Eberhard van der Laan: 'Ik blijf graag
nog een poosje uw burgemeester'
k
7
Niet alles is kapot in Aleppo. De vier
generaties oude zeepfabriek van Najjar in het
noorden van de geplaagde Syrische stad
staat nog steeds overeind.
Patijn was vijf
maanden weg
Wat kaas is voor Gouda, is zeep voor
Aleppo. Een symbool ook van Ara
bische verfijning; 3000 jaar geleden
was deze uit olijf- en laurierolie
geproduceerde zeep al een begrip.
Met terugkerende kruisvaarders
kwam het geurende blokje hygiëne
in de middeleeuwen onze kant op.
De laatste jaren is Aleppo vooral
bekend van de stank van lijken en
kruitdamp. Maar bij dat beeld plaatst
zeepfabrikant Mohamed Manar
Najjar een ferme kanttekening. Zijn
stad is groter dan het gebombar
deerde zuidoosten. Ja, zestig van
de tachtig zeepfabrieken van vóór
de oorlog zijn gestopt of in puin
geschoten. Ja, de oorlog heeft ook
bij hem in de familie doden en ver
misten gebracht. Maar ondanks alles
ging het werk door. Sterker, de zeep
fabriek levert sinds kort ook weer aan
Nederlandse klanten. „We hebben in
het hoogseizoen nog steeds tachtig
mensen in dienst die er zonder de in
komsten een stuk beroerder aan toe
zouden zijn."
Vanuit het Franse Villeurbanne,
vlakbij Lyon, vertelt Najjar dat de
zeep uit Aleppo bij het culturele erf
goed van zijn land hoort. De ambach
telijk gemaakte en negen maanden
gedroogde zeep werd al in de oudheid
geroemd om zijn medicinale kwali
teiten, bijvoorbeeld bij huidziekten.
Een 'mes in de rug' is volgens
Najjar nep-zeep 'uit Aleppo' die in
Frankrijk en Tunesië wordt geprodu
ceerd. „Een lachwekkend inferieur
product dat wel profiteert van onze
goede reputatie."
Bestelbusjes
„Onze productiewijze is nog steeds
dezelfde", zegt de voormalige arts die
om veiligheidsredenen zijn land in
2010 ontvluchtte en nu het grote dis
tributiekantoor in Frankrijk runt.
Tien mensen werken daar, de omzet
in 2013 was 1,7 miljoen euro. Zijn
broer bleef achter in Aleppo en runt
daar de productie.
„Het grote probleem was de zeep
uit Aleppo te krijgen", vertelt Najjar.
Vrachtwagens komen er niet meer
door. Nu gaat de productie beetje
bij beetje met bestelbusjes naar de
Syrische havenstad Latakia, tot een
container vol is."
Vanuit Latakia wordt de zeep naar
27 landen vervoerd, waaronder sinds
een paar maanden ook Nederland,
via de keten Dille Kamille. „Deze
zeep is een authentiek product met
een bijzonder verhaal", zegt woord-
Het ritueel van
wassen gaat
vooraf aaneen
nieuw begin
voerster Els van de Plas. Ze bevestigt
dat de producent een deel van zijn
winst wil inzetten voor hulp aan
Syrische weeskinderen.
Najjar ziet zeep uit Aleppo ook als
een ander symbool. „Het ritueel van
wassen is heel belangrijk in de Ara
bische wereld en gaat vooraf aan een
nieuw begin."
Hoe ernstig het precies is, is nog
onduidelijk, maar de diagnose die
deze week werd gesteld bij Van der
Laan (61) geeft 'weinig reden voor
optimisme', zo schrijft hij. Dat klinkt
vrij ernstig.
Gistermiddag verscheen de brief
van Van der Laan op de website van de
gemeente. „Met deze brief breng ik u
op de hoogte van slecht nieuws",
schrijft de burgemeester. De gemeen
teraad was vrijdagochtend al op de
hoogte gesteld.
De komende weken zal Van der
Laan veel tijd in het Antoni van Leeu
wenhoekziekenhuis doorbrengen,
zijn taken en openbare optredens
worden overgenomen door verschil
lende wethouders.
De longkanker is vooralsnog geen
reden om te stoppen met werken. „Ik
blijf graag nog een poosje uw burge
meester", schrijft Van der Laan. Dat
wil hij doen 'op een manier die recht
doet aan de stad en aan het ambt.' Die
zin verraadt zijn calvinistische taakop
vatting, maar ook de mate waarin Van
der Laan verknocht is aan zijn werk.
Toen hij vorig jaar aankondigde een
tweede termijn als burgemeester te
ambiëren, beloofde hij het rustiger aan
te gaan doen. Het harde werken trok
een te grote wissel op zijn privéleven,
zei hij. Dat moest anders. „Ik ga naar
de voetbaltraining van mijn 7-jarige
zoontje, ik zorg dat ik minimaal een
aantal keer per week thuis eet en kook
af en toe", zei hij toen. Zijn ambtena
ren merkten er bar weinig van: Van
der Laan is een onverbeterlijke work
aholic.
Laatste sigaret
Een andere belofte hield wel stand. Op
1 januari 2016 zei Van der Laan tijdens
de nieuwjaarsreceptie van de ge
meente dat hij dat jaar nog zou stop
pen met roken. De verstokte roker
hield woord: in augustus drukte Van
V
Het lijkt
erop dat de
diagnose
weinig
reden geeft
voor
optimisme
der Laan zijn laatste sigaret uit.
Al eerder werd bij Van der Laan kan
ker vastgesteld. In september 2013
bleek dat hij prostaatkanker had. Tij
dens de behandeling van de kwaad
aardige, maar niet uitgezaaide tumor
bleef Van der Laan doorwerken. Vijf
weken lang werd hij vroeg in de och
tend bestraald, zodat hij rond 09.00
uur weer op het stadhuis kon zijn.
Toen hij in de zomer van 2014 gene
zen was verklaard, gaf hij in een café
een feestje voor vrienden en familie.
Maar in het openbaar sprak Van der
Laan niet graag over zijn ziekte. „Ik
ben er nog", was het afgepaste ant
woord toen hem eind 2015 tijdens een
gesprek met journalisten gevraagd
werd naar zijn gezondheid.
Dat bij Van der Laan opnieuw kan
ker is vastgesteld, komt bij de meesten
op het stadhuis als een verrassing. Af
gelopen woensdag moest hij bij hoge
uitzondering een raadsvergadering
missen, pas gisteren werd duidelijk
waarom.
Hoe en wie de komende tijd zijn ta
ken gaat overnemen, is nog onduide
lijk. Wethouder Kajsa Ollongren
(D66) is eerste locoburgemeester en
het ligt voor de hand dat zij veel pro
tocollair aangelegenheden voor haar
rekening zal nemen. Wie de inhoude
lijke dossiers overneemt, moet nog
worden bezien.
„Intussen ben ik in goede handen
van mijn naasten en van het Antoni
van Leeuwenhoekziekenhuis", sluit
Van der Laan zijn brief af.
TAKEN
zaterdag 28 januari 2017
GO
Aleppo wil weer 'de zeepstad' zijn
Bob van Huët
Aleppo
A De zeepvloer wordt in de fabriek in Aleppo op traditionele
wijze in blokken gesneden, fotoimageselect
—Mohamed Manar Najjar
Eberhard van der Laan heeft uitge
zaaide longkanker. Hij blijft voorlo
pig wel burgemeester van Amster
dam, zo schrijft hij in een gisteren
verschenen brief gericht aan alle
'lieve Amsterdammers'.
Roelf Jan Duin
Amsterdam
A Eberhard van der Laan werkt voorlopig door. fotoanp
Het is niet de eerste keer
dat een burgemeester van
Amsterdam ernstig ziek wordt
tijdens zijn termijn. Schelto
Patijn, burgemeester van 1994
tot en met 2001, nam in 1999
ruim vijf maanden ziekteverlof
nadat bij hem kanker was ge
constateerd.
De representatieve taken van
de burgemeester werden ver
deeld onder de wethouders,
maar wethouder Jaap van der
Aa nam als locoburgemeester
de hoofdtaken over.
Hij voerde overleg met politie
en openbaar ministerie, fun
geerde als voorzitter van de
gemeenteraad en commissies
en zette dagelijks zijn hand
tekening onder de besluiten
die de gemeente nam.
„Het was hard werken en heel
veel lezen", aldus Van der Aa.
Hij was ook degene die moest
optreden bij eventuele rampen.
Uiteindelijk kwam Patijn eind
1999 terug en kon Van der Aa
verder als fulltime
wethouder. Op 1 januari 2001
trad Patijn alsnog af, hij werd
opgevolgd door Job Cohen.
