Tien mille voor Thools
spaarsysteem
CDA Reimerswaal op de
barricaden voor de uiensector
Behoud toren
7
DE LEVENSBRON KLOKKENTOREN ALS ERFENIS
De Levensbron in Rilland kreeg gisteren
de oude klokkentoren van de
Jozefkerk. De klok zal elke zondag weer
luiden.
BOUWPLAN
Ruim een jaar lang was
het muisstil op zon
dagmorgen. Ook
voorafgaand aan be
grafenissen en brui
loften, bleven de klokken van de
dorpskerk aan de Bathseweg
zwijgen. Vanaf zondag kunnen
Rillanders weer een klok horen
luiden. De klepel hangt aan de
Valckenisseweg. Gistermiddag
werd het torentje met de bel op
het dak van De Levensbron geta
keld.
Het is de derde plek van de
klok, die ooit werd aangeschaft
door Kapucijner monniken die in
1903 een klooster met kerk aan de
rand van het dorp stichtten. De
klok verhuisde in 1969 naar de
nieuwe katholieke Jozefkerk aan
de Hontestraat. Die werd ge
bouwd omdat het klooster werd
gesloten en de katholieke ge
meenschap op het dorp daarmee
hun kerk kwijtraakte.
In het bescheiden torentje van
de Jozefkerk hing de klok er tot de
sluiting in 2015 roerloos bij; een
luidinstallatie ontbrak. Volgens
Beschier Rooze, koster van De Le
vensbron, heeft de klok al vaker
werkloze periodes gekend.
„Het verhaal gaat dat in het
klooster de eerste tien jaar de klok
nooit geluid werd. Uit respect
voor de protestanten, die hier
toch altijd in de meerderheid zijn
geweest."
De katholieke broeders hebben
waarschijnlijk nooit kunnen ver
moeden dat hun klok ruim hon
derd jaar later op een van oor
sprong gereformeerde kerk zou
worden geplaatst. Het is ook min
of meer bij toeval dat aannemer
Een computer
bestuurt de klok.
Langzaam bij
begrafenissen,
vlotter bij bruiloften
Johan Berting uit Rilland de klok
in handen kreeg. Hij kocht 'm sa
men met de Jozefkerk, die hij wil
afbreken om er woningen te bou
wen. Als lid van De Levensbron,
stelde hij voor om het torentje op
het dak te zetten, zodat de in 1999
gefuseerde protestante gemeente
weer een eigen luidklok heeft.
Gistermiddag was het zover.
Met een hoogwerker werd het
1.100 kilo wegende torentje op het
van te voren verstevigde dakje ge
takeld. Niet meer met een beton
nen katholiek kruis erbovenop,
maar met het ranke spitsje dat tot
voor kort het hoogste punt van
De Levensbron vormde. Én met
elektrische bediening aan de kle
pel. Rooze is blij dat hij vanaf
zondag weer van kwart voor tien
tot vijf voor tien de klok kan laten
luiden. „Dat hebben de mensen
echt gemist."
Inwoners van Tholen kunnen ook
in de toekomst sparen voor hun ver
eniging en korting voor zichzelf in
winkels. De gemeente trekt 10.000
euro uit om het spaarsysteem Sa
men Doen overeind te houden.
Het spaarsysteem bestaat sinds
2013. De gemeente kreeg er destijds
een Europese subsidie voor. Inwo
ners kunnen bij winkels en bedrij
ven punten sparen, die ze vervol
gens kunnen inzetten voor korting.
Maar ze sparen ook voor een vereni
ging of goed doel naar keuze. Ook
Stadlander, zorgcentrum De Schute
en zorgorganisatie SVRZ doen mee
aan het systeem. Zo krijgen de
huurders van de woningcorporatie
punten als ze geen huurachterstand
hebben en zich goed gedragen. Ver
enigingen kunnen eveneens aanha
ken. Ze kunnen punten geven aan
vrijwilligers.
Met de subsidie uit Brussel is het
spaarsysteem de afgelopen vier jaar
overeind gehouden. Als de deelne
mers verder willen, zullen ze nu zelf
in de buidel moeten tasten. Het ge
meentebestuur van Tholen vindt
Samen Doen dermate waardevol
dat tien mille beschikbaar wordt ge
steld. De andere deelnemers trek
ken er ook geld voor uit.
De Europese Commissie is van
plan om groeiremmer maleïne hy-
drazide vanaf 2018 niet langer toe
te laten. Uientelers vrezen een
'ramp' als dit besluit wordt door
gezet. Uien kunnen daardoor niet
meer zo lang worden bewaard. Het
gevolg is dat uien in de periode de
cember tot juni niet meer kunnen
worden geëxporteerd. Nederland
zou door dit besluit haar wereld
wijde koppositie als uienexpor-
teur verliezen.
In Reimerswaal zullen de gevol
gen daarvan pijnlijk merkbaar
worden. Volgens Zuver (Zeeuwse
Uienbewerkers Vereniging) wordt
ruim zeventig procent van alle Ne
derlandse uien in de gemeente
Reimerswaal bewerkt.
Koeman vindt dat B en W van
Reimerswaal er bij de Europese
Commissie in Brussel op moet
aandringen dat de stof niet wordt
verboden, zolang alle lopende on
derzoeken nog niet zijn afgerond.
Daarnaast moet de noodkreet in
de motie ook aan alle volksverte
genwoordigers op lokaal (alle ge
meenten in Zeeland en Flevo
land), provinciaal, nationaal en
Europees niveau worden overge
bracht.
Voor het zover is, moet Koeman
eerst zijn collega-raadsleden we
ten te overtuigen. De kans dat dit
lukt is groot. Vorig jaar kwam de
raad ook al op voor de door TTX-
gif bedreigde mosselsector en de
door de Russische boycot getrof
fen fruitsector.
De gemeenteraad stemt vol
gende week dinsdag over het voor
stel van Koeman.
vrijdag 20 januari 2017
BH
Rilland hoort de klok weer luiden
Rilland heeft straks niet één, maar twee luid-
klokken. Wanneer de klokken in de toren van
de Bathsewegkerk weer klinken, durft wethou
der Jaap Sinke niet te voorspellen. In oktober
droeg de gemeenteraad hem op werk te
maken van het behoud van de toren. „Het
duurt wat langer dan verwacht, maar we moe
ten goed inzicht krijgen in de kosten die we
kunnen verwachten." In een eerdere raming
ging het college van B&W uit van zo'n drie ton.
Deze week is een onderzoek naar de staat
van de fundering van de toren in gang
gezet. Ook moet een bouwkundig rapport
worden opgesteld. De kerk staat sinds 1999
leeg en is verpauperd. „Er is sprake van lek
kage." Zodra de toren is opgeknapt, worden
de luidinstallatie en het uurwerk hersteld. Dat
Rilland dankzij De Levensbron nu weer een
luidklok heeft, doet daar voor Sinke niets aan
af. „Wat heb je zonder klok aan die toren?"
Het behoud van de toren en de sloop van de
uit 1930 daterende kerk is onlosmakelijk ver
bonden met de bouwplannen van de eigenaar,
aannemer Rijk uit Heinkenszand. Sinke: „De
gesprekken met Rijk lopen. We laten ook nog
een second opinion uitvoeren naar geurcon-
touren van de boerderij van Van Damme." De
gemeente gaat ervan uit dat de midden in het
dorp gevestigde veehouderij de bouw van vier
of vijf nieuwe woningen niet in de weg staat.
„We willen zeker zijn dat we aan de nieuwste
normen voldoen."
Fotobijschrift, fotomarcelledavidse
Joeri Wisse
Rilland
Rob Paardekam
Tholen
Reimerswaal moet zich sterk
maken om de dreigende onder
gang van de in de gemeente
sterk vertegenwoordigde uien-
sector te voorkomen. Dat vindt
CDA-raadslid Peter Koeman.
Joeri Wisse
Kruiningen
