Brits record: er zijn 3.000
woorden voor dronkenschap
NU BIJ QMUSIC
Q
15
Gezondheidsapps populair, maar van cultuuromslag geen sprake
Het klinkt mooi: de gezondheidszorg
wordt een stuk minder kostbaar als we
meer gebruik gaan maken van alle digitale
mogelijkheden. Maar er is weinig animo en
de praktijk is weerbarstig.
Het plan van de werkgevers om de ge
zondheidszorg veel goedkoper te ma
ken door technologische vindingen te
omarmen en zorg op afstand te stimu
leren, lijkt vooralsnog grotendeels toe
komstmuziek. Ondanks de bijna on
begrensde digitale mogelijkheden.
Er wordt op enkele plekken wel
geëxperimenteerd met elektronische
toepassingen waardoor ziekenzorg op
afstand te regelen is. Te denken valt
aan de dagelijkse registratie van de
hartslag bij een hartpatiënt thuis, door
een simpel apparaatje. De meting kan
dan digitaal naar de dokter worden
doorgestuurd. Ook kijken artsen en
verpleegkundigen hier en daar al op
apps en computerprogramma's om
diagnoses te stellen of patiënten te in
formeren.
Maar de grootschalige uitrol van
zorg via internet, zogeheten eHealth,
blijft in Nederland vooralsnog uit. Uit
de laatste grote eHealth-monitor
blijkt dat de animo onder patiënten
voor internettoepassingen waarmee
ze bijvoorbeeld een herhaalrecept
kunnen aanvragen of een afspraak
kunnen maken, de afgelopen jaren
nauwelijks is gestegen. Terwijl we wél
veel meer gebruikmaken van apps op
de telefoon die de gezondheid meten.
Ook de elektronische informatie
uitwisseling tussen huisarts, apo
theek en verpleeghuis stagneert. Dat
terwijl experts en trendvoorspellers al
jaren hoog opgeven over de toekomst
van eHealth.
Hindernissen
Wat gaat er mis? De praktijk blijkt
vaak weerbarstiger dan het wensden-
ken: in het alledaags gebruik stuiten
burgers en zorgverleners die deelne
men aan experimenten op grote hin
dernissen, waardoor de groei van di
gitale zorg achterblijft.
Zo riep de Raad voor Volksgezond
heid en Samenleving de overheid vo
rige week nog op met gezwinde spoed
een elektronische 'snelweg' te regelen
waarop zorggegevens makkelijk kun
nen worden gedeeld. Nu verloopt die
uitwisseling vaak moeizaam doordat
apparaten slecht met elkaar
communiceren en zitten priva
cyregels in de weg. Ook is het
volgens de Raad belangrijk dat pa
tiënten worden 'verleid' online
zorgtoepassingen te gebruiken.
Om maar te zwijgen van financiële
barrières: er zijn veel verschillende
potten met geld waaruit enerzijds zie
kenhuiszorg en anderzijds zorg thuis
wordt gefinancierd, blijkt uit een re
cent rapport over betere en efficiën
tere zorg van strategisch adviseur
SiRM. Dus wie gaat de rekeningen be
talen als burgers zeifin hun eigen huis
medische handelingen gaan verrich
ten? „Dit is verwarrend", constateren
de onderzoekers.
Tot slot zit eHealth nog lang niet in
de hoofden van zorgaanbieders en
professionals. „Het kost tijd om werk-
gewoontes en denkpatronen te veran
deren", luidt daarover het oordeel. Die
cultuuromslag in de zorgwereld zal
pas echt de 'revolutie' vereisen die
VNO-NCW en MKB-Nederland voor
ogen hebben.
Wie betaalt
de rekeningen
als burgers
zelf thuis
medische
handelingen
verrichten?
Alleen voor de woorden 'seks' en
'geld' hebben de Engelsen meer
alternatieven bedacht. „3.000 lijkt
me wat veel. Ik heb net even in de
Historical Thesaurus van het En
gels gekeken en daar worden 310
woorden voor 'drunk' vermeld.
Wellicht zag de schrijver dubbel
en werd 300 opeens 3.000", re
ageert Sandor Chardonnens van
de Radboud Universiteit.
Maar als je alle uitdrukkingen
in het slang (Bargoens) mee
neemt kom je toch een eind in de
richting, zo denkt hij.
Volgens de BBC danken de
graag innemende eilanders het
populaire werkwoord to booze
(hijsen, pimpelen) aan ons, hun
buren aan de andere kant van het
Kanaal. Het zou zijn afgeleid van
3.000 lijkt me veel.
Ik denk dat de
schrijver dubbel zag
het oude Hollandse woord bui
zen (zuipen), dat kennelijk is ge
reïncarneerd in 'Buizen Berend'
de bijnaam van zanger Bennie Jo-
linkvan Normaal.
Chardonnens kan de Neder
landse roots van to booze (zuipen)
niet bevestigen, wel dat het sinds
de T7de eeuw opduikt in het En
gels. „Het zelfstandig naamwoord
booze is i8de-eeuws." Drank zit
nu eenmaal vaak in de Brit. Kijk
eens rond in Londen aan het eind
van de werkdag. Heel wat men
sen gaan na kantoor eerst samen
een paar pints drinken. En niet al
leen op vrijdag. De pubs zitten
overvol. En dat is al heel lang zo.
Alleen 'geld' en 'seks' scoren
meer synoniemen dan 'drank'.
Een Britse onderzoeker consta
teerde in t938 al dat het bij alle
drie nodig was om de situatie een
beetje te verhullen. Niet iedereen
hoefde meteen te weten hoe laat
het was. Volgens Chardonnens
klopt dat wel. „Dit zijn toch de
basisingrediënten van het leven.
Genot, genotsmiddelen en
machtsmiddelen (geld) zijn be
langrijk in het bestaan. Ja, zeg
maar sex, drugs and rock-'n-roll."
WEET JIJ AL WAT HET IS?
LUISTER EN RAAD HET GELUID
donderdag 2 februari 2017
Zorg via internet toch nog
vooral toekomstmuziek
Je hoeft echt niet overal meer
voor naar de dokterspraktijk. Je
hartslag meten, een echo
maken, je moedervlek controle
ren: het kan allemaal thuis.
FOTO'S DREAMSTIME/ANP
Edwin van der Aa
Den Haag
Dat de Britten graag en ook
vaak (te) veel drinken is be
kend. Dat blijkt onder meer uit
de liefst 3.000 uitdrukkingen
en synoniemen die er in de En
gelse taal blijken te bestaan
voor dronken zijn, zo telde de
BBC.
Bob van Huët
Nijmegen
—Sandor Chardonnens
HET GELUID
