Halina Reijn
O
Dyslexie bestaat niet op het EuroCollege
15
Ik open
elke dag
bevend de
app om te
kijken wat
ze erop zet
en jongetje van 14
ziet een naaktfoto
van zichzelf online
en springt van een
flat. Zijn laatste
woorden, in een chat: „Ik ga.
Doei. Sorry voor alles. Ik doe in
ternet uit dus je kan sturen wat je
wil."
Een beroemde Nederlandse tv-
persoonlijkheid die een zeer in
tiem, seksueel moment van zich
zelf terugvindt op de walgelijke
website geenstijl.nl bekent in een
van de meest vooraanstaande
talkshows dat ze zelfmoord
gedachten heeft. De afgelopen
weken blijkt maar weer eens hoe
de jungle die social media en in
ternet heet ons allemaal doet ver
dwalen. Er zijn geen duidelijke
regels, geen beleefdheidsvormen
en er is geen strikt toezicht.
vrijplaats voor woest-, wild- en
wangedrag.
Mijn kleine nichtje van 11 heeft
tot mijn grote verbijstering een
Instagram-account aangemaakt
en ik open elke dag bevend de
app om te kijken wat ze erop zet.
Tot op heden blijft mij een
nachtmerrie bespaard, maar ik
heb al moeite met een getuite lip
of een te modellerige smile op
deze fragiele leeftijd. Wat is de
impact op het vormen van een
karakter als een jonge vrouw op
groeit in een tijd waarin een sexy
selfie honderden likes oplevert,
en een foto van een goed boek
nul? Een schoolplein is op zich al
een lastig gegeven, maar wat als
de virtuele versie compleet open
baar is, wat als elke mening over
je in snel tempo geverbaliseerd
wordt, als iedere stap die je zet
van commentaar voorzien wordt?
Op het computerscherm staat een
tekening van hemdjes die aan de
waslijn hangen. Als Luc van der
Vlies (11) met de muis klikt, ver
schijnt er een 'p' op een van de
hemdjes. Jitse Kruithof (6) perst
zijn lippen samen en zegt 'p'. Niet
'pee' zoals de letter wordt aange
duid, maar de klank 'p'. Dat is goed.
Jitse zit in groep 3 van basisschool
de Keuchenius in Oud-Beijerland
en hij leest nog niet zo goed als de
rest van de klas. Hij krijgt daarom
vier keer per week een kwartier
extra leesles. Luc uit groep 8 helpt
hem. Als Jitse genoeg letters heeft
geoefend, mag hij een test doen en
leest hij woordjes met de letters die
hij net heeft geoefend. De 'n', 'e' en
'p' achter elkaar worden 'nep'.
De Keuchenius is na de zomerva
kantie met het leesproject begon
nen. De vijf gemeenten in de Hoek
sche Waard vinden dat het aantal
kinderen met dyslexie omlaag
moet. Nog maar 3,5 procent van de
basisschoolkinderen in de Hoek
sche Waard mag over vijf jaar een
dyslexieverklaring hebben, tegen
over 8,5 tot 9 procent nu. De vijf ge
meenten stoppen daarom de ko
mende vijfjaar 200.000 euro in het
leesonderwijs op 38 basisscholen in
de Hoeksche Waard.
De verwachting is dat de ge
meenten een miljoen euro aan be
handelingen weten te besparen.
Maar dat is niet de belangrijkste
drijfveer. „Het gaat om het maat
schappelijk effect", zegt beleidsme
dewerker Ronald van Dijk, die het
project namens de vijf gemeenten
trekt.
Van Dijk heeft hoge verwachtin
gen, maar die zijn wel realistisch,
zegt hij. De onderzoekers van de
Universiteit van Amsterdam die het
leesprogramma Bouw! ontwikkel
den, hebben aangetoond dat de
methode effectief is. Uitgever
Lexima claimt dat het 60 procent
van de dyslexieproblemen voor
komt.
Op de Keuchenius zitten 152 leer
lingen, van wie er elf via Bouw! ex
tra leesles krijgen. De school telt
één kind met een dyslexieverkla
ring. „We proberen het leesonder
wijs altijd al op een hoog niveau te
krijgen", zegt adjunct-directeur
Riekie van Betuw. De school wil dat
alle kinderen leren lezen op het
hoogste leesniveau voor kinderen.
„Dat lukt vaak ook."
Goed voorbeeld
Toch doet ook haar school mee aan
het programma van de gemeente.
Al was het maar omdat het een
voorwaarde is om kinderen die écht
dyslectisch zijn te mogen testen.
Van Betuw: „Pas als na de lessen
met Bouw! blijkt dat een kind nog
steeds laag scoort op lezen, mag hij
getest worden." Of de extra leesles
sen vruchten afwerpen, kan Van
Betuw nog niet zeggen.
De gemeenten in de Hoeksche
Waard zijn voor zover Van Dijk
weet de eerste in Nederland die ac
tief leesproblemen en de groei aan
dyslexieverklaringen te lijf gaan.
„We hopen dat we een landelijke
voorbeeldfunctie krijgen."
Discipline, structuur, hiërarchie
en open vragen, daar draait het
om op het EuroCollege in Rotter
dam en Amsterdam. Dan ver
dwijnen leesproblemen als
sneeuw voor de zon, zegt direc
teur Edu van de Walle.
Natuurlijk melden zich bij de
mbo- of hbo-opleiding van de
particuliere school ook studenten
met dyslexie. „Zo'n 40 procent",
schat hij. „Een enkeling is ook
écht dyslectisch, maar de meesten
hoor je na acht weken niet meer
over dyslexie."
Van de Walle verbaast dat niets.
„We laten studenten écht lezen
en studeren." Dat gebeurt op de
meeste Nederlandse scholen niet,
constateert de directeur, die wei
nig op heeft met het reguliere on
derwijs en de docenten die er
werken. „Als je op het EuroCol
lege je boeken niet leest, is de kans
dat je een tentamen haalt gering.
We kennen hier geen multiple-
choicevragen."
Hij waarschuwt nieuwe stu
denten en hun ouders daarom
ook. De eerste weken zullen
zwaar zijn. „Je wordt misselijk en
moe. Dat komt door het lezen. De
hersenen worden aan het werk
gezet."
Overigens verdwijnen niet al
leen dyslexieproblemen, stelt Van
de Walle vast. Ook studenten met
andere labels, zoals adhd, dyscal-
culie en gedragsproblemen, ko
men op de het EuroCollege van
hun klachten af. „Het draait hier
om focus en concentratie. Ik wil
daarom van iedere student horen
wat zijn of haar doel voor de toe
komst is."
In New York klinkt er bij een
theaterbezoek een intimide
rende stem voor aanvang van de
voorstelling, die de toeschouwers
erop wijst dat filmen en fotogra
feren, maar ook sms'en strafbaar
zijn. Zelfs het lichtje van het
scherm kan de acteurs afleiden of
andere toeschouwers uit hun
concentratie halen.
In Nederland moet je niet ver
baasd opkijken als de helft van de
toeschouwers zo nu en dan vro
lijk de smartphone tevoorschijn
tovert om de boel eens lekker
vast te leggen, bij het applaus
pakt men massaal de camera en
kwakt de hele zaak linea recta
online.
Ik ben zelf ook een fanatiek ge
bruiker van Facebook, Twitter en
Instagram, dus ik pleit mezelf ab
soluut niet vrij als het gaat om
het cultiveren van die ondoor
dringbare jungle. Er moet een
nieuwe etiquette komen waar we
ons met z'n allen aan houden. Nu
is deze secundaire werkelijkheid
nog altijd een
me heen gekregen middels aller
lei onlinekanalen, maar bedenk
me dan elke keer weer dat het sa
mengaat met een publiek beroep.
Als opgroeiend kind kies je er
niet voor, je kunt eenvoudigweg
niet meer goed met je leeftijdsge
noten communiceren als je wei
gert een profiel te hebben op een
of ander social-mediakanaal.
Ik ben blij dat mijn schooltijd
zich beperkte tot de veilige hek
ken van onze speelplaats, waar
heus ook gepest werd, maar waar
mijn grootste trauma was dat ik
nooit voor een volleybalteam
werd gekozen of geen uitnodi
ging ontving voor de verjaardag
van de knappe Annelie. Van likes
en volgers hadden wij nog nooit
gehoord.
dinsdag 28 februari 2017
Dé remedie tegen
dyslexie: veel lezen
Kinderen in de Hoeksche Waard
die slecht lezen, krijgen sinds de
zomer extra leesles. Veel van die
kinderen blijken dan niet dyslec
tisch te zijn.
Bettine Winters
Oud-Beijerland
Ik heb zelf al heel wat vuil over
Luc (rechts) uit groep 8 helpt Jitse (groep 3) bij de extra leesles, fotoariekievit
