Zon blijft dé bron
voor vitamine D
6
RUTGER VERHOEFF
Kennis Wat weet een vrouw van haar clitoris? Te weinig, zegt
hoogleraar seksuologie Ellen Laan (54), coauteur van het net
verschenen boek 'Seks!'. En dat is dus funest voor haar genot.
Vraag het de deskundige
Een goede vraag. Vitamine D is erg belangrijk
voor de botten en het gebit, maar werkt ook
op de nieren. Ook werkt vitamine D samen
met de bijschildklier en heeft het invloed op onze
spieren en afweer. Ons lichaam kan vitamine D
zelf aanmaken in de huid onder invloed van zon
licht. Bij twee groepen mensen kan de huid min
der vitamine D aanmaken: mensen met een don
kere huid en oudere mensen (70 plus). U kunt
vitamine D ook binnenkrijgen via de voeding.
Vette vis en levertraan bevatten vitamine D. In
rundvlees, kaas en eieren zit maar een klein beetje.
Verder is het in Nederland toegevoegd aan marga
rines, halvarines en flesvoeding voor baby's. Soms
zit het ook in oliën en braadvetten. Hoewel voe
ding ook vitamine D kan bevatten, blijft zonlicht
op een onbedekte huid de belangrijkste bron. U
kunt klachten krijgen van een te veel aan vitamine
D (meer dan 100 micro
gram per dag): misselijk
heid, verstopping, vermin
derde eetlust, slaperigheid
en schade aan hart, nieren
en bloedvaten. Bij een
langdurig ernstig tekort
aan vitamine D ontstaat
vooral een probleem met
de botten. Denk aan groei-
afwijkingen bij kinderen,
ook wel de Engelse Ziekte
genoemd, en verweking
van botten bij volwassenen. Daardoor ontstaan
spierzwakte, moeheid, pijn in de botten en gemak
kelijk brekende botten (osteomalacic).
Wie te weinig
buiten komt,
kan extra
vitamine D
slikken
Bij een tekort van vitamine D en calcium kan
botontkalking ontstaan, met name bij vrouwen
na de overgang. Veel mensen wordt geadviseerd
om extra vitamine D te slikken. Een dosis van 10
microgram is voor kinderen jonger dan 4 jaar en
volwassenen en kinderen vanaf 4 jaar met een
donkere huidskleur. Ook volwassenen die onvol
doende buiten komen (minder dan een halfuur
per dag tussen 11 uur 's ochtends tot 5 uur 's mid
dags), mensen met volledig bedekkende kleding
(of bedekkende make-up of zonnebrandcrème),
zwangere vrouwen en vrouwen boven de 50 jaar
wordt 10 microgram aangeraden. En 20 microgram
is voor mensen ouder dan 70 jaar en mensen die
meer kans hebben op een botbreuk. Dus als u het
idee heeft dat u een tekort aan vitamine D zou
kunnen hebben, dan kan u bloed laten prikken om
de waarde te bepalen, of zelf beginnen met tablet
ten. Eventueel alleen in de winter.
HET PANEL
ij seksuoloog Ellen
Laan ligt een clitoris
op de keukentafel,
naast de post en een
kvaas tulpen. Ge-3D-
print door een col
lega. Wat opvalt, is
de vorm en grootte. Het zou bekend
moeten zijn, maar dat is het niet: het
orgasmeorgaan is meer dan dat bob
beltje aan de buitenkant. Het heeft
dieper in het lichaam vier langwer
pige zwellichamen die vol stromen
als een vrouw goed opgewonden is.
Ellen Laan zet de 3D-clitoris op de
palm van haar hand en kijkt ernaar.
„Eigenlijk moet ik haar meenemen
naar het Academisch Medisch Cen
trum." Daar kreeg ze een grotere
werkkamer na haar installatie als
hoogleraar aan de Universiteit van
Amsterdam: de eerste vaste leerstoel
seksuologie in Nederland.
Ze heeft er nog niet veel tijd door
gebracht. Vorig jaar hoorde ze dat ze
een zeldzame vorm van borstkanker
heeft. Deze maand onderging ze een
borstbesparende operatie en wordt
ze bestraald. „Ik ben nu ervarings
deskundige als het gaat om de seksu
ele repercussies van kanker."
„Dat de vrouwelijke seksualiteit nog
steeds te veel wordt neergezet als de
mate waarin vrouwen penetreerbaar
zijn. Ook kankerpatiënten. Tijdens
mijn eerdere chemokuur liet ik een
collega die onderzoek doet naar seks
en kanker, weten dat ik was toegetre
den tot haar onderzoeksgroep. Ik
kreeg het ongevraagde advies min
stens drie keer per week penetratie te
hebben tijdens de behandelingen,
om de vaginawand soepel te houden.
Die collega redeneerde: Op chemo
therapie kan de menopauze volgen,
en daarvan wordt nog gedacht dat
het tot vaginale droogheid leidt.
Penetreren om die reden vind ik
schokkend, maar het drijft me ook
om te achterhalen of masturberen
beter werkt. In onze kliniek tref ik
veel vrouwen die gynaecologische
kanker achter de rug hebben. Stan
daard brengen we pelotten in, een
soort staafjes, om de vaginawand
soepel te houden."
„Ja, ook. En dat doet mij zeer. Deze
vrouwen hebben een afschuwelijke
behandeling ondergaan en dan moe
ten ze zich druk maken over hun pe-
netreerbaarheid. Als ik weer volledig
werk, ga ik me inzetten voor een stu
die waarin we die staafjes vergelijken
met masturberen en klaarkomen. Ik
denk dat door opwinding de vagina
beter doorbloed en dus soepeler blijft
dan door er een staaf in te proppen
die pijn geeft. Opvallend is dat als de
man kanker heeft de seks in een
heteroseksuele relatie meestal een
tijdje of volledig stopt. Als de vrouw
het krijgt, gaat de seksuele frequentie
gewoon door."
Vijftig jaar na de
seksuele revolutie
weten mensen nog
altijd te weinig hoe
de clitoris werkt
„Dat zou een conclusie kunnen zijn.
Hoe dan ook, 95 procent van de hete
roseksuele mannen komt altijd klaar
tijdens penis-vaginacontact. Bij
vrouwen ligt dat op slechts 30 tot 50
procent. Hoe dat komt? Vijftig jaar na
de seksuele revolutie weten mensen
nog altijd te weinig hoe de clitoris
werkt. Ze moet van binnen goed op
gezwollen zijn om klaar te komen tij
dens gemeenschap. Nee, dat is geen
algemene kennis. Onder heterosek
suelen is penetreren zo ongeveer het
eerste wat er gebeurt in bed."
„De meerderheid van de mannen wil
dat vrouwen ook opgewonden raken
en de seks lekker vinden. In onze kli
niek lijken vrouwen met pijnklach-
ten er nogal eens van uit te gaan dat
mannen vooral penetratie willen. En
dat het reden zou zijn hen te verlaten
als ze dat niet kunnen bieden."
„Ja, een van de belangrijkste beweeg
redenen is dat vrouwen de man het
gevoel willen geven dat hij een goede
minnaar is. Zo schieten we dus niet
op. Vrouwen moeten meer aandacht
besteden aan hun eigen seksuele
plezier. Daarvoor zullen we anders
moeten vrijen: elkaar verwennen
zonder coïtus, geslachtsgemeen
schap, bijvoorbeeld door samen te
masturberen. Ik voorspel dat vrou
wen meer zullen klaarkomen tijdens
coïtus als we betere voorlichting ge
ven over de clitoris en als zij doen
wat past bij hun genitaliën. Waarmee
ik niet wil zeggen dat je pas een goed
seksleven hebt als je vaak klaarkomt.
Vrouwen neigen nog te vaak naar: als
hij maar klaarkomt, dan hebben we
het weer gehad. Nee. Je orgasme doet
er toe. Tijdens een orgasme komen
stofjes vrij die het beloningscentrum
in je brein aanzetten. Daardoor blijft
seks aantrekkelijk."
„Het begint ermee dat kinderen dui
delijke voorlichting nodig hebben
over vrouwelijke seksualiteit. Jon
gens krijgen min of meer vanzelf
door wat lekker is. Als een jongetje
staand leert plassen als hij 2 is, begint
het al. Hij raakt zijn penis aan, zwaait
er vrolijk mee rond, maakt mee dat
hij een keer stijf wordt en anders
aanvoelt. Voor hun zesde krijgen ze
spelenderwijs een seksuele opvoe-
dinsdag 21 februari 2017
GO
De laatste maanden hoor ik meerdere mensen
in mijn omgeving praten over vitamine D. Men
sen adviseren mij ook bloed te laten prikken op
een mogelijk tekort. Ik ben een man van 41 jaar
zonder ziektes of lichamelijke klachten. Is het
noodzaak dat ik me op vitamine D laat prikken?
Ook een vraag? hartenziel@persgroep.nl
ft
VOEDINGS
DESKUNDIGE
Ay Lin Kho
PSYCHO
LOOG
Steven Pont
Ken je
clitoris
Els Quaegebeur
RELATIE
THERAPEUT
Caroline Franssen
Wat bent u als ervaringsdeskun
dige al te weten gekomen?
Vanuit de gedachte: als die penis
er maar in kan?
44
De zin van de man geeft de door
slag?
De mannen die ik vertelde over dit
gesprek - van millennials tot mijn
stiefvader van 74 - zeiden dat zij
het hun geliefde in bed juist naar
de zin maken.
Gebeurt het veel dat vrouwen een
orgasme veinzen?
In 'Seks!' leggen u en coauteur Rik
van Lunsen de nadruk op plezier,
terwijl in populair wetenschappe
lijke publicaties tevredenheid vaak
als graadmeter dient.
Huisarts
Rutger Verhoeff
beantwoordt
lezersvragen.