8
Jolanda en Theo uit 'Ik Vertrek' bleven tijdens de machtswisseling in Kololi
Met dank aan Ik Verfre/c begint de
pannenkoekenbar van Theo en Jolanda in
Gambia net lekker te lopen als er crisis uitbreekt. Alle
toeristen worden geëvacueerd, het Nederlandse
koppel blijft achter. Hoe is het hun vergaan?
situatie. Moeten zij ook weg? Ze
voelen zich niet onveilig. Jammeh
kan in hun ogen weinig beginnen.
Zijn leger stelt weinig voor. De lei
ders van de buurlanden en de
Gambianen zelf zijn helemaal
klaar met de excentrieke dictator
die het land omdoopte tot Islami
tische Republiek en zijn onderda
nen zogenaamd van aids kan ge
nezen.
Ze besluiten de onverwachte
rust te gebruiken om hun restau
rant verder op te knappen en te
verhuizen. Laatst zaten ze weer
dagenlang zonder water; zag Jo
landa na drie dagen bijna net zo
zwart als haar buurman. En nu de
bar dicht is, kunnen ze eindelijk
zelf een dagje naar het strand.
Spekpannenkoek
Zaterdagavond 4 februari. Theo
draait zwetend een spekpannen
koek om, Jolanda snippert een
uitje. Een deel van de restaurants
aan de Strip is gesloten, maar bij
Tejo's is het gezellig druk. Van
middag heeft Corendon weer een
vliegtuig vol Nederlanders afgele
verd. Ook TUI vliegt weer, het ne
gatieve reisadvies voor Gambia is
ingetrokken.
De crisis is met een sisser afgelo
pen. De gewezen dictator heeft ei
eren voor zijn geld gekozen. Na
een laatste greep uit de staatskas is
hij, met een transportvliegtuig vol
luxe auto's, naar Guinee gevlucht.
Zijn opvolger Adama Barrow is in
het land gearriveerd. De foto van
de in Londen opgeleide zakenman
prijkt op grote billboards langs de
wegen die zijn inauguratiefeest
aankondigen: 'Onze keuze, onze
president'.
Ook Sabastiana is weer terug.
Stralend brengt ze drankjes rond.
Ze gelooft dat Barrow de verande
ring brengt die zo hard nodig is in
het land waar toeristen achteloos
een ijscoupe bestellen voor een
bedrag waar zij een week voor
moet werken.
Theo en Jolanda hebben de op
gelegde vakantie gebruikt om
nieuwe plannen te maken. Want
in een spotgoedkoop tropisch land
op zes uur vliegen van de Neder
landse winter, weten ze, daar zijn
toeristen een crisis weer snel ver
geten.
Jammeh van Gambia heeft de
noodtoestand afgekondigd. Hij wil
de macht niet overdragen aan op
positieleider Adama Barrow, de
verrassende winnaar van de ver
kiezingen in december. De dicta
tor, die 22 jaar geleden een staats
greep pleegde, heeft op de staats
televisie gewaarschuwd dat zijn
troepen paraat staan.
Om de druk op te voeren diri
geert Nigeria een oorlogsschip
naar de Gambiaanse kust. Reisor
ganisaties TUI en Corendon be
sluiten onmiddellijk een lucht
brug op te zetten om de ongeveer
1.800 Nederlandse vakantiegan
gers terug te halen.
Een meisje barst boven haar
pannenkoek in snikken uit. Met
haar vriend is ze voor het eerst
buiten Europa op vakantie, en nu
dit. In tranen belt ze haar ouders
op. Andere gasten reageren gela
ten. „Doe maar een Jagermeister,
Theo. Als dit de laatste avond is,
nemen we het er maar van."
Als het terras om 1 uur eindelijk
leeg is, fietsen Theo en Jolanda sa
men naar huis. Nog nooit is het zo
stil geweest op straat. Is er een
avondklok ingesteld, mogen ze
hier eigenlijk wel fietsen? Met een
drukkend gevoel in hun onder
buik trappen ze harder dan an
ders.
Twee dagen later is Ko
loli veranderd in een
spookstad. Vanaf hun
terras hebben Theo en
Jolanda de dag ervoor
de stoet bussen voorbij
zien komen die alle
toeristen naar het vlieg
veld brachten.
Daar heerste totale chaos.
Stapels koffers, uren wachten,
reizigers die toch niet mee kunnen
met de geplande vlucht. Maar uit
eindelijk weten alle buitenlanders
die weg willen, veilig weg te ko
men. Duizenden Gambianen
vluchten naar Senegal. Sabastiana
(24), een van de serveersters bij
Tejo's, is met haar 2-jarige zoontje,
ouders, broers en zussen naar een
oom in het buurland dat Gambia
aan drie kanten omringt.
Theo en Jolanda overwegen de
Theo Steenkamer
wist de zweet
druppels van zijn
voorhoofd en kijkt
tevreden rond.
Het is 17 januari,
een dinsdag
avond, en alle tafeltjes op het ter
ras van zijn pannenkoekenbar zijn
bezet. Het is zwoegen, boven het
fornuis is het bloedheet.
Zijn onervaren Gambiaanse per
soneel laat nogal eens een steek
vallen. Bestelt iemand een dame
blanche, vergeet de keukenhulp de
chocoladesaus. Maar dit is toch
waar Jolanda en hij een jaar lang
keihard voor hebben gewerkt. Ie
dereen verklaarde ze voor gek toen
ze verkondigden om in Kololi een
pannekoekenbar te beginnen.
Een stel vijftigers uit Emmel-
oord die hun vaste baan opzeggen,
huis verkopen en kinderen achter
laten voor een onzeker avontuur
in een Gambiaanse badplaats: dat
moet wel verkeerd aflopen.
Zelf wisten ze beter. Theo
Steenkamer en Jolanda Feenstra
zijn sowieso geen types die zich
veel aantrekken van ander
mans mening. Dat veroordelende
van veel Nederlanders, het vaste
stramien waar alles maar in moet
passen: daar waren ze wel klaar
mee. Gambianen zijn gevoels
mensen. Zij nemen de tijd voor el
kaar, voor het leven. De vrolijke
muziek, het eten, de vriendelijke
mensen: Gambia geeft Theo en Jo
landa een gevoel dat moeilijk valt
te omschrijven.
Toen het contract voor de bar
was getekend, had Jolanda in een
overmoedige bui het tv-pro-
gramma Ik Vertrek gemaild. De
volgende dag hing de redactie al
aan de telefoon: of ze meteen een
filmploeg konden sturen. De tv-
mensen kregen precies de beelden
waar ze op hoopten: de dode rat
W Gambia geeft Theo
en Jolanda een
gevoel dat moeilijk
valt te omschrijven
die Jolanda in de keuken vond, het
terras dat aanvankelijk angstvallig
leeg bleef, hun sjofele huisje waar
drie dagen lang geen druppel wa
ter uit de kraan kwam.
Maar de uitzending leverde
exact de publiciteit op waar Theo
en Jolanda zelf op hadden ge
hoopt: elke avond weten meer Ne
derlanders Tejo's Pannekoekenbar
te vinden.
Ineens ontstaat er rumoer op het
terras. Via Tejo's gratis
wifi komen veront
ruste appjes uit
Nederland bin
nen. President
maandag 6 februari 2017
GO
Gambia-toerist
smult weer van
pannenkoeken
A Theo en Jolanda achter de pannen.
A De toeristen zijn terug aan Senegambia Beach.
Annemieke van Dongen
Kololi
