden."
Zeeuwse schrijvers
Het mooiste Zeeuwse boek
dat niet bestaat. Zo onge
veer is het gesteld met La
Zélande van Charles de Coster
(1827-1879), vooral bekend door
zijn proza overTijl Uilenspiegel en
Lamme Goedzak, in het Waals ge
schreven, maar volkomen Vlaams
gedacht. In 1873 maakten hij en de
schilder Adolf Dillens (die zich al
eerder door Zeeland had laten in
spireren, het Zeeuws Museum be
zit twee van zijn vele Zeeuwse
schilderijen) een reis door Zeeland.
Een jaar later waren tekst en teke
ningen te bewonderen in Le Tour
du Monde, een tijdschrift vol avon
tuurlijke reizen. Ook hun tocht
was avontuurlijk, maar daarover
een volgende keer. Eerst het treu
rige avontuur van La Zélande in het
Nederlands.
In 1875 kwam het tijdschrift De
Aarde en Haar Volkeren met ano
nieme Schetsen uit Zeeland. In 1979
werden ze achteloos, klakkeloos en
liefdeloos herdrukt, wél met een
verwijzing naar het origineel.
Waarmee het weinig heeft te ma
ken, De Costers werk werd omver
gehaald en opnieuw gedaan. In de
Franse versie gaat het over Adolf
Dillens en Charles de Coster in de
derde persoon meervoud. De be
werker paste ook dit aan. Hij laat
ons 'enkele bladen' lezen uit de
portefeuille van een reiziger, Hol
landervan geboorte, in de ik-vorm
dus. De Coster kijkt met vreemde,
soms verbijsterde ogen naar Zee
land, deze Nederlandse reiziger
heeft het bij voorbaat allemaal al
gezien. Voor alle zekerheid heft hij
soms vaderlandse liederen aan.
In 2965 verscheen een boekje
Zeeland door de bril van 1873. Char
les de Coster wordt vermeld als au
teur. Maar wat K.J.A. Janson produ
ceerde, kun je nauwelijks een ver
taling noemen. Stukjes die hem
niet bevielen schrapte hij. De ene
keer met arrogante toelichting
('Mag de vertaler het hierbij la
ten?'), de andere keer stilletjes.
Verder is even onbeholpen als on
handig plak- en knipwerk verricht.
Zodoende is La Zélande, het char
mantste Zeeuwse reisverhaal, na
bijna honderdvijftig jaar nog altijd
niet in een waardige vorm beschik
baar voor de Nederlandse lezer.
Uitgever gevraagd! Waar waren de
schrijver en de tekenaar precies?
Wat hebben ze beleefd? Zeeland,
gezien als een onbekende wereld,
de Zeeuwen als een ver volk beke
ken. Wordt vervolgd.
rw
Reisboek
pour handicapé' heet voortaan Loulou, naar het
hondje van het hotel.
Het is ook de tijd van de terreuraanslagen in
Parijs en Brussel. In heel Frankrijk is verhoogde
waakzaamheid. Op zondag 19 juni, dag 22 van
de tocht, wordt De Lijser aangehouden tussen
Givors en Chanas: „Ik zie op de andere weghelft
twee politieauto's met loeiende sirenes en
blauw zwaailicht plotseling mijn richting uit
draaien. Zes gendarmes omsingelen me, in
volle antiterreuruitrusting, twee met een soort
riad gun op me gericht, één opzij en één vlak
voor m'n neus. 'Pasport, pasport, pasport',
schreeuwt er eentje zenuwachtig tegen me,
terwijl ik onder schot wordt gehouden." Het
incident loopt met een sisser af, de politieman
nen begeleiden de scootmobielrijder uiteinde
lijk naar een rustigere weg.
Al met al heeft De Lijser een avontuurlijk
reisboek geschreven. Een culinair reisboek ook,
want bijna elke etappe is voorzien van een
streekrecept: recette du terroir. Om je vingers
bij af te likken.
De boekpresentatie is zaterdag ri maart bij
zorgboerderij Jodi-Sintepier op de Mosseldijk
bij Nieuwvliet. Het boek kost 12,50 euro. De
schrijver signeert woensdag 15 maart in de Bru-
nawinkel in Oostburg, donderdag 16 maart in
De Drvkkery in Middelburg, vrijdag 17 maart in
boekhandel Van de Sande in Terneuzen en za
terdag 18 maart in de Brunawinkel van Bres-
kens, telkens tussen 14 en 16 uur.
maandag 6 maart 2017
PC
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Relaas van een volhouder
Jan van Damme
Anneke van Dok-van Weele.
Mario Molegraaf
W Illustratie
uit Schetsen
uit Zeeland
commune
Peter de Lijser haalt de eindstreep in zijn scootmobiel. foto martijn de koning
Sintepier (Ni
-Peter de Lijser:
Van Sintepier
(Nieuwvliet) naar
Saint-Pierre-la-
Mer (F), 12.50
euro.
