KIEK OMARMEN
De Ramp, de kerk en de schaapjes
10 ZE
Monniken
werk
De kerken in Oosterland,
Kruiningen en nog heel
wat plaatsen werden ge
tekend door het zout. En
dan gaat het niet over het 'zout der
aarde', maar over zeezout dat
overal ingetrokken was en zich
nog jaren liet zien. Bij De Ramp
zijn in beide plaatsen gemeentele
den omgekomen, anderen werden
geëvacueerd. En de kerk? Wat was
de rol van de kerk tijdens en na de
Watersnoodramp? laap Schoof,
oud-directeur van het Waters
noodmuseum, vertelt.
De Ramp overviel mensen. Al
waren kerken op hogere punten
gebouwd, de tijd om daar naartoe
te vluchten was er veelal niet. In
Oosterland namen mensen hun
toevlucht tot de iets hoger gelegen
pastorie. Het water stond er
'slechts' 2,20 meter hoog, het was
een veilige plek. De hervormde
dominee Radstake en zijn vrouw
improviseerden slaapplekken tot
op de vliering. Op 4 februari zijn
de mensen uit de pastorie geëva
cueerd. De predikant verbleef
daarna met zijn - zwangere -
vrouw in Rotterdam bij zijn ou
ders. Voor zover Jaap Schoof weet,
waren de rondschrijfbrieven van
ds. W. Radstake een nieuwe vin
ding. „Hij heeft mensen in het
hele land opgespoord en de ge
meenschap 'bijeengehouden' door
hen per brief te informeren over
het wel en wee van de Ooster-
landse bevolking. Vanaf half fe
bruari kwamen in Rotterdam de
evacuees op donderdagmiddag
bijeen in de Schotse Kerk aan de
Schiedamsevest en op zondagmid
dag werd er een dienst gehouden
voor de geëvacueerden van Schou
wen en Duiveland, waar zoveel
mogelijk predikanten van het ei
land zijn voorgegaan." Na de aan
vankelijke rouwberichten en vra
gen over 'vermisten' zijn er in de
rondschrijfbrieven heel wat hu
welijken aangekondigd. De predi
kant zelf werd vader van een zoon.
Sommige evacuees konden het
zelfde voorjaar al weer terugkeren,
anderen moesten wachten tot in
1955. Tussen onderdakgever en
gasten liep het niet altijd even lek
ker. Schoof: „Denk aan het onbe
grip tussen katholieke Brabanders
die na de mis naar het café gingen,
terwijl hun oud gereformeerde lo
gees de zondagsrust probeerden te
eerbiedigen en zich opmaakten
voor een tweede dienst. Daarin
verstonden mensen elkaar niet.
Evenmin als in het gedoe over de
opbrengst van collecten. Waren
die nu bestemd voor het eigen
kerkvolk of voor slachtoffers van
De Ramp in het algemeen? Er
werd al over geruzied voor de dij
ken gesloten waren. Maar er zijn
ook verhalen bekend over her
vormden en gereformeerden zon
der moeite samen kerkten."
Pastorale zorg werd per ge
meente anders ingevuld, het was
persoonsgebonden. Een aantal
predikanten, ook die uit Kruinin
gen, reisde door het hele land om
hun gemeenteleden te bezoeken.
In de jaren na De Ramp werd er
niet veel gesproken over wat er
was gebeurd. Pas later zijn mensen
gaan vertellen en hun verhalen,
onder andere dat van mevrouw
Radstake, zijn te beluisteren op
www.1953hetverhaal.nl.
vrijdag 3 februari 2017
We noemen het bootcamp. Voor wie soepeitjes de dag wil omarmen. Op de Vlissingse boulevard reiken we naar de hemel. Hoog, hoger,
hoogst. FOTO LEX DE MEESTER
José Baars
Oosterland/Kruiningen
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland.
Kijk voor haar blog op
pzc.nl/monnikenwerk.
Links, foto's, kopieën van
rondschrijfbrieven en een actueel
overzicht van de kerkdiensten
voor komende zondag staan op
pzc.nl/monnikenwerk.
